صادر کننده یا Exporter از دیدگاه سازمان جهانی گمرک

به هر شخص حقیقی یا حقوقی که دارای کارت بازرگانی و یا مجوز وزارت بازرگانی (حسب مورد) بوده و اقدام به صدور کالا نماید، صادر کننده اطلاق می شود.

از دیدگاه سازمان جهانی گمرک (World Customs Organization - WCO)، صادر کننده (Exporter) به هر شخص حقیقی یا حقوقی اطلاق می شود که کالاها را به خارج از کشور خود ارسال می کند. این فرد یا شرکت مسئولیت رعایت مقررات صادراتی کشور مبدأ و ارسال کالاها را بر عهده دارد. در اسناد تجاری و مدارکی مانند اظهارنامه صادراتی (Export Declaration)، صادر کننده به عنوان فردی معرفی می شود که اقدام به صادرات کالاها کرده و معمولاً دارای شماره شناسایی مالیاتی یا کد صادر کنندگی است.

صادر کننده، در تعاریف بین المللی سازمان جهانی گمرک (WCO)، عنصری حیاتی در زنجیره تأمین و تجارت جهانی محسوب می شود. وظایف صادر کننده شامل موارد زیر است:

تضمین مطابقت کالاها با مقررات صادراتی کشور مبدأ:
صادر کننده باید اطمینان حاصل کند که کالاهای ارسالی تمامی الزامات قانونی و مقرراتی را رعایت می کنند.

تکمیل و تهیه تمامی اسناد و مدارک لازم برای صادرات:
صادر کننده باید کلیه مستندات ضروری را به دقت آماده و تکمیل نماید تا فرآیند صادرات به درستی انجام شود.

همکاری کامل با مقامات گمرکی در طی مراحل بازرسی و ترخیص کالاها:
صادر کننده موظف است با مقامات گمرکی همکاری های لازم را به عمل آورد تا از صحت و سلامت فرآیند صادرات اطمینان حاصل گردد.

اسناد تجاری مورد نیاز در مبادلات بازرگانی
از جمله مهم ترین اسناد تجاری که صادر کننده ملزم به تهیه آن ها است، می توان به موارد زیر اشاره کرد:
صورتحساب تجاری (Commercial Invoice):
این سند شامل اطلاعاتی همچون نام صادر کننده، نام خریدار، شرح کالاها، قیمت ها و شرایط فروش است که نقش اساسی در مبادلات تجاری ایفا می کند.

لیست بسته بندی (Packing List):
جزئیات مربوط به بسته بندی کالاها و تعداد بسته ها در این سند ذکر می شود که برای فرآیند حمل و نقل و بازرسی بسیار حیاتی است.

گواهی مبدأ (Certificate of Origin):
این گواهی تأیید می کند که کالاها در کشور مبدأ تولید شده اند و برای بسیاری از توافقات تجاری بین المللی ضروری است.

اظهارنامه صادراتی (Export Declaration):
این اظهارنامه شامل اطلاعات جامع و دقیق مربوط به کالاها و مقصد نهایی آن ها است که به مقامات گمرکی ارائه می شود تا فرآیند صادرات به صورت قانونی و شفاف انجام گیرد.

این تعاریف و اسناد تجاری، ضمن تضمین شفافیت و قانونی بودن فرآیند صادرات، نقش مهمی در تسهیل تجارت بین المللی ایفا می کنند و اطمینان حاصل می نمایند که تمامی مراحل به درستی و مطابق با استانداردهای جهانی انجام می شود.

نقش و اهمیت صادر کننده (Exporter) در گمرک
صادر کننده، به عنوان یکی از ارکان کلیدی در زنجیره تأمین و تجارت بین المللی، نقش مهمی در فرآیندهای گمرکی ایفا می کند. این نقش شامل مسئولیت ها و وظایف متعددی است که تضمین کننده رعایت مقررات و تسهیل در جابه جایی کالاها از کشور مبدأ به مقصد نهایی است. در ادامه به توضیح این نقش و اهمیت می پردازیم:

۱. رعایت مقررات و الزامات قانونی
صادر کننده مسئول اطمینان از این است که تمامی کالاهای صادراتی مطابق با مقررات و الزامات قانونی کشور مبدأ باشند. این شامل رعایت قوانین مربوط به محصولات خاص، استانداردهای کیفیت، و محدودیت های صادراتی می شود.

۲. تهیه و ارائه اسناد گمرکی
صادر کننده باید تمامی اسناد و مدارک لازم را برای فرآیند گمرکی تهیه و ارائه دهد. این اسناد شامل:
اظهارنامه صادراتی (Export Declaration):این سند شامل جزئیات کامل کالاها، ارزش آن ها، و مقصد نهایی است و به مقامات گمرکی ارائه می شود تا مراحل صادرات به درستی انجام شود.
صورتحساب تجاری (Commercial Invoice): این سند اطلاعات مربوط به معامله بین صادر کننده و خریدار را شامل می شود و برای تعیین ارزش گمرکی کالاها استفاده می گردد.
لیست بسته بندی (Packing List): این سند شامل جزئیات بسته بندی کالاها و تعداد بسته ها است و برای بازرسی و جابه جایی کالاها اهمیت دارد.
گواهی مبدأ (Certificate of Origin): این گواهی تأیید می کند که کالاها در کشور مبدأ تولید شده اند و برای بهره مندی از تعرفه های ترجیحی استفاده می شود.
بارنامه (Bill of Lading): این سند به عنوان قرارداد حمل ونقل و مدرک مالکیت کالاها تا زمان تحویل به خریدار عمل می کند.

۳. همکاری با مقامات گمرکی
صادر کننده باید با مقامات گمرکی همکاری کامل داشته باشد تا فرآیندهای بازرسی و ترخیص کالاها به صورت سریع و کارآمد انجام شود. این همکاری شامل ارائه اطلاعات و اسناد لازم، پاسخگویی به سؤالات مقامات گمرکی، و رعایت تمامی مقررات و رویه های گمرکی است.

۴. مدیریت ریسک و انطباق
صادر کننده باید ریسک های مرتبط با صادرات را مدیریت کند و اطمینان حاصل نماید که کالاها با تمامی مقررات و استانداردهای بین المللی و ملی مطابقت دارند. این شامل بررسی دقیق کالاها قبل از ارسال، استفاده از مشاوران حقوقی و گمرکی، و آموزش کارکنان در مورد قوانین و مقررات گمرکی است.

۵. پرداخت حقوق و عوارض گمرکی
صادر کننده مسئول پرداخت هرگونه حقوق و عوارض گمرکی مرتبط با صادرات کالاها است. این پرداخت ها شامل تعرفه های گمرکی، مالیات ها، و سایر هزینه های مرتبط با صادرات می باشد که باید به موقع و به درستی انجام شود تا از تأخیر در ترخیص کالاها جلوگیری شود.

۶. تسهیل تجارت بین المللی
با رعایت تمامی این مسئولیت ها و وظایف، صادر کننده نقش مهمی در تسهیل تجارت بین المللی ایفا می کند. این شامل کاهش موانع تجاری، تسریع در فرآیندهای گمرکی، و اطمینان از جریان روان کالاها از کشور مبدأ به مقصد نهایی است.

در مجموع، صادر کننده به عنوان یکی از عناصر اساسی در تجارت بین المللی، با رعایت دقیق مقررات و انجام وظایف محوله، نقش حیاتی در تضمین جریان موثر و قانونی کالاها از طریق گمرک ایفا می کند.

اختیارات صادر کننده (Exporter) در گمرک
صادر کننده (Exporter) در گمرک از اختیارات گسترده ای برخوردار است که به او اجازه می دهد فرآیند صادرات را با کارآمدی و بر اساس مقررات گمرکی به انجام برساند. این اختیارات شامل مجموعه ای از حقوق و امتیازات است که به منظور تسهیل در عملیات صادرات و تضمین رعایت قوانین و مقررات مربوط به صادر کننده اعطا می شود. در ادامه به شرح این اختیارات پرداخته شده است:
۱. ثبت اظهارنامه صادراتی
صادر کننده مجاز است اظهارنامه صادراتی (Export Declaration) را برای کالاهای خود تهیه و ثبت کند. این اظهارنامه باید شامل اطلاعات کاملی از جمله نوع، مقدار، ارزش و مقصد نهایی کالاها باشد که به مقامات گمرکی ارائه می شود.

۲. انتخاب روش حمل ونقل
صادر کننده اختیار دارد روش حمل ونقل کالاهای صادراتی را انتخاب نماید، اعم از حمل ونقل دریایی، هوایی، زمینی یا ریلی. همچنین، صادر کننده می تواند با شرکت های حمل ونقل مختلف قرارداد ببندد و شرایط حمل و نقل را تعیین کند.

۳. صدور و مدیریت اسناد تجاری
صادر کننده می تواند تمامی اسناد تجاری مرتبط با صادرات را صادر و مدیریت نماید. این اسناد شامل صورتحساب تجاری (Commercial Invoice)، لیست بسته بندی (Packing List)، گواهی مبدأ (Certificate of Origin) و بارنامه (Bill of Lading) هستند که برای فرآیندهای گمرکی و حمل ونقل ضروری می باشند.

۴. انتخاب نماینده گمرکی
صادر کننده قادر است نماینده گمرکی (Customs Broker) یا کارگزار گمرکی را برای انجام تشریفات گمرکی و نمایندگی خود در تعامل با مقامات گمرکی منصوب کند. نماینده گمرکی مسئول پیگیری مراحل ترخیص کالاها و اطمینان از رعایت مقررات گمرکی است.

۵. تعیین ارزش گمرکی کالاها
صادر کننده مسئول تعیین و اعلام ارزش گمرکی کالاهای صادراتی می باشد. این ارزش به عنوان مبنای محاسبه تعرفه ها و عوارض گمرکی استفاده می شود و باید مطابق با قوانین و مقررات گمرکی تعیین گردد.

۶. درخواست تخفیف یا معافیت های گمرکی
صادر کننده می تواند درخواست تخفیف ها یا معافیت های گمرکی مربوط به تعرفه های صادراتی را ارائه دهد. این ممکن است شامل استفاده از تعرفه های ترجیحی بر اساس توافقات تجاری بین المللی باشد.

۷. بازرسی کالاها
صادر کننده حق دارد در فرآیند بازرسی کالاها توسط مقامات گمرکی حضور داشته و بر عملیات بازرسی نظارت کند. این امکان به صادر کننده کمک می کند تا از وضعیت و شرایط کالاهای خود در زمان بازرسی مطلع شود.

۸. درخواست بازبینی و اعتراض به تصمیمات گمرکی
در صورت بروز اختلاف یا اعتراض به تصمیمات گمرکی، صادر کننده می تواند درخواست بازبینی یا تجدیدنظر در تصمیمات مقامات گمرکی را ارائه دهد. این شامل اعتراض به محاسبات تعرفه ها، ارزش گذاری کالاها و سایر تصمیمات گمرکی است.

۹. استفاده از تسهیلات و برنامه های گمرکی
صادر کننده می تواند از تسهیلات و برنامه های ویژه گمرکی مانند برنامه های اعتبارنامه معتبر صادر کننده (Authorized Economic Operator - AEO) استفاده کند. این برنامه ها مزایایی نظیر کاهش بازرسی های فیزیکی، تسریع در ترخیص کالاها و دسترسی به خدمات گمرکی ویژه را فراهم می کنند.

۱۰. مدیریت پرداخت عوارض و تعرفه ها
صادر کننده اختیار دارد عوارض و تعرفه های گمرکی مربوط به صادرات کالاها را پرداخت و مدیریت کند. این شامل برنامه ریزی مالی و اطمینان از پرداخت به موقع و کامل تمامی مبالغ مورد نیاز است.

با بهره گیری از این اختیارات، صادر کننده می تواند فرآیند صادرات را به طور مؤثر مدیریت نموده و اطمینان حاصل کند که تمامی مراحل به درستی و مطابق با مقررات گمرکی انجام می شوند.

وظایف صادر کننده (Exporter) در گمرک
صادر کننده (Exporter) در گمرک دارای مسئولیت ها و وظایف متعددی است که تضمین کننده اجرای صحیح و قانونی فرآیند صادرات می باشد. این وظایف شامل رعایت دقیق قوانین و مقررات، تهیه و ارائه اسناد لازم، همکاری مستمر با مقامات گمرکی و مدیریت همه جانبه فرآیند صادرات است. در ادامه به شرح تفصیلی وظایف اصلی صادر کننده پرداخته شده است:

۱. رعایت قوانین و مقررات صادراتی
صادر کننده متعهد است که تمامی قوانین و مقررات مربوط به صادرات را در کشور مبدأ و مقصد به دقت رعایت کند. این شامل قوانین کنترل صادرات، استانداردهای کیفیت، محدودیت های کالاهای خاص و اخذ مجوزهای ضروری صادراتی می باشد.

۲. تهیه و ارائه اسناد گمرکی
صادر کننده موظف است کلیه اسناد و مدارک لازم برای اجرای فرآیندهای گمرکی را تهیه و به مقامات مربوطه ارائه دهد. این اسناد عبارتند از:
اظهارنامه صادراتی (Export Declaration): ارائه جزئیات کامل کالاهای صادراتی.
صورتحساب تجاری (Commercial Invoice): شامل اطلاعات مالی و تجاری مرتبط با معامله.
لیست بسته بندی (Packing List): حاوی جزئیات بسته بندی کالاها.
گواهی مبدأ (Certificate of Origin): تأیید کشور تولید کالاها.
بارنامه (Bill of Lading): قرارداد حمل ونقل و سند مالکیت کالاها.

۳. ارائه اطلاعات دقیق و کامل
صادر کننده باید اطلاعات دقیق و کاملی درباره کالاهای صادراتی ارائه نماید. این اطلاعات شامل نوع، مقدار، ارزش، وزن و مقصد نهایی کالاها است که باید با دقت و صحت کامل در اسناد گمرکی درج شود.

۴. مدیریت فرآیند حمل ونقل
صادر کننده باید فرآیند حمل ونقل کالاها را به طور کامل مدیریت کند و اطمینان یابد که کالاها به درستی بسته بندی، برچسب گذاری و حمل می شوند. انتخاب روش حمل ونقل مناسب (دریایی، هوایی، زمینی یا ریلی) و همکاری با شرکت های حمل ونقل نیز از وظایف حیاتی صادر کننده است.

۵. پرداخت عوارض و تعرفه های گمرکی
صادر کننده مسئول پرداخت تمامی عوارض و تعرفه های گمرکی مرتبط با صادرات کالاها است. این شامل برنامه ریزی مالی دقیق و پرداخت به موقع و کامل مبالغ مورد نیاز به مقامات گمرکی می شود.

۶. همکاری با مقامات گمرکی
صادر کننده باید در تمامی مراحل فرآیند صادرات با مقامات گمرکی همکاری کامل داشته باشد. این شامل ارائه اسناد و اطلاعات مورد نیاز، پاسخگویی به سؤالات و درخواست های مقامات گمرکی و حضور در زمان بازرسی کالاها می باشد.

۷. مدیریت بازبینی و اعتراضات
در صورت بروز اختلاف یا مشکلات در فرآیند گمرکی، صادر کننده باید درخواست بازبینی یا تجدیدنظر در تصمیمات گمرکی را ارائه دهد. این شامل اعتراض به محاسبات تعرفه ها، ارزش گذاری کالاها و سایر تصمیمات گمرکی است.

۸. استفاده از تسهیلات و برنامه های گمرکی
صادر کننده باید از تسهیلات و برنامه های ویژه گمرکی مانند برنامه های اعتبارنامه معتبر صادر کننده (Authorized Economic Operator - AEO) بهره برداری نماید. این برنامه ها می توانند مزایایی نظیر کاهش بازرسی های فیزیکی و تسریع در ترخیص کالاها را فراهم آورند.

۹. اطمینان از تطابق با استانداردهای بین المللی
صادر کننده موظف است اطمینان حاصل کند که کالاهای صادراتی با تمامی استانداردها و مقررات بین المللی مطابقت دارند. این شامل بررسی کیفیت، بسته بندی و برچسب گذاری مطابق با مقررات کشورهای مقصد می شود.

۱۰. مدیریت ریسک و انطباق
صادر کننده باید ریسک های مرتبط با صادرات را مدیریت کرده و اطمینان حاصل کند که تمامی جوانب فرآیند صادرات مطابق با مقررات قانونی و استانداردهای گمرکی انجام می شود. این شامل انجام بررسی های لازم قبل از ارسال کالاها و همکاری با مشاوران حقوقی و گمرکی است.

با رعایت دقیق این وظایف، صادر کننده می تواند فرآیند صادرات را به طور کارآمد و قانونی مدیریت کرده و از بروز مشکلات و موانع احتمالی در مسیر صادرات جلوگیری نماید. این امر نه تنها موجب تسهیل تجارت بین المللی می شود، بلکه به بهبود روابط تجاری و افزایش اعتبار صادر کننده در بازارهای جهانی کمک می کند.


بازگشت به فهرست