به کالاهایی که بدون لفاف در واگن ها یا کامیون های اتاقدار و یا کشتی حمل می شود فله می گویند. کالاهایی مانند شکر، گندم، حبوبات، علوفه و از این قبیل به صورت فله حمل می شوند.
تعریف فله یا Bulk از منظر سازمان جهانی گمرک (WCO)
فله یا Bulk به دسته ای از مواد و کالاها اطلاق می شود که بدون استفاده از بسته بندی و به صورت توده ای در حجم های بزرگ جابجا می شوند. این نوع کالاها عمدتاً در کانتینرها، تانکرها، واگن های باری و کشتی های باربری حمل می گردند و شامل موادی نظیر مواد اولیه، غلات، فرآورده های سوختی، مواد شیمیایی و سایر مواد مشابه می باشند.
تعاریف تخصصی مرتبط با "فله" در اسناد تجاری بین المللی
فله خشک (Dry Bulk): به موادی اشاره دارد که به صورت خشک و بدون استفاده از بسته بندی حمل می شوند. این دسته شامل محصولاتی مانند غلات، زغال سنگ، سیمان، آهن قراضه و مواد معدنی می باشد.
فله مایع (Liquid Bulk): شامل موادی است که به صورت مایع و در تانکرها یا مخازن حمل می شوند. این گروه شامل نفت خام، فرآورده های نفتی، مواد شیمیایی مایع و گازهای مایع می باشد.
کاربرد فله در تجارت بین المللی
حمل و نقل به صورت فله ای به ویژه در زمینه صادرات و واردات مواد خام، از اهمیت بسزایی برخوردار است. این روش به طور گسترده توسط کشورهایی که به تولید و صادرات مواد خام مشغول اند، به کار گرفته می شود و دارای مزایای اقتصادی و عملیاتی مهمی است. در ادامه به بررسی دقیق تر کاربردهای حمل و نقل "فله" در تجارت بین المللی پرداخته می شود:
۱. صادرات و واردات مواد خام
الف. کشورهای صادرکننده مواد خام:
کشورهای تولیدکننده مواد خام مانند نفت، زغال سنگ، سنگ آهن، غلات و سایر مواد معدنی به طور عمده از حمل و نقل فله ای برای جابجایی محصولات خود به بازارهای بین المللی استفاده می کنند. زیرساخت های مناسب از جمله بنادر تخصصی و تجهیزات حمل و نقل پیشرفته، به این کشورها اجازه می دهد تا حجم زیادی از مواد خام را با هزینه های کمتر و کارایی بالاتر جابجا کنند.
ب. کشورهای واردکننده مواد خام:
کشورهای واردکننده برای تأمین نیازهای صنعتی و تولیدی خود، به واردات مواد خام از طریق حمل و نقل فله ای وابسته اند. این روش به آن ها امکان می دهد تا مواد اولیه مورد نیاز خود را به صورت اقتصادی تر و با سرعت بیشتر تأمین کنند.
۲. کاهش هزینه های حمل و نقل
الف. کاهش هزینه های بسته بندی:
حمل و نقل به صورت فله ای نیاز به بسته بندی های پیچیده و هزینه بر را از بین می برد. مواد خام به صورت توده ای و بدون بسته بندی جداگانه جابجا می شوند که منجر به صرفه جویی قابل توجهی در هزینه های بسته بندی می گردد.
ب. کاهش هزینه های جابجایی و انبارداری:
استفاده از کانتینرها، تانکرها و کشتی های باربری بزرگ برای حمل و نقل فله ای، امکان جابجایی حجم بالایی از کالاها را به طور همزمان فراهم می کند. این امر نه تنها هزینه های جابجایی را کاهش می دهد، بلکه هزینه های انبارداری در بنادر و مراکز توزیع را نیز به حداقل می رساند.
۳. افزایش کارایی حمل و نقل
الف. تسریع در فرآیند جابجایی:
حمل و نقل فله ای با بهره گیری از تجهیزات تخصصی مانند نوار نقاله ها، پمپ ها و جرثقیل ها، فرآیند بارگیری و تخلیه را به طور قابل توجهی تسریع می بخشد. این امر موجب می شود که کالاها سریع تر به مقصد نهایی برسند و زمان انتظار در بنادر و مراکز توزیع کاهش یابد.
ب. بهینه سازی فرآیندهای لجستیکی:
استفاده از حمل و نقل فله ای به بهینه سازی کلیه فرآیندهای لجستیکی کمک می کند. این روش، به دلیل کاهش تعداد مراحل جابجایی و تسهیل در مدیریت جریان کالاها، منجر به کاهش پیچیدگی های لجستیکی و افزایش کارایی زنجیره تأمین می شود.
ج. کاهش اثرات زیست محیطی:
حمل و نقل فله ای به دلیل کاهش نیاز به بسته بندی های متعدد و استفاده بهینه از ظرفیت های حمل و نقل، تأثیرات مثبتی بر محیط زیست دارد. این روش منجر به کاهش مصرف مواد بسته بندی و در نتیجه کاهش زباله های تولید شده می شود.
در مجموع، حمل و نقل فله ای به عنوان یک روش اقتصادی و کارآمد در تجارت بین المللی، به کشورها و شرکت ها امکان می دهد تا با هزینه های کمتر و کارایی بالاتر، مواد خام و کالاهای خود را جابجا کنند. این روش با کاهش هزینه های بسته بندی و جابجایی، تسریع در فرآیندهای حمل و نقل و بهینه سازی لجستیک، نقش کلیدی در توسعه و تسهیل تجارت جهانی ایفا می کند. همچنین، حمل و نقل فله ای به دلیل اثرات مثبت بر پایداری زیست محیطی، به عنوان یک گزینه مناسب و مسئولانه برای جابجایی کالاها محسوب می شود.
قوانین و مقررات اجرایی در گمرکات ایران
۱. تطابق با مقررات سازمان جهانی گمرک
الف. پیروی از دستورالعمل های بین المللی:
گمرکات جمهوری اسلامی ایران به عنوان عضو سازمان جهانی گمرک (WCO) ملزم به رعایت کلیه دستورالعمل ها و مقررات این سازمان در خصوص حمل و نقل و بازرسی کالاهای فله ای می باشند. این پیروی به منظور تضمین یکپارچگی استانداردهای بین المللی در فرآیندهای حمل و نقل و تسهیل تجارت بین المللی صورت می پذیرد.
ب. هماهنگی با کنوانسیون های بین المللی:
علاوه بر رعایت مقررات WCO، گمرکات ایران با سایر کنوانسیون ها و توافق نامه های بین المللی مرتبط با حمل و نقل کالاهای فله ای نظیر کنوانسیون تسهیل تجارت (TFA) و کنوانسیون بین المللی ایمنی در دریا (SOLAS) نیز همسو هستند. این هماهنگی ها به منظور ارتقای امنیت و کارایی در زنجیره تأمین بین المللی صورت می گیرد.
۲. مقررات بهداشتی و ایمنی
الف. رعایت استانداردهای بهداشتی ملی و بین المللی:
تمامی کالاهای فله ای وارداتی و صادراتی باید مطابق با استانداردهای بهداشتی و ایمنی ملی و بین المللی باشند. این استانداردها شامل کنترل کیفیت، بررسی عدم آلودگی و اطمینان از سلامت کالاها می باشد تا از ورود و صدور مواد آلوده و خطرناک جلوگیری شود.
ب. مقررات ویژه برای مواد غذایی و کشاورزی:
برای کالاهای فله ای شامل محصولات غذایی و کشاورزی، مقررات بهداشتی سخت گیرانه تری اعمال می شود. این مقررات شامل انجام آزمایش های مکرر برای بررسی وجود آفات، سموم و مواد شیمیایی مضر می باشد تا سلامت مصرف کنندگان نهایی تضمین شود.
ج. کنترل ایمنی مواد شیمیایی و صنعتی:
برای مواد شیمیایی و صنعتی فله ای، مقررات ایمنی شامل بررسی دقیق ترکیبات شیمیایی، ارزیابی خطرات احتمالی و رعایت استانداردهای ایمنی حمل و نقل می باشد. این اقدامات به منظور جلوگیری از حوادث و حفاظت از محیط زیست انجام می پذیرد.
۳. فرآیندهای کنترل و بازرسی
الف. بازرسی های پیش ازترخیص:
گمرکات ایران موظف به انجام بازرسی های دقیق و جامع بر روی تمامی کالاهای فله ای پیش از ترخیص می باشند. این بازرسی ها شامل بررسی اسناد، کنترل فیزیکی و آزمایش های متنوع به منظور اطمینان از تطابق کالاها با مقررات ملی و بین المللی است.
ب. بهره گیری از فناوری های پیشرفته:
برای افزایش دقت و کارایی در فرآیندهای بازرسی، گمرکات ایران از فناوری های پیشرفته نظیر اسکنرهای مدرن، سیستم های ردیابی الکترونیکی و آزمایشگاه های تخصصی بهره می برند. این فناوری ها کمک شایانی به شناسایی سریع و دقیق تخلفات احتمالی می کنند.
ج. همکاری با نهادهای بین المللی:
گمرکات ایران در فرآیندهای بازرسی و کنترل کالاهای فله ای با نهادهای بین المللی نظیر سازمان بهداشت جهانی (WHO)، سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (FAO) و سازمان بین المللی دریانوردی (IMO) همکاری می کنند. این همکاری ها به تبادل اطلاعات و استانداردهای بین المللی کمک می نماید.
د. آموزش و توسعه نیروی انسانی:
به منظور ارتقای سطح کیفی بازرسی ها، گمرکات ایران به آموزش و توسعه نیروی انسانی خود اهمیت ویژه ای می دهند. برگزاری دوره های آموزشی تخصصی و کارگاه های بین المللی برای کارکنان گمرک، موجب آشنایی آن ها با آخرین مقررات و فناوری های بازرسی می شود.
اجرای دقیق و هماهنگ قوانین و مقررات اجرایی در گمرکات ایران به منظور تسهیل و ایمن سازی فرآیندهای حمل و نقل و بازرسی کالاهای فله ای از اهمیت بسزایی برخوردار است. این مقررات که بر اساس دستورالعمل های سازمان جهانی گمرک و سایر کنوانسیون های بین المللی تنظیم شده اند، تضمین کننده تطابق کالاها با استانداردهای بهداشتی و ایمنی، و همچنین بهینه سازی فرآیندهای لجستیکی و تجاری می باشند. بهره گیری از فناوری های نوین و آموزش مستمر نیروی انسانی، به افزایش دقت و کارایی بازرسی ها و کنترل ها کمک نموده و نقش مهمی در حفاظت از سلامت عمومی و امنیت ملی ایفا می نماید.
نقش اسناد تجاری در حمل و نقل فله
استفاده از اسناد تجاری در حمل و نقل فله ای، نقش حیاتی در تسهیل و قانون مند کردن فرآیندهای تجاری و حمل و نقل دارد. این اسناد به عنوان ابزارهای قانونی برای اثبات مالکیت، تعیین شرایط حمل و نقل، محاسبه تعرفه های گمرکی و اطمینان از کیفیت کالاها به کار می روند. در ادامه به بررسی جامع تر و تخصصی تر هر یک از این اسناد پرداخته می شود:
۱. فاکتور تجاری (Commercial Invoice)
الف. مشخصات کامل کالا:
فاکتور تجاری شامل توصیف جامع و دقیق کالاهای حمل شده از جمله نوع، مقدار، وزن، و جزئیات بسته بندی است. این اطلاعات برای تعیین ارزش گمرکی کالا و محاسبه تعرفه های گمرکی ضروری هستند.
ب. قیمت و شرایط فروش:
این سند حاوی اطلاعات دقیق درباره قیمت کالا، شرایط فروش و پرداخت است. شرایط فروش ممکن است شامل تخفیف ها، شرایط تحویل و مدت زمان اعتبار قیمت ها باشد. این جزئیات برای تعیین مسئولیت های مالی و حقوقی طرفین معامله اهمیت دارد.
ج. اطلاعات طرفین معامله:
فاکتور تجاری همچنین شامل اطلاعات تماس و مشخصات کامل فروشنده و خریدار است که برای تأیید اعتبار طرفین و ردیابی تراکنش ها ضروری است.
۲. بارنامه (Bill of Lading)
الف. سند مالکیت کالا:
بارنامه به عنوان یک سند قانونی، مالکیت کالا و حقوق حمل کننده را اثبات می کند. این سند برای انتقال مالکیت کالا از فروشنده به خریدار بسیار حیاتی است و در موارد مختلف حمل و نقل دریایی، زمینی و هوایی به کار می رود.
ب. شرایط حمل و نقل:
بارنامه شامل جزئیات مربوط به شرایط حمل و نقل از جمله مسیر حمل، نوع وسیله حمل و نقل، شرایط بارگیری و تخلیه است. این اطلاعات به اطمینان از رعایت شرایط توافق شده حمل و نقل و جلوگیری از اختلافات کمک می کند.
ج. حقوق و مسئولیت ها:
بارنامه حقوق و مسئولیت های حمل کننده، فرستنده و گیرنده را مشخص می کند. این شامل مواردی مانند بیمه، مسئولیت خسارت و زمان تحویل کالا می شود.
۳. گواهی مبدأ (Certificate of Origin)
الف. تعیین تعرفه های گمرکی:
گواهی مبدأ نشان دهنده کشور تولید کالا است و برای تعیین تعرفه های گمرکی اعمالی بر کالاها به کار می رود. این سند نقش مهمی در تعیین هزینه های واردات و صادرات دارد.
ب. اثبات اصالت کالا:
گواهی مبدأ به عنوان یک سند رسمی برای تأیید اصالت و محل تولید کالا استفاده می شود. این امر به جلوگیری از تقلب و حمایت از تولیدات داخلی کمک می کند.
ج. تطابق با توافق نامه های تجاری:
گواهی مبدأ برای تأیید تطابق کالاها با توافق نامه های تجاری بین کشورها استفاده می شود. این سند به اعمال تعرفه های ترجیحی و تسهیل تجارت بین المللی کمک می کند.
۴. گواهی بازرسی (Inspection Certificate)
الف. تأیید کیفیت و کمیت:
گواهی بازرسی تأیید می کند که کالاهای حمل شده با مشخصات و شرایط ذکر شده در قرارداد مطابقت دارند. این شامل بررسی کیفیت، کمیت، بسته بندی و شرایط حمل و نقل است.
ب. حفاظت از حقوق طرفین:
این گواهی به حفاظت از حقوق خریدار و فروشنده کمک می کند. در صورت عدم تطابق کالاها با قرارداد، این سند به عنوان مدرک معتبر برای حل و فصل اختلافات استفاده می شود.
ج. الزامات قانونی:
در بسیاری از کشورها، داشتن گواهی بازرسی برای واردات کالاها الزامی است. این سند به اطمینان از رعایت استانداردهای ملی و بین المللی کمک می کند.
اسناد تجاری در حمل و نقل فله ای به عنوان ابزارهای قانونی و اجرایی، نقش بسیار مهمی در تضمین صحت و سلامت معاملات بین المللی ایفا می کنند. این اسناد با ارائه اطلاعات دقیق و قابل اعتماد، به کاهش ریسک ها، افزایش شفافیت و تسهیل فرآیندهای تجاری کمک می کنند. همچنین، این اسناد نقش کلیدی در رعایت مقررات گمرکی و بهداشتی ایفا کرده و باعث تسهیل و تسریع در ترخیص کالاها می شوند. استفاده دقیق و مناسب از این اسناد، بهبود کارایی و اثربخشی حمل و نقل فله ای و توسعه تجارت بین المللی را به همراه دارد.
بازگشت به فهرست
