DECLARANT

Any person who makes a Goods declaration or in whose name such a declaration is made

اظهارکننده
هر شخصی است که مبادرت به تنظیم اظهارنامه کالا نموده یا اظهارنامه به نام وی تنظیم میشود.

در اصطلاحات گمرکی، اظهارکننده یا Declarant به عنوان یک عنصر کلیدی در سازوکارهای گمرکی و تجاری ایفای نقش می کند. به موجب تعاریف و استانداردهای تعریف شده توسط سازمان جهانی گمرک (WCO)، اظهارکننده به شرح زیر تعریف می شود:
اظهارکننده به فرد حقیقی یا حقوقی اطلاق می شود که به نمایندگی از مالک کالا یا به صورت مستقیم، به منظور تسهیل فرآیندهای گمرکی، اقدام به تکمیل و ارائه اظهارنامه گمرکی و مستندات مربوط به واردات یا صادرات کالاها به مقامات گمرکی می نماید. اظهارکننده مسئولیت دارد که تمامی اطلاعات و داده های مرتبط با کالای وارداتی یا صادراتی را به صورت دقیق، صحیح، و جامع در اظهارنامه گمرکی درج کند. این اطلاعات شامل، اما نه محدود به، جزئیات تجاری کالا، ویژگی های فنی و توصیفی، ارزش گذاری، و تمامی الزامات قانونی و مقرراتی مرتبط است.
اظهارکننده باید اطمینان حاصل کند که کلیه داده ها و مستندات ارائه شده مطابق با قوانین و مقررات ملی و بین المللی گمرکی بوده و به طور کامل منعکس کننده ویژگی ها و خصوصیات واقعی کالا باشد. این تعهد به صحت و دقت اطلاعات نه تنها برای تسهیل و تسریع در فرآیندهای گمرکی ضروری است، بلکه از بروز هرگونه مغایرت قانونی و تحمیل جریمه های احتمالی جلوگیری می کند.

ابعاد و ویژگی های اظهارکننده
مسئولیت های قانونی
اطلاعات صحیح:
اظهارکننده، به عنوان شخص یا نهاد مسئول در تعامل با مقامات گمرکی، باید تمامی اطلاعات مندرج در اظهارنامه گمرکی را با دقت و صحت کامل ارائه نماید. این اطلاعات شامل ویژگی های دقیق کالا، از جمله مشخصات فنی، وزن، حجم، مبدأ، ارزش، و طبقه بندی تعرفه ای است. ارائه هر گونه اطلاعات نادرست یا غیرموثق در اظهارنامه گمرکی می تواند به عواقب قانونی سنگین منجر شود، از جمله جریمه های مالی، توقیف کالا، و یا تأخیرات جدی در فرآیند ترخیص. این مسئولیت قانونی بر اساس قوانین و مقررات ملی و بین المللی گمرکی اعمال می شود و عدم رعایت این الزامات می تواند منجر به مشکلات حقوقی و اجرایی قابل توجهی گردد.

پاسخگویی:
اظهارکننده به سبب نقش محوری خود در فرآیند گمرکی، موظف به پاسخگویی به تمامی درخواست های اطلاعاتی و مستندات اضافی از سوی مقامات گمرکی است. این مسئولیت شامل ارائه مدارک و مستندات تکمیلی به هنگام درخواست، تشریح و توضیح دقیق اطلاعات موجود در اظهارنامه، و پاسخ به سؤالات و ابهامات احتمالی می شود. هرگونه عدم توانایی در ارائه پاسخ های مطلوب یا تأخیر در فراهم کردن مستندات ممکن است به مشکلات و تأخیرات اضافی در فرآیند گمرکی منجر شود و به تبع آن، عواقب قانونی و مالی را در پی داشته باشد.

قوانین و مقررات
آشنایی با قوانین و مقررات گمرکی:
اظهارکننده باید دارای دانش جامع و دقیق از قوانین و مقررات گمرکی ملی و بین المللی باشد. این دانش شامل آگاهی از مقررات واردات و صادرات، حقوق و تعهدات قانونی، الزامات اسنادی و دیگر دستورالعمل های اجرایی مرتبط با تجارت بین المللی است. قوانین گمرکی به دلیل پیچیدگی و تنوع بالا، ممکن است شامل قواعد خاص و متفاوتی برای انواع مختلف کالاها و انواع مختلف تجارت باشند. به همین دلیل، اظهارکننده باید قادر به تحلیل و تطبیق دقیق اطلاعات ارائه شده با این قوانین باشد.

عملکرد به عنوان نماینده رسمی یا کارشناس گمرکی:
در بسیاری از کشورها، اظهارکننده ممکن است به عنوان نماینده رسمی یا کارشناس گمرکی فعالیت نماید و مسئولیت های خاصی را در این زمینه بر عهده داشته باشد. این مسئولیت ها می تواند شامل مشاوره تخصصی، تهیه مستندات قانونی، و نظارت بر انطباق با مقررات گمرکی باشد. اظهارکننده باید توانایی کاملی در درک و تطبیق با تمامی جنبه های قانونی و اجرایی تجارت بین المللی داشته باشد تا بتواند به درستی نمایندگی کند و فرآیند گمرکی را به طور مؤثر مدیریت نماید. آگاهی و تسلط به اظهارکننده کمک می کند تا با تغییرات قانونی، مقررات جدید و تحولات بین المللی سازگار شده و بهترین خدمات را ارائه دهد.

نقش کلیدی اظهارکننده در فرآیندهای واردات و صادرات
جلوگیری از تأخیرات و مشکلات قانونی:
اظهارکننده در فرآیندهای گمرکی با ارائه مستندات و مدارک به طور دقیق و کامل، نقشی حیاتی در جلوگیری از تأخیرات غیرضروری و مشکلات قانونی ایفا می کند. تأخیرات در ترخیص کالا معمولاً به علت نواقص موجود در مستندات، اطلاعات نادرست، یا عدم تطابق با مقررات گمرکی به وقوع می پیوندد. چنین تأخیراتی می تواند موجب افزایش هزینه های اضافی، تحمیل جریمه های مالی، و بروز مشکلات قانونی گردد. به همین دلیل، دقت در تهیه و ارائه اطلاعات صحیح و مستندات قانونی، موجب تسهیل فرآیند گمرکی شده و از بروز تأخیرات و مشکلات حقوقی جلوگیری می کند. این اقدام نه تنها به تسریع در ترخیص کالاها کمک می نماید بلکه به حفظ جریان روان مبادلات تجاری نیز می انجامد.

حفظ شفافیت و انطباق با مقررات بین المللی:
برای اطمینان از تطابق با استانداردهای جهانی، اظهارکننده باید به دقت با مقررات و قوانین بین المللی گمرکی آشنا باشد و مستندات را به گونه ای تهیه کند که با این استانداردها هماهنگ باشد. این انطباق به حفظ شفافیت در معاملات تجاری و ارتقاء اعتبار تجاری کمک کرده و فرآیند مبادلات بین المللی را تسهیل می کند. انطباق با مقررات بین المللی موجب کاهش ریسک های تجاری و حقوقی شده و از بروز مشکلات حقوقی و قانونی در بازارهای جهانی جلوگیری می نماید. به علاوه، رعایت این مقررات به ارتقاء اعتبار تجاری و بهبود روابط با شرکای تجاری بین المللی نیز کمک می کند.

تسهیل تبادل آزاد و مؤثر کالاها:
اظهارکننده با تضمین صحت و دقت در ارائه اطلاعات و مستندات، به تسهیل تبادل آزاد و مؤثر کالاها در بازارهای جهانی کمک می نماید. فرآیند گمرکی که به طور صحیح و بدون مشکل پیش می رود، امکان مبادله سریع و مؤثر کالاها را فراهم می آورد و به تحقق اهداف تجاری و اقتصادی شرکت ها و تجار کمک می کند. این عمل به تقویت شبکه های تجاری بین المللی، بهبود کارایی زنجیره تأمین جهانی، و افزایش همگرایی اقتصادی میان کشورهای مختلف منجر می شود.

نقش اظهارکننده در تجارت بین المللی به طرز قابل توجهی در سرعت و دقت فرآیندهای گمرکی و تجاری تأثیرگذار است. توانمندی و دقت اظهارکننده در مدیریت و ارائه مستندات، به طور مستقیم بر موفقیت و کارآمدی مبادلات کالاها در مقیاس جهانی تأثیر می گذارد. اظهارکننده با ایفای نقش مؤثر در جلوگیری از تأخیرات، حفظ انطباق با مقررات بین المللی، و تسهیل مبادلات تجاری، سهم بزرگی در بهبود و ارتقاء کارایی فرآیندهای گمرکی و تجاری جهانی ایفا می کند.

کاربرد اظهارکننده در تجارت بین المللی
در حوزه تجارت بین المللی، اظهارکننده به عنوان یک عنصر کلیدی و اساسی در فرآیندهای واردات و صادرات عمل می کند. وظیفه محوری اظهارکننده شامل تسهیل و تسریع در انتقال کالاها از مرزهای بین المللی است، که تأثیرات مستقیم و قابل توجهی بر بهینه سازی و کارایی تجاری دارد. برای تحقق این وظیفه، اظهارکننده باید با دقت و به طور کامل کلیه مستندات و مدارک لازم را تهیه کرده و به مقامات گمرکی ارائه نماید تا فرآیند گمرکی به طور مؤثر و بی دردسر به انجام برسد.
اظهارکننده موظف است تمامی مستندات مورد نیاز را به دقت و مطابق با الزامات قانونی و مقررات بین المللی تهیه و ارائه کند. این مستندات شامل، اما نه محدود به، اظهارنامه گمرکی، فاکتورها، بارنامه ها، گواهی های مبدأ، و سایر مدارک قانونی است. هر یک از این مستندات باید حاوی جزئیات ضروری نظیر مشخصات دقیق کالا، ارزش گذاری صحیح، منشاء و مقصد کالا، و تطابق با مقررات تعرفه ای و تجاری باشد.
اظهارنامه گمرکی باید به طور دقیق شامل اطلاعاتی باشد که امکان شناسایی و ارزیابی صحیح کالا را برای مقامات گمرکی فراهم کند. فاکتورها باید جزئیات قیمت گذاری و شرایط تجاری را به طور کامل و واضح نشان دهند. بارنامه ها به عنوان مدرک حمل و نقل، نیاز به ارائه اطلاعات مربوط به حمل و تحویل کالا دارند. گواهی های مبدأ نیز برای تأیید کشور تولید و منشاء کالا ضروری هستند.
به طور کلی، اظهارکننده با تهیه صحیح و ارائه به موقع این مستندات، نقشی اساسی در تسهیل و تسریع فرآیند گمرکی ایفا کرده و از بروز مشکلات قانونی و تأخیرات احتمالی جلوگیری می کند. همچنین، ارائه مستندات منطبق با مقررات بین المللی به ارتقاء اعتبار تجاری و تسهیل مبادلات بین المللی کمک کرده و موجب بهبود کارایی زنجیره تأمین جهانی می شود.

حوزه های بین المللی فعالیت اظهارکننده
اظهارکننده (Declarant) در طیف گسترده ای از حوزه های بین المللی فعالیت می کند که هر یک به طور مستقیم بر فرآیندهای گمرکی و تجاری جهانی تأثیر می گذارد. این فعالیت ها شامل جنبه های مختلفی از واردات و صادرات کالا گرفته تا مشاوره در زمینه تطابق با مقررات بین المللی و مدیریت زنجیره تأمین می شود.
۱. فرآیندهای واردات و صادرات
در عرصه واردات و صادرات، اظهارکننده به عنوان نهاد یا فردی که مستندات و اطلاعات ضروری را به مقامات گمرکی ارائه می دهد، نقش کلیدی دارد. این مستندات شامل اظهارنامه های گمرکی، فاکتورها، بارنامه ها، گواهی های مبدأ و سایر مدارک قانونی است که باید به دقت و مطابق با الزامات قانونی و مقررات بین المللی تهیه و ارائه شوند. دقت در این مستندات نه تنها به تسهیل فرآیند گمرکی کمک می کند، بلکه از بروز مشکلات قانونی و تأخیرات غیرضروری جلوگیری می کند.

۲. مدیریت زنجیره تأمین و لجستیک
اظهارکننده در مدیریت زنجیره تأمین و لجستیک نقش حیاتی دارد. این نقش شامل هماهنگی با شرکت های حمل و نقل، تأمین کنندگان، و مشتریان به منظور اطمینان از انطباق کالاها با الزامات گمرکی و تجاری است. اظهارکننده مسئولیت تضمین صحیح و به موقع انتقال کالاها را بر عهده دارد و باید به طور مداوم بر روند حمل و نقل و توزیع کالا نظارت داشته باشد.

۳. مشاوره و تطابق با مقررات بین المللی
در بسیاری از موارد، اظهارکننده به عنوان مشاور گمرکی عمل می کند که به شرکت ها و تجار در زمینه تطابق با قوانین و مقررات بین المللی مشاوره می دهد. این مشاوره شامل ارائه راهکارهایی برای رعایت مقررات تعرفه ای، استانداردهای کیفی، و الزامات مستندات بین المللی است. اظهارکننده باید با تغییرات قوانین و مقررات آشنا باشد و شرکت ها را در تطابق با این الزامات راهنمایی کند.

۴. مدیریت ریسک و تحلیل بازار
اظهارکننده ها به شناسایی و مدیریت ریسک های تجاری و گمرکی پرداخته و باید توانایی تحلیل و ارزیابی این ریسک ها را داشته باشند. همچنین، آنان به تحلیل بازار و شناسایی فرصت های تجاری جدید می پردازند که به شرکت ها در اتخاذ تصمیمات استراتژیک کمک می کند.

۵. حفظ و ارتقاء روابط تجاری بین المللی
اظهارکننده مسئول حفظ و ارتقاء روابط تجاری با مقامات گمرکی، شرکای تجاری، و سایر ذینفعان بین المللی است. این شامل تعامل مؤثر با مقامات گمرکی در کشورهای مختلف و مدیریت روابط تجاری جهانی می شود. تقویت این روابط به بهبود فرآیندهای تجاری و تسهیل مبادلات بین المللی کمک می کند.

۶. اجرای مقررات و الزامات قانونی
اظهارکننده ها مسئول اجرای دقیق و صحیح مقررات و الزامات قانونی مرتبط با تجارت بین المللی هستند. این شامل رعایت قوانین مربوط به حقوق گمرکی، مقررات بهداشت و ایمنی، و الزامات زیست محیطی است که به طور مستمر تغییر می کنند و باید به طور دقیق مورد توجه قرار گیرند.

۷. آموزش و توانمندسازی
اظهارکننده ها در آموزش و توانمندسازی کارکنان و شرکت ها در زمینه فرآیندهای گمرکی و تجاری نقش دارند. این آموزش ها شامل آشنایی با قوانین و مقررات جدید، بهبود روش های مستندسازی، و ارتقاء مهارت های عملیاتی است که به بهبود کارایی و تطابق با الزامات تجاری کمک می کند.

۸. مشارکت در مذاکرات و توافقات بین المللی
اظهارکننده ها ممکن است در مذاکرات و تنظیم توافقات تجاری بین المللی مشارکت داشته باشند. این مشارکت شامل همکاری در تنظیم قراردادها، توافقات تعرفه ای، و سایر توافقات تجاری است که تأثیرات عمده ای بر فرآیندهای گمرکی و تجاری دارد.

نقش اظهارکننده در تجارت بین المللی به طور گسترده و چندجانبه است و تأثیرات عمده ای بر سرعت و دقت فرآیندهای گمرکی و تجاری دارد. توانمندی و دقت در مدیریت و ارائه مستندات، به طور مستقیم بر موفقیت و کارآمدی مبادلات تجاری جهانی تأثیر می گذارد. اظهارکننده با فعالیت در این حوزه ها به بهبود و ارتقاء فرآیندهای گمرکی و تجاری در مقیاس جهانی کمک می کند و نقشی اساسی در تسهیل مبادلات بین المللی ایفا می نماید.

حوزه های بین المللی فعالیت اظهارکننده و مقررات اجرایی در گمرکات ایران
اظهارکننده (Declarant) در فرآیندهای گمرکی در ایران نقش کلیدی و مؤثری ایفا می کند و باید به طور کامل با مقررات و قوانین اجرایی مرتبط آشنا باشد. این آشنایی به او این امکان را می دهد که به درستی وظایف خود را انجام داده و از بروز مشکلات قانونی و تأخیرات غیرضروری جلوگیری نماید. در زیر به تفصیل به بررسی جنبه های مختلف مقررات و قوانین مربوط به اظهارکننده در گمرکات ایران پرداخته می شود:
۱. مقررات قانونی و عمومی
الف) قانون امور گمرکی:
قانون امور گمرکی، مصوب ۱۳۹۰، اساس نامه اصلی برای تنظیم و اجرای فرآیندهای گمرکی در جمهوری اسلامی ایران است. این قانون به طور جامع به تشریح مسئولیت ها، حقوق، و تکالیف اظهارکنندگان، همچنین فرآیندهای مرتبط با واردات و صادرات کالا، حقوق گمرکی، و رسیدگی به تخلفات پرداخته است. این قانون چارچوب حقوقی و قانونی را برای فعالیت های گمرکی مشخص می کند.
ب) آیین نامه اجرایی قانون امور گمرکی:
آیین نامه اجرایی این قانون که تحت نظارت سازمان گمرک ایران تدوین و تصویب شده است، به تفصیل نحوه اجرای قوانین را توضیح می دهد. این آیین نامه شامل دستورالعمل های عملیاتی و رویه های اجرایی برای فرآیندهای گمرکی است که به طور خاص به ارائه مستندات، مراحل ترخیص، و رعایت الزامات قانونی مربوط می شود.

۲. وظایف و مسئولیت های اظهارکننده
الف) تهیه و ارائه مستندات:
اظهارکننده مسئولیت دارد که تمامی مستندات مورد نیاز برای واردات یا صادرات کالاها را به طور کامل و دقیق تهیه کرده و به مقامات گمرکی ارائه دهد. این مستندات شامل اظهارنامه های گمرکی، فاکتورها، بارنامه ها، گواهی های مبدأ، و دیگر مدارک قانونی است که باید با دقت و بر اساس الزامات قانونی و مقررات بین المللی تهیه شود.
ب) صحت و دقت اطلاعات:
اظهارکننده موظف است که تمامی اطلاعات ارائه شده در اظهارنامه گمرکی صحیح و دقیق باشد. ارائه اطلاعات نادرست یا ناقص می تواند به جریمه های قانونی، تأخیرات در فرآیند گمرکی و مشکلات اضافی منجر شود. بنابراین، صحت و دقت در ارائه اطلاعات از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
ج) پرداخت حقوق و عوارض گمرکی:
اظهارکننده باید مسئولیت پرداخت به موقع حقوق و عوارض گمرکی مربوط به کالاهای وارداتی را بر عهده گیرد. پرداخت به موقع این هزینه ها نه تنها از بروز مشکلات قانونی جلوگیری می کند بلکه به تسریع فرآیند ترخیص کالا نیز کمک می نماید.

۳. مقررات خاص برای کالاها
الف) کالاهای مشمول ممنوعیت یا محدودیت:
برخی کالاها ممکن است به دلیل مسائل بهداشتی، امنیتی، یا زیست محیطی مشمول مقررات ویژه ای شوند. اظهارکننده باید به طور کامل با این مقررات آشنا باشد و اقدامات لازم را برای انطباق با آن ها به عمل آورد.
ب) مقررات ارزش گذاری کالاها:
مقررات گمرکی ایران در زمینه ارزش گذاری کالاها شامل دستورالعمل های مشخصی است که باید توسط اظهارکننده رعایت شود. ارزش گذاری صحیح کالاها برای تعیین حقوق گمرکی و اطمینان از تطابق با مقررات تعرفه ای ضروری است.

۴. رویه های گمرکی و رسیدگی به تخلفات
الف) رسیدگی به تخلفات:
در صورت بروز تخلفات گمرکی، نظیر ارائه نادرست مستندات یا عدم پرداخت به موقع حقوق گمرکی، سازمان گمرک ایران می تواند جریمه ها و مجازات های قانونی را اعمال کند. اظهارکننده باید از این عواقب آگاه بوده و با رعایت کامل مقررات از بروز تخلفات جلوگیری کند.
ب) فرآیندهای تجدید نظر:
اظهارکننده حق دارد در صورت بروز اختلافات یا مشکلات قانونی، از طریق فرآیندهای تجدید نظر و اعتراضات به تصمیمات گمرکی، اعتراض خود را به سازمان گمرک ایران ارائه دهد. این فرآیندها به منظور بررسی مجدد و اصلاح تصمیمات اتخاذ شده طراحی شده اند.

۵. همکاری با نهادهای مختلف
الف) همکاری با سازمان های نظارتی:
اظهارکننده باید با سازمان ها و نهادهای نظارتی مانند سازمان های بهداشت، محیط زیست، و استاندارد، همکاری نماید تا تمامی الزامات قانونی رعایت شده و کالاها مطابق با استانداردهای مورد نظر باشند.
ب) تعامل با شرکت های حمل و نقل:
ارتباط مؤثر با شرکت های حمل و نقل و لجستیک برای اطمینان از حمل و نقل صحیح و به موقع کالاها از اهمیت بالایی برخوردار است. اظهارکننده باید به طور مداوم با این شرکت ها در تعامل بوده و نظارت دقیقی بر فرآیند حمل و نقل داشته باشد.

نقش اظهارکننده در گمرکات ایران، با توجه به مقررات و قوانین اجرایی، به طور برجسته و چندجانبه است. آشنایی کامل با قوانین عمومی و خاص گمرکی، وظایف و مسئولیت ها، مقررات ویژه برای کالاها، رویه های رسیدگی به تخلفات، و همکاری با نهادهای مختلف به اظهارکننده این امکان را می دهد که به طور مؤثر و بهینه در فرآیندهای واردات و صادرات کالا عمل کند. رعایت این الزامات و مقررات به تسهیل و تسریع فرآیندهای گمرکی، کاهش مشکلات قانونی، و بهبود کارایی مبادلات تجاری بین المللی کمک می نماید.

بازگشت به فهرست