ترخیصیه یا Delivery order در گمرک

برگ حواله، ترخیصیه یا حواله نامه ترخیص، سندی است خطاب به حمل کننده یا انباردار، که در آن از اشخاص مزبور درخواست می شود کل کالا یا مقدار معینی از آن را به شخص نام برده در سند یا حامل آن تحویل دهند.

ترخیصیه (Delivery Order) از منظر سازمان جهانی گمرک (WCO)
ترخیصیه، که به عنوان Delivery Order یا به اختصار D/O شناخته می شود، سندی رسمی است که توسط حامل کالا، که معمولاً یک شرکت حمل و نقل یا شرکت کشتیرانی است، صادر می گردد. این سند به واردکننده یا نماینده قانونی او اجازه می دهد تا کالاهای وارداتی را از انبار یا محوطه گمرکی دریافت کند. صدور این سند منوط به انجام تمامی تعهدات مالی و حقوقی مرتبط با حمل و نقل کالا می باشد.

تعاریف در اسناد تجاری:
ترخیصیه (Delivery Order) به عنوان یکی از اسناد اصلی و ضروری در فرآیند واردات و صادرات، دارای اهمیت فراوانی است. این سند نه تنها به عنوان مجوز تحویل کالا به واردکننده یا نماینده قانونی او عمل می کند، بلکه نقش حیاتی در تسهیل و تنظیم جریان کالاها از کشور مبدا به کشور مقصد ایفا می کند. ترخیصیه بیانگر تکمیل و تسویه تمامی تعهدات مالی و حقوقی مرتبط با حمل و نقل و همچنین عوارض و مالیات های گمرکی است. در ادامه به جزئیات بیشتری در مورد این سند و نقش آن در تجارت بین المللی پرداخته می شود:
تسویه حساب مالی:
ترخیصیه نشان دهنده این است که کلیه هزینه های مرتبط با حمل و نقل کالا، شامل کرایه حمل، هزینه های بندری، بیمه، و دیگر هزینه های مرتبط به طور کامل پرداخت شده اند. این پرداخت ها ممکن است شامل هزینه های حمل و نقل داخلی و خارجی، انبارداری، بیمه کالا و سایر هزینه های مرتبط با انتقال کالا از مبدا به مقصد باشد.

تسویه حساب گمرکی:
علاوه بر هزینه های حمل و نقل، ترخیصیه نشان دهنده پرداخت تمامی عوارض و مالیات های گمرکی مرتبط با واردات کالا به کشور مقصد است. این عوارض ممکن است شامل تعرفه های وارداتی، مالیات بر ارزش افزوده، و سایر مالیات های اعمال شده بر کالاهای وارداتی باشد. تسویه حساب گمرکی تضمین می کند که هیچ بدهی مالی به گمرک یا دولت مربوطه باقی نمانده است.

مجوز تحویل کالا:
با در دست داشتن ترخیصیه، واردکننده مجاز به دریافت کالاهای خود از انبار گمرک یا تسهیلات بندری می باشد. این مجوز به معنای تکمیل تمامی مراحل اداری و مالی مربوط به واردات کالا است. بدون ارائه ترخیصیه به مقامات گمرکی، کالاها نمی توانند از گمرک ترخیص شوند و به واردکننده تحویل داده شوند.

نقش کلیدی در زنجیره تأمین:
ترخیصیه به عنوان یک سند کلیدی در زنجیره تأمین بین المللی عمل می کند. این سند به اطمینان از روان بودن جریان کالاها از کشور مبدا به کشور مقصد کمک می کند و از تأخیرات و مشکلات ناشی از مسائل مالی و حقوقی جلوگیری می کند. همچنین، این سند به عنوان یک ابزار کنترل و ردیابی کالاها در طول مسیر حمل و نقل عمل می کند.

مقررات و استانداردهای بین المللی:
ترخیصیه باید با مقررات و استانداردهای بین المللی منطبق باشد. این استانداردها توسط سازمان های بین المللی نظیر سازمان جهانی گمرک (WCO) و سازمان تجارت جهانی (WTO) تعیین می شوند. رعایت این استانداردها تضمین می کند که تمامی فرآیندهای مرتبط با صدور و استفاده از ترخیصیه به طور شفاف و قانونی انجام می شوند.

کاربرد در موارد خاص:
ترخیصیه ممکن است در شرایط خاص و برای کالاهای خاص، مانند مواد خطرناک، کالاهای فاسدشدنی، یا کالاهایی که نیاز به مجوزهای خاص دارند، دارای اهمیت ویژه ای باشد. در این موارد، ترخیصیه به عنوان یکی از اسناد کلیدی برای اطمینان از رعایت تمامی مقررات و الزامات قانونی عمل می کند.
ترخیصیه (Delivery Order) به عنوان یکی از اسناد اصلی و ضروری در فرآیند واردات و صادرات، نقش مهمی در تضمین تسویه حساب های مالی و حقوقی مرتبط با حمل و نقل و گمرک ایفا می کند. این سند به صاحب کالا امکان می دهد تا محموله خود را به طور قانونی و بدون هیچ گونه مانع اداری دریافت نماید. در نتیجه، ترخیصیه به عنوان یک ابزار کلیدی در تسهیل تجارت بین المللی و حفظ روانی جریان کالاها در زنجیره تأمین جهانی محسوب می شود.

کاربرد اسناد مورد استفاده در تجارت جهانی:
ترخیصیه (Delivery Order) به عنوان یکی از اسناد حیاتی در زنجیره تأمین جهانی و تجارت بین المللی شناخته می شود. این سند نقش مهمی در تسهیل فرآیندهای مختلف تجاری و گمرکی دارد. در ادامه، کاربردهای ترخیصیه به صورت تخصصی تر و جامع تر توضیح داده می شود:
تحویل کالا به واردکننده پس از پرداخت هزینه های مربوطه:
تسویه حساب های مالی و حقوقی: ترخیصیه به واردکننده یا نماینده قانونی او اجازه می دهد تا پس از تسویه کامل هزینه های مرتبط با حمل و نقل، از جمله کرایه حمل، هزینه های بندری، هزینه های انبارداری، و بیمه، کالاهای وارداتی را تحویل بگیرد. این سند تأیید می کند که تمامی تعهدات مالی در قبال حامل کالا انجام شده و هیچ گونه بدهی مالی باقی نمانده است.
صدور مجوز تحویل کالا: این سند به عنوان مجوز رسمی برای تحویل کالا به واردکننده عمل می کند. بدون ارائه ترخیصیه، واردکننده قادر به دریافت کالا از انبار یا محوطه گمرکی نخواهد بود. این تضمین می کند که فقط شخص یا نهاد مجاز قادر به دریافت کالاها می باشد.

تأیید انجام تعهدات توسط حامل کالا:
تکمیل تعهدات حمل و نقل: صدور ترخیصیه نشان دهنده این است که حامل کالا تمامی تعهدات خود را در قبال حمل و نقل کالا به طور کامل انجام داده است. این تعهدات شامل تحویل به موقع، حمل و نقل ایمن و تسویه حساب های مالی می باشد.
رضایت از خدمات ارائه شده: ترخیصیه به عنوان یک سند تأییدیه عمل می کند که حامل کالا تمامی وظایف و تعهدات خود را با دقت و مسئولیت پذیری انجام داده و کالاها را به مقصد نهایی تحویل داده است.

ارائه به گمرک به عنوان بخشی از اسناد مورد نیاز برای ترخیص کالا:
فرآیندهای گمرکی: ترخیصیه یکی از اسناد کلیدی است که باید به مقامات گمرکی ارائه شود تا فرآیند ترخیص کالاها از گمرک آغاز گردد. این سند بخشی از مجموعه اسنادی است که شامل بارنامه (Bill of Lading)، فاکتور تجاری (Commercial Invoice)، لیست بسته بندی (Packing List)، و اسناد بیمه می باشد.
مطابقت با مقررات گمرکی: ارائه ترخیصیه به مقامات گمرکی تضمین می کند که تمامی مراحل قانونی و مالی حمل و نقل کالا انجام شده و کالاها آماده ترخیص هستند. این امر به شفافیت و کارایی بیشتر در فرآیندهای گمرکی کمک می کند و از بروز تأخیرات و مشکلات احتمالی جلوگیری می کند.

نقش اساسی در زنجیره تأمین جهانی:
ترخیصیه به عنوان یکی از اسناد محوری در زنجیره تأمین جهانی، نقش حیاتی در هماهنگی و مدیریت جریان کالاها از مبدا تا مقصد نهایی ایفا می کند. این سند به تسهیل و تسریع فرآیندهای تجاری کمک می کند و از بروز مشکلات و موانع در حمل و نقل بین المللی جلوگیری می نماید.

تضمین شفافیت و امنیت:
ترخیصیه به عنوان یک سند رسمی، شفافیت و امنیت در فرآیندهای تجاری را تضمین می کند. این سند به کنترل دقیق تر و پیگیری موثرتر محموله ها در طول زنجیره تأمین کمک می کند و از وقوع تقلب و سوءاستفاده های احتمالی جلوگیری می کند.

استانداردهای بین المللی و انطباق:
صدور و استفاده از ترخیصیه باید مطابق با استانداردهای بین المللی و مقررات سازمان های نظارتی مانند سازمان جهانی گمرک (WCO) و سازمان تجارت جهانی (WTO) باشد. رعایت این استانداردها تضمین می کند که فرآیندهای تجاری به طور قانونی و با حداکثر دقت و شفافیت انجام می شوند.

حوزه های فعالیت ترخیصیه:
ترخیصیه (Delivery Order) به عنوان یکی از اسناد اساسی در تجارت بین المللی و فرآیندهای گمرکی، در بخش های مختلفی نقش محوری دارد. این سند نقش اساسی در تسهیل و تنظیم جریان کالاها از مبدا به مقصد نهایی ایفا می کند. در ادامه به صورت تخصصی تر و جامع تر به توضیح حوزه های فعالیت ترخیصیه پرداخته می شود:
واردات و صادرات:
فرآیند ترخیص کالا: ترخیصیه به واردکننده یا نماینده قانونی او امکان می دهد تا کالاهای وارداتی را از گمرک ترخیص نماید. این سند بیانگر آن است که تمامی هزینه های حمل و نقل، عوارض گمرکی، و مالیات های مربوطه به طور کامل پرداخت شده و کالاها آماده تحویل هستند.
رعایت مقررات بین المللی: در فرآیندهای واردات و صادرات، ترخیصیه باید مطابق با استانداردها و مقررات بین المللی نظیر سازمان جهانی گمرک (WCO) و سازمان تجارت جهانی (WTO) صادر شود. این انطباق تضمین کننده صحت و شفافیت تمامی مراحل قانونی و مالی است.
نقش در زنجیره تأمین: ترخیصیه به عنوان یک ابزار مدیریتی در زنجیره تأمین جهانی، به هماهنگی و کنترل جریان کالاها از مبدا تا مقصد کمک می کند. این سند به کاهش تأخیرات و افزایش کارایی در فرآیندهای واردات و صادرات منجر می شود.

حمل و نقل بین المللی:
مدیریت تحویل کالا: شرکت های حمل و نقل و کشتیرانی از ترخیصیه برای مدیریت فرآیند تحویل کالاها استفاده می کنند. این سند تأیید می کند که تمامی هزینه های حمل و نقل تسویه شده و حامل کالا تعهدات خود را به طور کامل انجام داده است.
کنترل و پیگیری محموله ها: ترخیصیه امکان کنترل و ردیابی دقیق محموله ها را فراهم می کند. اطلاعات مندرج در این سند شامل جزئیات پرداخت ها و وضعیت تحویل کالاها است که به شفافیت و کارایی بیشتر در فرآیندهای حمل و نقل کمک می کند.
هماهنگی بین المللی: ترخیصیه به عنوان یک سند رسمی، به هماهنگی میان شرکت های حمل و نقل، کشتیرانی، و مقامات گمرکی در سطح بین المللی کمک می کند. این سند تضمین می کند که کالاها به صورت قانونی و با رعایت تمامی مقررات حمل و نقل بین المللی منتقل می شوند.

فرآیندهای گمرکی:
سند الزامی برای ترخیص کالا: در فرآیندهای گمرکی، ترخیصیه یکی از اسناد ضروری است که باید به مقامات گمرکی ارائه شود تا مراحل ترخیص کالا آغاز گردد. این سند نشان دهنده پرداخت تمامی عوارض و مالیات های گمرکی و آمادگی کالاها برای ترخیص است.
شفافیت و انطباق با قوانین گمرکی: ترخیصیه به شفافیت و انطباق با قوانین و مقررات گمرکی کمک می کند. ارائه این سند به مقامات گمرکی، اطمینان می دهد که تمامی مراحل قانونی و مالی به طور صحیح و شفاف انجام شده اند.
کاربرد در سیستم های گمرکی الکترونیکی: در سیستم های مدرن گمرکی، ترخیصیه ها می توانند به صورت الکترونیکی صادر و مدیریت شوند. این روش باعث افزایش کارایی، کاهش هزینه ها، و بهبود دقت و شفافیت در فرآیندهای گمرکی می شود.

مقررات و قوانین اجرایی در گمرکات ایران:
ترخیصیه در ایران بر مبنای مجموعه ای از قوانین و مقررات گمرکی صادر و استفاده می شود. این قوانین چارچوب های دقیقی را برای صدور، استفاده و نظارت بر این سند تعیین می کنند. در ادامه به بررسی تخصصی تر و جامع تر این مقررات پرداخته می شود:
قانون امور گمرکی:
تعاریف و اصول کلی: قانون امور گمرکی به عنوان یکی از قوانین اساسی در حوزه تجارت و گمرک، شرایط و الزامات صدور و استفاده از ترخیصیه را به طور دقیق مشخص می کند. این قانون به تعریف دقیق ترخیصیه، تعهدات و مسئولیت های واردکننده و حامل کالا، و شرایط لازم برای صدور این سند می پردازد.
مسئولیت ها و تعهدات: قانون امور گمرکی به وضوح مسئولیت ها و تعهدات تمامی طرف های درگیر در فرآیند صدور ترخیصیه را تعیین می کند. این شامل حامل کالا (شرکت های حمل و نقل و کشتیرانی)، واردکننده یا نماینده قانونی وی، و مقامات گمرکی می شود.
پرداخت هزینه ها و عوارض: یکی از جنبه های مهم قانون امور گمرکی، مشخص کردن الزامات مالی مربوط به ترخیصیه است. این شامل پرداخت تمامی هزینه های حمل و نقل، عوارض گمرکی، مالیات ها و سایر هزینه های مرتبط با واردات کالا می باشد.

آیین نامه اجرایی قانون امور گمرکی:
رویه صدور ترخیصیه: آیین نامه اجرایی به طور دقیق نحوه صدور ترخیصیه را تشریح می کند. این شامل مراحل مختلف از ثبت درخواست تا صدور نهایی سند می شود. در این مراحل، اطمینان از صحت اطلاعات وارد شده، بررسی مدارک مرتبط، و تأیید پرداخت هزینه ها و عوارض اهمیت ویژه ای دارد.
ثبت و کنترل: آیین نامه اجرایی همچنین نحوه ثبت و نگهداری سوابق ترخیصیه ها را تعیین می کند. این شامل استفاده از سیستم های الکترونیکی برای ثبت و بایگانی اسناد، و تضمین دسترسی سریع و دقیق به اطلاعات مربوط به هر ترخیصیه است.
تأیید و نظارت: بر اساس آیین نامه اجرایی، مقامات گمرکی مسئولیت تأیید و نظارت بر فرآیند صدور ترخیصیه را بر عهده دارند. این نظارت شامل بررسی مدارک و اطلاعات ارائه شده توسط حامل کالا و واردکننده و اطمینان از رعایت تمامی مقررات و الزامات قانونی است.
صدور الکترونیکی ترخیصیه: با پیشرفت فناوری و الکترونیکی شدن فرآیندهای گمرکی، آیین نامه اجرایی به جزئیات صدور الکترونیکی ترخیصیه نیز پرداخته است. این امر شامل استفاده از سیستم های مدیریت اطلاعات گمرکی (CIS) و تبادل الکترونیکی داده ها (EDI) می شود که به افزایش کارایی و کاهش خطاهای انسانی کمک می کند.

رعایت استانداردهای بین المللی:
قوانین و مقررات گمرکی ایران همچنین باید با استانداردهای بین المللی هماهنگ باشد. این هماهنگی تضمین کننده صحت و شفافیت در فرآیندهای گمرکی و تجاری و تسهیل تجارت بین المللی است.

نقش نظارتی مقامات گمرکی:
مقامات گمرکی نقش کلیدی در اجرای قوانین و مقررات مربوط به ترخیصیه دارند. وظایف آن ها شامل بررسی و تأیید تمامی اسناد و اطلاعات مرتبط با ترخیصیه، نظارت بر پرداخت هزینه ها و عوارض، و اطمینان از رعایت تمامی مقررات قانونی است.

پیشگیری از تقلب و سوءاستفاده:
یکی از اهداف اساسی قوانین و مقررات گمرکی، پیشگیری از تقلب و سوءاستفاده های احتمالی است. استفاده از سیستم های الکترونیکی و روش های نظارتی پیشرفته به تضمین صحت اطلاعات و جلوگیری از هرگونه تخلف کمک می کند.

ترخیصیه در ایران تحت تأثیر مجموعه ای از قوانین و مقررات دقیق و مشخص صادر و استفاده می شود. قانون امور گمرکی و آیین نامه اجرایی آن، چارچوب قانونی کاملی برای صدور، ثبت و تأیید این سند فراهم می کنند. این قوانین به تضمین شفافیت، صحت و کارایی در فرآیندهای گمرکی و تجاری کمک کرده و از بروز تقلب و سوءاستفاده جلوگیری می کنند. هماهنگی با استانداردهای بین المللی نیز به تسهیل تجارت بین المللی و افزایش کارایی زنجیره تأمین جهانی منجر می شود.
بازگشت به فهرست