هزینه های گمرکی یا Customs costs از دیدگاه سازمان جهانی گمرک

هزینه های گمرکی وجوهی هستند که میزان و چگونگی وصل آنها با تصویب هیأت وزیران برای تخلیه، باربری، انبارداری، آزمایش، تعرفه بندی، بدرقه کالا، خدمات فوق العاده و نظایر آن تعیین و به وسیله گمرک وصول می شود.
بعضی از این هزینه ها در اظهار نامه های گمرکی و قبل از این هزینه ها در اظهارنامه های گمرکی و قبل از اظهار، محاسبه و منظور می شوند و برخی به موجب قبض درآمد و جدا از اظهارنامه وصول می شوند.(نظیر هزینه خدمات فوق العاده، هزینه آزمایش کالا، هزینه تعرفه بندی و هزینه بدرقه کالا)

هزینه های گمرکی از منظر سازمان جهانی گمرک (WCO)
سازمان جهانی گمرک (World Customs Organization - WCO) به عنوان یک نهاد بین المللی متعهد به تنظیم و اجرای استانداردها و مقررات گمرکی در سطح جهانی است. هزینه های گمرکی به هزینه هایی اطلاق می شود که برای انجام فرآیندهای گمرکی و رعایت قوانین و مقررات مربوطه، توسط واردکنندگان و صادرکنندگان پرداخت می شود. این هزینه ها شامل چندین بخش می باشد که به طور تخصصی به شرح زیر است:

حقوق و عوارض گمرکی (Customs Duties and Taxes):
این بخش شامل مبالغی است که به عنوان تعرفه های گمرکی بر روی کالاهای وارداتی یا صادراتی وضع می شود. تعرفه ها ممکن است به صورت درصدی از ارزش کالا یا به صورت نرخ ثابت اعمال شوند و براساس تعرفه های تعیین شده توسط هر کشور محاسبه می گردند.

مالیات بر ارزش افزوده (Value Added Tax - VAT):
مالیاتی که بر ارزش افزوده کالاها و خدمات وضع می شود. در موارد واردات، این مالیات به همراه حقوق گمرکی دریافت می گردد و می تواند بر هزینه نهایی کالا تأثیرگذار باشد.

هزینه های خدمات گمرکی (Customs Service Charges):
این هزینه ها به منظور پوشش هزینه های اداری و خدماتی که توسط ادارات گمرکی ارائه می شود، دریافت می شود. این شامل هزینه های پردازش مدارک، بازرسی و نظارت بر کالاها می باشد.

هزینه های انبارداری و نگهداری (Storage and Handling Fees):
هزینه هایی که بابت انبارداری و نگهداری کالاها در انبارهای گمرکی تا زمان ترخیص کالا دریافت می شود. این هزینه ها بر اساس مدت زمان انبارداری و نوع کالا متغیر است.

هزینه های بازرسی و آزمایش (Inspection and Testing Fees):
مبالغی که برای انجام بازرسی های فیزیکی و آزمایش های فنی بر روی کالاها جهت اطمینان از رعایت استانداردها و مقررات مربوطه دریافت می شود.

هزینه های اسناد و مدارک (Documentation Fees):
هزینه هایی که بابت تهیه، تکمیل و پردازش مدارک و اسناد گمرکی دریافت می شود. این اسناد شامل اظهارنامه گمرکی، فاکتورها، لیست بسته بندی و گواهی های مبدأ است.

نقش هزینه های گمرکی در تجارت بین المللی
هزینه های گمرکی نقش بسیار حیاتی در مدیریت و تنظیم تجارت بین المللی ایفا می کنند. این هزینه ها به طور مستقیم بر قیمت نهایی کالاها و خدمات تأثیرگذار بوده و به عنوان عوامل تعیین کننده در تصمیم گیری های تجاری مورد توجه قرار می گیرند. در ادامه به تشریح دقیق تر نقش های کلیدی هزینه های گمرکی می پردازیم:
تأمین درآمد دولت ها:
حقوق و عوارض گمرکی یکی از منابع اصلی درآمدی دولت ها محسوب می شود که به تأمین بودجه عمومی کشورها کمک می کند. این درآمدها می توانند به توسعه زیرساخت ها، تأمین خدمات عمومی و حمایت از پروژه های اقتصادی و اجتماعی کمک کنند.

حمایت از صنایع داخلی:
اعمال تعرفه های گمرکی بر واردات به عنوان یک ابزار حمایتی از صنایع داخلی به کار می رود. این تعرفه ها می توانند رقابت ناعادلانه از سوی کالاهای خارجی را کاهش داده و باعث تقویت تولیدات داخلی شوند. این سیاست می تواند به ایجاد اشتغال و افزایش تولید ناخالص داخلی کمک کند.

اجرای مقررات و استانداردها:
هزینه های گمرکی مرتبط با بازرسی و آزمایش کالاها به اجرای دقیق مقررات و استانداردهای بهداشتی، ایمنی و زیست محیطی کمک می کند. این اقدامات تضمین می کنند که کالاهای وارداتی و صادراتی مطابق با استانداردهای ملی و بین المللی باشند و سلامت و ایمنی مصرف کنندگان را حفظ کنند.

تسهیل تجارت قانونی:
هزینه های خدمات گمرکی به بهبود فرآیندهای گمرکی و تسهیل تجارت قانونی کمک می کنند. این هزینه ها شامل هزینه های پردازش مدارک، بازرسی و نظارت بر کالاها می شود و به کاهش زمان و پیچیدگی های اداری در تجارت بین المللی کمک می کند. این امر می تواند موجب کاهش هزینه های مبادلاتی و افزایش کارایی زنجیره تأمین شود.

کنترل مرزی و امنیت:
هزینه های مرتبط با نظارت و بازرسی کالاها نقش مهمی در تقویت امنیت مرزی و جلوگیری از ورود کالاهای خطرناک یا غیرمجاز ایفا می کنند. این هزینه ها به ارتقاء امنیت ملی کمک کرده و از تجارت غیرقانونی و قاچاق جلوگیری می کنند. نظارت دقیق بر ورود و خروج کالاها به حفظ سلامت جامعه و جلوگیری از تهدیدات امنیتی کمک می کند.

اهمیت هزینه های گمرکی در اقتصاد کلان
هزینه های گمرکی به عنوان یکی از اجزای کلیدی فرآیندهای گمرکی، نقش بسیار مهمی در مدیریت تجارت بین المللی و تأمین امنیت اقتصادی کشورها دارند. این هزینه ها به طور مستقیم و غیرمستقیم به بهبود و تسهیل فرآیندهای تجاری و اقتصادی کمک می کنند و به عنوان ابزارهای حیاتی در حفظ نظم و انضباط تجاری به کار می روند. تأثیرات هزینه های گمرکی در اقتصاد کلان به شرح زیر است:
تأثیر بر تورم و قیمت کالاها:
هزینه های گمرکی به طور مستقیم بر قیمت نهایی کالاهای وارداتی تأثیر می گذارند. افزایش تعرفه های گمرکی می تواند منجر به افزایش قیمت کالاهای وارداتی شود که ممکن است تورم را افزایش دهد. این امر می تواند به کاهش قدرت خرید مصرف کنندگان منجر شود.

تشویق به تولید داخلی:
با اعمال تعرفه های گمرکی، واردات کالاهای خارجی کمتر اقتصادی می شود و این موضوع می تواند تولیدکنندگان داخلی را تشویق به افزایش تولید کند. این اقدام می تواند به افزایش اشتغال و توسعه صنعتی کمک کند.

تعادل تجاری:
تعرفه های گمرکی می توانند به کاهش کسری تجاری و افزایش تعادل تجاری کمک کنند. با محدود کردن واردات غیرضروری و تشویق به صادرات، تراز تجاری کشورها بهبود می یابد.

تأثیرات جهانی:
هزینه های گمرکی و تعرفه ها می توانند تأثیرات جهانی داشته باشند و باعث تغییرات در الگوهای تجارت بین المللی شوند. تغییرات در تعرفه های گمرکی می تواند باعث تغییر مسیرهای تجارت و ایجاد تنش های تجاری بین کشورها شود.

هزینه های گمرکی به عنوان یکی از اجزای کلیدی فرآیندهای گمرکی، نقش بسیار مهمی در مدیریت تجارت بین المللی و تأمین امنیت اقتصادی کشورها دارند. این هزینه ها به طور مستقیم و غیرمستقیم به بهبود و تسهیل فرآیندهای تجاری و اقتصادی کمک می کنند و به عنوان ابزارهای حیاتی در حفظ نظم و انضباط تجاری به کار می روند. با در نظر گرفتن تأثیرات متعدد این هزینه ها بر اقتصاد داخلی و بین المللی، اهمیت تدوین و اجرای سیاست های گمرکی کارآمد بیش از پیش نمایان می شود.

اهمیت و کاربرد هزینه های گمرکی (Customs Costs)
هزینه های گمرکی (Customs Costs) از منظر اقتصادی و تجاری اهمیت بسیار بالایی دارند و به عنوان ابزارهای مهم سیاست گذاری و تنظیم تجارت بین المللی به کار می روند. در زیر، نقش و کاربردهای مختلف این هزینه ها با جزئیات بیشتری تشریح شده است:
۱. تأمین منابع مالی دولت:
اهمیت:
حقوق و عوارض گمرکی از منابع اصلی درآمدی دولت ها محسوب می شوند و نقش حیاتی در تأمین بودجه عمومی ایفا می کنند.
کاربرد:
این درآمدها برای توسعه زیرساخت ها، ارائه خدمات عمومی نظیر بهداشت و آموزش، حمایت از پروژه های اجتماعی و اقتصادی و بهبود کلی رفاه اجتماعی استفاده می شوند.

۲. حمایت از تولیدات داخلی:
اهمیت:
تعرفه های گمرکی ابزار مهمی برای حمایت از صنایع داخلی و مقابله با رقابت ناعادلانه خارجی به شمار می آیند.
کاربرد:
با اعمال تعرفه های وارداتی، کالاهای خارجی گران تر شده و جذابیت آن ها کاهش می یابد، که این امر به تولیدکنندگان داخلی کمک می کند تا با شرایط رقابتی بهتری فعالیت کنند و در نتیجه اشتغال و تولید ناخالص داخلی افزایش یابد.

۳. نظارت و کنترل تجارت بین المللی:
اهمیت:
هزینه های گمرکی ابزارهایی هستند که برای نظارت و کنترل جریان کالاها بین کشورها استفاده می شوند.
کاربرد:
این هزینه ها شامل بازرسی و آزمایش کالاها برای اطمینان از تطابق با استانداردها و مقررات بهداشتی، ایمنی و زیست محیطی می باشند. این اقدام ها از ورود کالاهای غیرمجاز و خطرناک جلوگیری می کند و به ارتقاء امنیت و سلامت جامعه کمک می نماید.

۴. تسهیل فرآیندهای تجارت قانونی:
اهمیت:
هزینه های گمرکی به بهینه سازی و ساده سازی فرآیندهای گمرکی و کاهش پیچیدگی های اداری کمک می کنند.
کاربرد:
این هزینه ها شامل هزینه های مربوط به پردازش اسناد، بازرسی و نظارت بر کالاها می شود. کاهش زمان و هزینه های اداری به افزایش کارایی زنجیره تأمین و کاهش هزینه های مبادلاتی منجر می شود.

۵. تأثیر بر قیمت نهایی کالاها:
اهمیت:
هزینه های گمرکی تأثیر مستقیم بر قیمت نهایی کالاهای وارداتی دارند و می توانند بر تورم و قدرت خرید مصرف کنندگان اثر بگذارند.
کاربرد:
افزایش تعرفه ها ممکن است منجر به افزایش قیمت کالاها شود، که می تواند تورم را افزایش دهد و قدرت خرید مصرف کنندگان را کاهش دهد.

۶. تعادل و توازن تجاری:
اهمیت:
تعرفه های گمرکی می توانند به کاهش کسری تجاری و افزایش تعادل تجاری کمک کنند.
کاربرد:
با محدود کردن واردات غیرضروری و تشویق به صادرات، تراز تجاری کشورها بهبود می یابد و این امر می تواند به پایداری اقتصادی کشور کمک کند.

۷. تقویت امنیت ملی:
اهمیت:
هزینه های گمرکی مرتبط با نظارت و بازرسی کالاها به تقویت امنیت مرزی و جلوگیری از ورود کالاهای غیرمجاز یا خطرناک کمک می کنند.
کاربرد:
این هزینه ها به ارتقاء امنیت ملی و حفاظت از جامعه در برابر تهدیدات مختلف کمک کرده و نقش مهمی در جلوگیری از قاچاق و تجارت غیرقانونی ایفا می کنند.

هزینه های گمرکی به عنوان یکی از اجزای اساسی سیاست های گمرکی، نقش کلیدی در مدیریت و تنظیم تجارت بین المللی و تأمین امنیت اقتصادی کشورها دارند. این هزینه ها، علاوه بر تأثیر مستقیم بر قیمت نهایی کالاها و خدمات، به بهبود و تسهیل فرآیندهای تجاری و اقتصادی کمک می کنند و به عنوان ابزارهای حیاتی در حفظ نظم و انضباط تجاری عمل می کنند. با توجه به تأثیرات گسترده این هزینه ها بر اقتصاد داخلی و بین المللی، تدوین و اجرای سیاست های گمرکی کارآمد و موثر از اهمیت ویژه ای برخوردار است.


بازگشت به فهرست