بار انداز یا Launcher در گمرک

محل سرپوشیده ای است که یک یا چند طرف آن دیوار نداشته و کالاها به منظور محفوظ ماندن از برف و باران و تابش منظم آفتاب در آنجا نگه داشته می شوند.

تعریف بارانداز (Launcher) از دیدگاه سازمان جهانی گمرک
بارانداز یا Launcher در حوزه گمرکی و ترابری به مکان هایی اطلاق می شود که در آن ها کالاها برای بارگیری یا تخلیه به وسایل نقلیه منتقل می گردند. این مکان ها شامل اسکله ها، بنادر، فرودگاه ها، و ترمینال های زمینی هستند. باراندازها به عنوان نقاطی اساسی و حیاتی در جریان منظم و کارآمد تجارت بین المللی عمل کرده و در زنجیره تأمین جهانی نقش کلیدی ایفا می کنند.

تعریف رسمی از دیدگاه سازمان جهانی گمرک (WCO)
سازمان جهانی گمرک (WCO) در راستای استانداردسازی و تسهیل فرآیندهای گمرکی، بارانداز را به عنوان محلی تعریف می کند که در آن کالاها جهت حمل و نقل بین المللی آماده سازی و جابجا می شوند. این تعریف تمامی فعالیت ها و فرآیندهای مرتبط را در بر می گیرد که به منظور تسریع در امور گمرکی و انتقال کالاها در این مکان ها انجام می شود. این مکان ها شامل مجموعه ای از زیرساخت ها و تسهیلاتی هستند که برای پشتیبانی از عملیات بارگیری و تخلیه، نگهداری موقت و کنترل های گمرکی طراحی شده اند.

نقش و اهمیت بارانداز در تجارت بین المللی
باراندازها به عنوان یکی از اجزای حیاتی زنجیره تأمین جهانی، نقش اساسی در تسهیل جریان کالاها بین کشورها و بهبود کارایی تجارت بین المللی ایفا می کنند. در ادامه، به توضیح کامل تر و تخصصی تر کاربردها و اهمیت این مکان ها می پردازیم:
۱. تخلیه و بارگیری کالاها
باراندازها نقاطی هستند که عملیات تخلیه و بارگیری کالاها در آن ها انجام می شود. این عملیات شامل موارد زیر است:
تخلیه بار: باراندازها تجهیزاتی برای تخلیه بار از وسایل نقلیه نظیر کشتی ها، هواپیماها، کامیون ها و قطارها دارند. این تجهیزات شامل جرثقیل ها، لیفتراک ها و سیستم های نوار نقاله می شوند.
بارگیری: فرآیند بارگیری شامل انتقال کالاها به وسایل نقلیه برای حمل و نقل به مقصد نهایی است. استفاده از تجهیزات پیشرفته و نیروی کار متخصص در این نقاط، باعث افزایش سرعت و کارایی عملیات بارگیری و تخلیه می شود.

۲. انبارداری موقت
یکی از کاربردهای مهم باراندازها، فراهم کردن امکانات انبارداری موقت برای کالاها است. این امکانات شامل موارد زیر می شوند:
سردخانه ها: برای نگهداری کالاهای حساس به دما نظیر مواد غذایی، داروها و محصولات کشاورزی.
انبارهای عمومی و خصوصی: این انبارها به منظور نگهداری کالاها در شرایط مطلوب و محافظت از آن ها در برابر آسیب ها و عوامل خارجی طراحی شده اند.
انبارهای خاص: برای نگهداری کالاهای خطرناک یا دارای شرایط نگهداری خاص نظیر مواد شیمیایی و مواد انفجاری.

۳. کنترل های گمرکی و بازرسی
باراندازها نقاط حیاتی برای انجام کنترل های گمرکی و بازرسی کالاها هستند. در این مکان ها، مأموران گمرک وظایف زیر را انجام می دهند:
بازرسی فیزیکی: بررسی فیزیکی کالاها برای اطمینان از صحت اطلاعات ارائه شده در اسناد و مدارک.
بررسی اسناد و مدارک: تحلیل و تطبیق اسناد تجاری نظیر بارنامه، فاکتور تجاری و گواهی مبدأ با محموله های وارده.
نظارت بر عبور کالاها: استفاده از سامانه های مدیریت ریسک برای نظارت بر عبور کالاها و اطمینان از رعایت تمامی مقررات و قوانین مربوط به واردات و صادرات.

۴. تسهیل ترانزیت کالاها
باراندازها نقش کلیدی در تسهیل ترانزیت کالاها بین کشورها ایفا می کنند. این مکان ها به عنوان نقاط انتقال مهم در شبکه های حمل و نقل بین المللی عمل کرده و از طریق موارد زیر به بهبود کارایی زنجیره تأمین جهانی کمک می کنند:
کاهش زمان توقف: با بهینه سازی فرآیندهای تخلیه، بارگیری و انبارداری، زمان توقف کالاها در باراندازها به حداقل می رسد.
افزایش سرعت جابجایی: تسریع در انتقال کالاها از طریق استفاده از تجهیزات و فناوری های پیشرفته، منجر به کاهش زمان کل جابجایی کالاها می شود.
هماهنگی بین المللی: باراندازها به عنوان نقاط اتصال در شبکه های حمل و نقل جهانی، هماهنگی بین روش های مختلف حمل و نقل (دریایی، هوایی، زمینی و ریلی) را تسهیل می کنند.

باراندازها به عنوان نقاط استراتژیک در زنجیره تأمین و تجارت بین المللی، نقش حیاتی در تسهیل جریان کالاها، افزایش کارایی عملیات گمرکی و بهبود کلی زنجیره تأمین ایفا می کنند. این مکان ها با فراهم کردن زیرساخت ها و تسهیلات مناسب، از تخلیه و بارگیری گرفته تا انبارداری موقت و کنترل های گمرکی، به ایجاد یک سیستم حمل و نقل و تجاری کارآمد و قابل اعتماد کمک می کنند. نقش باراندازها در تسهیل ترانزیت کالاها بین کشورها و کاهش زمان توقف و جابجایی کالاها، تاثیر بسزایی در افزایش کارایی و پویایی تجارت بین المللی دارد.

اسناد تجاری مورد استفاده در باراندازها
در فرآیندهای عملیاتی مرتبط با باراندازها، استفاده از اسناد تجاری مختلف ضروری است. این اسناد نقش اساسی در تضمین شفافیت و دقت در تمامی مراحل گمرکی و حمل و نقل ایفا می کنند. در ادامه، به تفصیل به بررسی اسناد تجاری مورد استفاده در باراندازها می پردازیم:
۱. بارنامه (Bill of Lading)
بارنامه یکی از اساسی ترین و حیاتی ترین اسناد در حمل و نقل بین المللی محسوب می شود که نقش کلیدی در جابجایی کالاها دارد. ویژگی ها و کاربردهای بارنامه به شرح زیر است:
تعیین مالکیت کالا: بارنامه به عنوان یک سند حقوقی، مالکیت کالاها را مشخص می کند و می تواند به عنوان ضمانت در معاملات مالی استفاده شود.
تعیین شرایط حمل و نقل: این سند شرایط دقیق حمل و نقل، نظیر نوع وسیله نقلیه، مسیر حمل و نقل و شرایط تحویل کالاها را شرح می دهد.
صدور توسط شرکت حمل و نقل: بارنامه توسط شرکت حمل و نقل صادر می شود و شامل اطلاعات مهمی از جمله نام فرستنده و گیرنده، مشخصات کالاها و تاریخ بارگیری است.
مدرک اصلی مالکیت: در فرآیندهای حمل و نقل بین المللی، بارنامه به عنوان مدرک اصلی مالکیت کالاها عمل کرده و ارائه آن در زمان تحویل کالاها به گیرنده نهایی ضروری است.

۲. فاکتور تجاری (Commercial Invoice)
فاکتور تجاری یکی از اسناد کلیدی برای انجام فرآیندهای گمرکی است که اطلاعات مهمی در خصوص معاملات تجاری ارائه می دهد:
جزئیات کالاهای فروخته شده: فاکتور تجاری شامل شرح دقیقی از کالاهای فروخته شده، نظیر تعداد، وزن و ویژگی های فنی کالاها است.
تعیین قیمت ها و شرایط فروش: این سند قیمت واحد و کل کالاها، شرایط پرداخت و شرایط تحویل را مشخص می کند.
ارائه توسط فروشنده: فاکتور تجاری توسط فروشنده به خریدار ارائه می شود و به عنوان مبنای محاسبه حقوق و عوارض گمرکی مورد استفاده قرار می گیرد.
مبنای اسناد گمرکی: اطلاعات موجود در فاکتور تجاری به عنوان مبنای تکمیل سایر اسناد گمرکی و ارزیابی ارزش گمرکی کالاها استفاده می شود.

۳. لیست بسته بندی (Packing List)
لیست بسته بندی سندی است که جزئیات دقیقی از محتوای بسته ها و تعداد اقلام هر بسته را ارائه می دهد. ویژگی ها و کاربردهای این سند عبارتند از:
شرح محتوای بسته ها: لیست بسته بندی شامل اطلاعاتی نظیر تعداد و نوع اقلام موجود در هر بسته، وزن و ابعاد بسته ها و نحوه بسته بندی است.
کمک به حمل و نقل و گمرک: این سند به شرکت های حمل و نقل و مأموران گمرک کمک می کند تا محتویات محموله را بررسی و تأیید کنند و از صحت اطلاعات ارائه شده اطمینان حاصل نمایند.
پیشگیری از مشکلات هنگام تحویل: لیست بسته بندی به جلوگیری از مشکلات ناشی از کمبود یا اضافه بودن کالاها در هنگام تحویل کمک کرده و نقش مهمی در مدیریت موجودی و انبارداری ایفا می کند.

۴. گواهی مبدأ (Certificate of Origin)
گواهی مبدأ سندی است که کشور مبدأ کالا را تأیید می کند و در فرآیندهای گمرکی و تجاری کاربردهای متعددی دارد:
تأیید کشور مبدأ: این سند توسط اتاق بازرگانی یا سایر مراجع صلاحیت دار صادر شده و کشور تولیدکننده کالاها را تأیید می کند.
تعیین تعرفه های گمرکی: گواهی مبدأ به عنوان مدرکی برای تعیین تعرفه های گمرکی و بهره مندی از تعرفه های ترجیحی بر اساس توافقنامه های تجاری عمل می کند.
رعایت توافقنامه های تجاری: این سند نقش مهمی در رعایت توافقنامه های تجاری بین کشورها داشته و از آن برای بهره مندی از تخفیفات و مزایای تعرفه ای استفاده می شود.
اطلاعات اضافی: گواهی مبدأ ممکن است شامل اطلاعات اضافی نظیر نوع کالا، ارزش کالا و جزئیات حمل و نقل باشد که در فرآیندهای گمرکی و تجاری مفید است.

استفاده از اسناد تجاری در عملیات باراندازها نه تنها به تضمین صحت و شفافیت فرآیندهای گمرکی و حمل و نقل کمک می کند، بلکه نقش مهمی در تسهیل تجارت بین المللی و افزایش کارایی زنجیره تأمین جهانی ایفا می کند. این اسناد با ارائه اطلاعات دقیق و جامع، به کاهش خطرات ناشی از اختلافات تجاری، بهبود فرآیندهای مدیریتی و انبارداری و تسهیل فرآیندهای گمرکی و مالی کمک می کنند. بدین ترتیب، اسناد تجاری به عنوان ستون فقرات فرآیندهای تجاری و گمرکی، نقش بی بدیلی در تحقق اهداف تجاری و اقتصادی دارند.

مقررات و قوانین اجرایی در گمرکات ایران
در ایران، باراندازها تحت نظارت دقیق سازمان گمرک جمهوری اسلامی ایران فعالیت می کنند. این نظارت شامل مجموعه ای از قوانین و مقررات است که به منظور تسهیل، کنترل و تنظیم تجارت بین المللی وضع شده اند. در ادامه به توضیح دقیق تر و کامل تر این قوانین و مقررات پرداخته می شود:
۱. قانون امور گمرکی
قانون امور گمرکی یکی از مهم ترین و جامع ترین قوانین در زمینه تجارت و گمرک است که تمامی جنبه های ورود و خروج کالاها را پوشش می دهد. ویژگی ها و مفاد اصلی این قانون شامل موارد زیر است:
مقررات ورود و خروج کالاها: این قانون تمامی شرایط و ضوابط مرتبط با ورود و خروج کالاها به/از کشور را مشخص می کند، از جمله نیازمندی های اسنادی، مهلت های زمانی و مقررات مربوط به ترخیص کالاها.
تشریفات گمرکی: این بخش از قانون به تفصیل تشریفات گمرکی، شامل بازرسی کالاها، ارزیابی گمرکی، نمونه گیری و آزمایش کالاها را بیان می کند.
حقوق و تکالیف گمرک و مراجعین: قانون امور گمرکی حقوق و تکالیف متقابل گمرک و مراجعین، از جمله واردکنندگان و صادرکنندگان، را تعیین می کند. این موارد شامل حقوق گمرکی، عوارض، و سایر هزینه های مرتبط با عملیات گمرکی است.

۲. آیین نامه اجرایی قانون امور گمرکی
آیین نامه اجرایی قانون امور گمرکی به عنوان مکمل قانون امور گمرکی، جزئیات و روش های اجرای مفاد این قانون را تبیین می کند. این آیین نامه شامل موارد زیر است:
روش های اجرایی تشریفات گمرکی: آیین نامه اجرایی، فرآیندهای دقیق و مراحل عملیاتی مرتبط با اجرای تشریفات گمرکی، از قبیل اظهارنامه های گمرکی، بازرسی های فیزیکی و اسنادی، و نمونه گیری را مشخص می کند.
تعاریف و اصطلاحات فنی: این آیین نامه شامل تعاریف و توضیحات دقیق اصطلاحات فنی و تخصصی مورد استفاده در قانون امور گمرکی است، که به وضوح و شفافیت در اجرا کمک می کند.
مدیریت ریسک و بازرسی ها: آیین نامه به تفصیل روش های مدیریت ریسک و انجام بازرسی ها بر اساس سطوح مختلف ریسک را بیان می کند، که هدف آن بهبود کارایی و کاهش زمان ترخیص کالاها است.

۳. تصویب نامه ها و بخشنامه های گمرکی
تصویب نامه ها و بخشنامه های گمرکی شامل مجموعه ای از دستورات اجرایی و تغییرات قانونی است که توسط سازمان گمرک ایران به منظور تسهیل و کنترل تجارت بین المللی صادر می شوند. ویژگی ها و کاربردهای این اسناد عبارتند از:
دستورات اجرایی: این اسناد شامل دستورات صریح و عملیاتی برای مأموران گمرکی و مراجعین است، که نحوه اجرای قوانین و آیین نامه های گمرکی را روشن می سازند.
تغییرات و به روزرسانی ها: تصویب نامه ها و بخشنامه ها به منظور انعکاس تغییرات قانونی، به روزرسانی های تعرفه ها، و اصلاحات رویه های گمرکی صادر می شوند. این به روزرسانی ها معمولاً بر اساس تغییرات در سیاست های تجاری، توافقنامه های بین المللی و نیازهای اقتصادی کشور انجام می شود.
راهنمایی و شفاف سازی: این اسناد به عنوان راهنمایی برای فعالان تجاری عمل کرده و به شفاف سازی و توضیح جزئیات مقررات و رویه های گمرکی کمک می کنند. این امر به کاهش ابهامات و اختلافات احتمالی در فرآیندهای گمرکی منجر می شود.

نظام گمرکی ایران با بهره گیری از مجموعه ای جامع از قوانین و مقررات، از جمله قانون امور گمرکی، آیین نامه اجرایی و تصویب نامه ها و بخشنامه های گمرکی، به دنبال تسهیل و تنظیم تجارت بین المللی است. این قوانین و مقررات نه تنها به شفافیت و دقت در فرآیندهای گمرکی کمک می کنند، بلکه به بهبود کارایی و کاهش زمان ترخیص کالاها نیز یاری می رسانند. همچنین، با تطبیق و به روزرسانی مداوم این قوانین، نظام گمرکی ایران به دنبال انطباق با تغییرات جهانی و تحولات اقتصادی بوده و نقش موثری در حمایت از تجارت بین المللی و توسعه اقتصادی کشور ایفا می کند.


بازگشت به فهرست