PERISHABLE GOODS

Goods that rapidly decay due to their natural characteristics, in particular in the absence of appropriate storage conditions

کالاهای فاسدشدنی
کالاهای که به دلیل ویژگی های طبیعی خود، به ویژه در نبود شرایط نگهداری مناسب، به سرعت از بین می روند.

کالاهای فاسدشدنی (Perishable Goods) در چارچوب مفاهیم تعریف شده توسط سازمان جهانی گمرک (WCO)، به آن دسته از محصولات اطلاق می شود که به دلیل حساسیت شدید نسبت به متغیرهای محیطی نظیر دما، رطوبت، و گذر زمان، نیازمند شرایط ویژه ای برای نگهداری و حمل ونقل هستند. این کالاها دارای عمر مفید محدودی بوده و در صورت عدم رعایت شرایط مطلوب، به سرعت دچار فساد یا افت کیفیت می شوند.
این دسته از کالاها شامل طیف گسترده ای از محصولات می گردد، از جمله محصولات غذایی، داروها، مواد آرایشی و بهداشتی و سایر اقلامی که برای حفظ ارزش تجاری و عملکرد بهینه، نیازمند مدیریت دقیق در زنجیره تأمین هستند.
حفظ و نگهداری این کالاها مستلزم رعایت استانداردهای تخصصی و پروتکل های سخت گیرانه ای است که با بهره گیری از فناوری های پیشرفته، کنترل مداوم شرایط محیطی را امکان پذیر می سازد. این اقدامات به منظور جلوگیری از هرگونه تغییرات نامطلوب، فساد یا کاهش کیفیت در طول مدت حمل ونقل و ذخیره سازی انجام می گیرد.
اهمیت مدیریت صحیح کالاهای فاسدشدنی در زنجیره تأمین بین المللی به ویژه در صنایع غذایی و دارویی، بسیار برجسته است. عدم توجه به این نکات می تواند منجر به خسارات اقتصادی قابل توجهی شده و همچنین مسائل بهداشتی و ایمنی را به دنبال داشته باشد. از این رو، سازمان جهانی گمرک، با ارائه دستورالعمل ها و استانداردهای جهانی، نقش مهمی در هماهنگ سازی و بهبود فرایندهای گمرکی مرتبط با این کالاها ایفا می کند، تا بدین وسیله از بروز مشکلات و ناهماهنگی های احتمالی در زنجیره تأمین جلوگیری شود.

ویژگی های اساسی کالاهای فاسدشدنی (Perishable Goods) در بستر تخصصی به شرح زیر است:
حساسیت زمانی (Temporal Sensitivity):
کالاهای فاسدشدنی به دلیل ماهیت ناپایدار و آسیب پذیرشان در برابر تغییرات زمانی، نیازمند مدیریت دقیق و حمل ونقل فوری و کارآمد هستند. هر گونه تأخیر در جابجایی این نوع کالاها می تواند منجر به کاهش کیفیت، فساد، یا حتی نابودی کامل آنها شود که به نوبه خود می تواند عواقب اقتصادی و بهداشتی جدی در پی داشته باشد. ازاین رو، تنظیم دقیق فرآیندهای زنجیره تأمین، از جمله برنامه ریزی زمان بندی حمل ونقل، و تسریع در فرآیندهای گمرکی، برای اطمینان از تحویل به موقع این کالاها ضرورت دارد.

شرایط نگهداری اختصاصی (Specialized Storage Conditions):
کالاهای فاسدشدنی برای حفظ کیفیت و جلوگیری از تخریب، باید تحت شرایط دقیق و کنترل شده ای از نظر دما و رطوبت نگهداری شوند. دما و رطوبت به عنوان دو فاکتور حیاتی در حفظ پایداری و کیفیت این کالاها عمل می کنند. به عنوان مثال، برخی محصولات غذایی نیازمند نگهداری در دماهای زیر صفر درجه سانتی گراد هستند، درحالی که سایر محصولات ممکن است نیاز به دمای محیطی خاص و پایدار داشته باشند. عدم رعایت این شرایط می تواند به تغییرات ساختاری، تخریب میکروبی یا شیمیایی، و در نهایت غیرقابل مصرف شدن کالاها منجر شود.

الزامات پیشرفته بسته بندی (Advanced Packaging Requirements):
بسته بندی کالاهای فاسدشدنی نه تنها باید محافظت فیزیکی کالا را تضمین کند، بلکه باید به گونه ای طراحی شده باشد که شرایط محیطی مناسب برای حفظ کیفیت و پایداری محصول را نیز فراهم آورد. بسته بندی های تخصصی که برای کنترل دما و رطوبت طراحی شده اند، نقشی حیاتی در جلوگیری از تأثیرات نامطلوب محیطی ایفا می کنند. این بسته بندی ها ممکن است شامل مواد عایق حرارتی، جاذب های رطوبت، و حتی سامانه های نظارتی هوشمند باشند که به طور مداوم شرایط درون بسته بندی را کنترل کرده و در صورت نیاز تغییرات لازم را اعمال می کنند.
رعایت این الزامات و ویژگی های کلیدی مستلزم نظارت دقیق و پیروی از استانداردهای بین المللی است، تا بدین وسیله از حفظ کیفیت، پایداری و ایمنی کالاهای فاسدشدنی در تمامی مراحل زنجیره تأمین، از تولید تا مصرف نهایی، اطمینان حاصل شود. این اقدامات به طور مستقیم به کاهش ضایعات، افزایش کارایی زنجیره تأمین، و ارتقاء سطح رضایت مصرف کنندگان منجر خواهد شد.

مقررات و الزامات گمرکی مرتبط با کالاهای فاسدشدنی:
سازمان جهانی گمرک (WCO) به همراه سایر نهادهای بین المللی مرتبط، به منظور اطمینان از مدیریت بهینه و ایمن کالاهای فاسدشدنی در زنجیره تأمین جهانی، چارچوب ها و الزامات ویژه ای را برای حمل ونقل و ترخیص این نوع کالاها وضع کرده اند. این مقررات که به طور خاص بر حفظ کیفیت و جلوگیری از فساد این کالاها تمرکز دارند، به شرح زیر است:
اولویت در ترخیص گمرکی (Expedited Customs Clearance):
به دلیل حساسیت زمانی بالای کالاهای فاسدشدنی و آسیب پذیری آن ها در برابر تأخیر، این اقلام در اولویت بالاتری در فرآیند ترخیص گمرکی قرار می گیرند. این اولویت بندی به منظور تسریع در فرآیند ترخیص و جلوگیری از هرگونه تأخیر که می تواند منجر به فساد یا کاهش کیفیت کالا شود، اتخاذ می گردد. برای این منظور، گمرکات معمولاً اقدام به پیاده سازی رویه های سریع و مؤثری می کنند که شامل تسهیل در مستندات گمرکی، کاهش تعداد و شدت بازرسی های فیزیکی، و تخصیص مسیرهای سریع برای عبور این کالاها است. هدف از این تدابیر، اطمینان از انتقال به موقع و ایمن کالاهای فاسدشدنی به مقصد نهایی است.

کنترل های بهداشتی و قرنطینه ای (Sanitary and Phytosanitary Controls):
برای تضمین سلامت عمومی و جلوگیری از ورود آلودگی ها یا بیماری های خارجی، کالاهای فاسدشدنی ممکن است ملزم به گذراندن بررسی های دقیق بهداشتی و قرنطینه ای شوند. این کنترل ها که توسط سازمان های بهداشتی و قرنطینه ای در کشور مقصد انجام می شود، شامل ارزیابی های آزمایشگاهی جهت تأیید عدم وجود عوامل مضر میکروبی، شیمیایی یا بیولوژیکی است. در برخی موارد، این کالاها تا زمان تکمیل بررسی ها و صدور مجوزهای لازم، در شرایط قرنطینه ای نگهداری می شوند. این فرآیندها برای حفاظت از سلامت مصرف کنندگان و جلوگیری از ورود عوامل مضر به زنجیره تأمین داخلی اهمیت ویژه ای دارند.

تعرفه های گمرکی ویژه (Customs Tariff Regulations):
کشورهای مختلف ممکن است برای واردات و صادرات کالاهای فاسدشدنی، تعرفه های گمرکی خاصی را تعیین کنند که می تواند شامل تخفیف ها، معافیت ها یا تسهیلات ویژه ای باشد. این تعرفه ها به منظور حمایت از زنجیره تأمین کالاهای حساس و اطمینان از دسترسی پایدار به این اقلام در بازارهای داخلی و بین المللی تعیین می شوند. برای مثال، تعرفه های ترجیحی می توانند جهت تسهیل واردات محصولات غذایی و دارویی ضروری اعمال شوند که این امر به تقویت امنیت غذایی و بهداشتی یک کشور کمک می کند. همچنین، برخی کشورها برای حمایت از تولید داخلی و کنترل واردات، ممکن است تعرفه های حمایتی خاصی را وضع نمایند.
این مقررات و الزامات گمرکی با هدف حفظ کیفیت، سلامت، و ایمنی کالاهای فاسدشدنی در سطح بین المللی طراحی شده اند و اجرای دقیق آن ها نیازمند همکاری مؤثر میان گمرکات، نهادهای بهداشتی، و سایر عوامل دخیل در زنجیره تأمین است. رعایت این الزامات نه تنها به جلوگیری از خسارات اقتصادی ناشی از فساد کالاها کمک می کند، بلکه تضمینی برای سلامت عمومی و پایداری زنجیره تأمین جهانی محسوب می شود.

کاربرد کالاهای فاسدشدنی در تجارت بین المللی
کالاهای فاسدشدنی (Perishable Goods) در تجارت بین المللی از اهمیت و جایگاه ویژه ای برخوردارند. این اقلام، به دلیل ماهیت حساس و نیازهای خاص خود در نگهداری و حمل ونقل، به تنظیمات دقیق و اقدامات مدیریتی ویژه ای نیاز دارند. کالاهای فاسدشدنی که شامل مواد غذایی، داروها و سایر محصولات حساس به شرایط محیطی هستند، به دلیل نقش حیاتی شان در زنجیره تأمین جهانی، تحت مجموعه ای از الزامات و مقررات پیچیده قرار دارند که به منظور حفظ کیفیت و جلوگیری از فساد آنها تدوین شده است.
حساسیت زمانی و ضرورت مدیریت دقیق
کالاهای فاسدشدنی به دلیل محدودیت های زمانی مرتبط با مصرف یا استفاده، به برنامه ریزی دقیق و مدیریت کارآمد در تمامی مراحل زنجیره تأمین نیازمندند. از لحظه تولید تا تحویل به مصرف کننده نهایی، هرگونه تأخیر یا نارسایی در فرآیندهای حمل ونقل یا نگهداری می تواند به فساد، کاهش کیفیت و در نهایت به هدررفت کامل این کالاها منجر شود. این مسئله در تجارت بین المللی که اغلب شامل مسافت های طولانی و پیچیدگی های مرتبط با عبور از چندین مرز گمرکی است، به ویژه چالش برانگیز است. لذا، تنظیم دقیق زمان بندی و هماهنگی بین المللی برای حمل ونقل و ترخیص کالاهای فاسدشدنی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.

شرایط نگهداری خاص و فناوری های پیشرفته
کالاهای فاسدشدنی معمولاً نیازمند شرایط نگهداری کنترل شده ای از لحاظ دما، رطوبت و سایر عوامل محیطی هستند تا کیفیت آنها حفظ شود. برای مثال، بسیاری از مواد غذایی باید در دماهای پایین نگهداری شوند تا از رشد میکروارگانیسم های مضر جلوگیری شود، در حالی که داروها و محصولات پزشکی نیز نیازمند شرایط محیطی خاص و پایداری هستند که عدم رعایت آن می تواند به کاهش اثرگذاری یا ایمنی آنها منجر شود. در تجارت بین المللی این کالاها، استفاده از فناوری های پیشرفته مانند زنجیره سرد (Cold Chain) و سیستم های نظارت و کنترل هوشمند دما و رطوبت، امری ضروری است. این فناوری ها امکان رصد و مدیریت مستمر شرایط نگهداری کالاها را در طول مسیر حمل ونقل فراهم می آورند و از بروز هرگونه نقص در شرایط مطلوب جلوگیری می کنند.

نقش حیاتی خطوط حمل ونقل و همکاری میان سازمانی
حمل ونقل کالاهای فاسدشدنی به همکاری نزدیک و هماهنگی مستمر میان تمامی عوامل زنجیره تأمین، از جمله خطوط حمل ونقل، گمرکات، شرکت های لجستیکی و مقامات بهداشتی، نیازمند است. خطوط حمل ونقل باید به تجهیزات پیشرفته ای مجهز باشند که قابلیت کنترل دقیق دما و رطوبت را در طول مسیر فراهم آورند، تا شرایط مطلوب نگهداری کالاها به طور کامل حفظ شود. از سوی دیگر، گمرکات باید فرآیندهای ترخیص را با سرعت و کارآمدی بالا انجام دهند تا از هرگونه تأخیر احتمالی که می تواند به فساد کالاها بینجامد، جلوگیری شود.

همچنین، تعاملات میان سازمانی و توافقات بین المللی در زمینه تسهیل تجارت کالاهای فاسدشدنی نقش بسزایی در کاهش موانع و تسریع فرآیندهای گمرکی دارد. برخی کشورها ممکن است مسیرهای ویژه ای در گمرکات برای این کالاها تخصیص دهند تا بدون معطلی اضافی ترخیص شوند. افزون بر این، توافقات دوجانبه یا چندجانبه میان کشورها می تواند تعرفه های گمرکی و سایر هزینه های مرتبط با واردات و صادرات کالاهای فاسدشدنی را کاهش دهد و به ارتقای جریان روان این کالاها در بازارهای جهانی کمک کند.

چالش ها و راهکارها در مدیریت کالاهای فاسدشدنی در تجارت بین المللی:
مدیریت کالاهای فاسدشدنی در تجارت بین المللی، به ویژه در زمینه حفظ یکپارچگی زنجیره سرد (Cold Chain)، با چالش های متعددی مواجه است. زنجیره سرد شامل مجموعه ای از فرآیندها و تدابیر است که از لحظه تولید کالا تا تحویل نهایی به مصرف کننده، شرایط محیطی ایده آل را برای حفظ کیفیت و ماندگاری کالاهای حساس به دما تضمین می کند. هر گونه اختلال یا نارسایی در این زنجیره می تواند به کاهش کیفیت، فساد یا حتی غیرقابل مصرف شدن این کالاها منجر شود، که پیامدهای اقتصادی و بهداشتی قابل توجهی به دنبال دارد.
چالش های اصلی در مدیریت زنجیره سرد
پیچیدگی های حفظ و نگهداری شرایط بهینه:
یکی از مهم ترین چالش ها در مدیریت زنجیره سرد، حفظ شرایط بهینه محیطی در تمامی مراحل حمل ونقل و انبارداری است. تغییرات دما و رطوبت، تأخیرهای غیرمنتظره در حمل ونقل، و عملکرد نامناسب تجهیزات می تواند به اختلال در زنجیره سرد منجر شود. برای مثال، نقص در سیستم های سرمایشی حتی برای مدت کوتاهی می تواند تأثیرات جبران ناپذیری بر کیفیت کالاهای حساس داشته باشد. همچنین، برخی از محصولات ممکن است به شرایط محیطی خاصی نیاز داشته باشند که فراهم سازی این شرایط در مسیرهای طولانی بین المللی چالش برانگیز است.

تفاوت در استانداردهای بین المللی:
وجود تفاوت های چشمگیر در استانداردهای نگهداری و بهداشتی میان کشورهای مختلف، یکی دیگر از چالش های اساسی در تجارت کالاهای فاسدشدنی است. برخی کشورها از استانداردهای بسیار سختگیرانه ای پیروی می کنند که ممکن است نیازمند سرمایه گذاری های قابل توجه در فناوری و تجهیزات پیشرفته باشد، در حالی که دیگر کشورها مقررات کمتری دارند. این عدم هماهنگی در استانداردها می تواند به مشکلاتی در فرآیند ترخیص گمرکی و توزیع کالاها منجر شود، به ویژه هنگامی که کالاها نیازمند عبور از چندین مرز گمرکی هستند.

هزینه های بالا برای تجهیزات و فناوری:
مدیریت صحیح زنجیره سرد نیازمند استفاده از تجهیزات تخصصی و فناوری های پیشرفته است که می تواند هزینه های بالایی را برای تولیدکنندگان و شرکت های لجستیکی به همراه داشته باشد. این تجهیزات شامل سیستم های سرمایشی پیشرفته، سامانه های ردیابی و نظارت بر دما و رطوبت، و نرم افزارهای مدیریت زنجیره تأمین است. تأمین و نگهداری این تجهیزات به ویژه برای کسب وکارهای کوچک و متوسط می تواند چالشی قابل توجه باشد، که در نهایت می تواند به افزایش قیمت تمام شده کالاها و کاهش رقابت پذیری آنها در بازارهای جهانی منجر شود.

راهکارهای بهینه برای مدیریت زنجیره سرد
بهره گیری از فناوری های نوین:
استفاده از فناوری های پیشرفته مانند سیستم های ردیابی و نظارت مداوم دما و رطوبت، می تواند به طور قابل ملاحظه ای از ریسک فساد کالاهای فاسدشدنی بکاهد. این سامانه ها امکان کنترل لحظه ای شرایط محیطی در طول مسیر حمل ونقل را فراهم می کنند و در صورت بروز هرگونه تغییرات نامطلوب، هشدارهای لازم را به موقع صادر می کنند. به کارگیری فناوری هایی نظیر اینترنت اشیاء (IoT) و بلاکچین نیز می تواند شفافیت و کارایی زنجیره تأمین را افزایش داده و هماهنگی بین ذینفعان مختلف را بهبود بخشد.

استانداردسازی و هماهنگی بین المللی:
رعایت و تطبیق با استانداردهای بین المللی، از جمله استانداردهای بهداشتی و نگهداری مواد غذایی و دارویی (مانند HACCP و ISO)، می تواند به بهبود کارایی زنجیره سرد و کاهش خطرات ناشی از فساد کالاها کمک کند. برای دستیابی به این هدف، کشورها و شرکت ها باید همکاری نزدیکی با نهادهای بین المللی مانند سازمان جهانی گمرک (WCO) و سازمان بهداشت جهانی (WHO) داشته باشند تا استانداردها و مقررات یکپارچه ای را به کار گیرند. این امر نه تنها به حفظ کیفیت کالاها کمک می کند، بلکه فرآیندهای ترخیص گمرکی را نیز تسهیل کرده و زمان مورد نیاز برای ورود کالاها به بازارهای مقصد را کاهش می دهد.

آموزش و تقویت ظرفیت های فنی:
آموزش کارکنان و تقویت ظرفیت های فنی در زمینه مدیریت زنجیره سرد از اهمیت بالایی برخوردار است. افزایش آگاهی و دانش فنی کارکنان در خصوص مدیریت دما، بسته بندی مناسب، و اصول حمل ونقل ایمن، می تواند به بهبود کارایی زنجیره سرد و کاهش ضایعات کمک کند. برگزاری دوره های آموزشی تخصصی و کارگاه های عملی برای کارکنان گمرکات، شرکت های حمل ونقل، و سایر ذینفعان مرتبط می تواند به ارتقاء سطح دانش و مهارت ها در این حوزه منجر شود.

توسعه و بهبود زیرساخت های حمل ونقل:
سرمایه گذاری در زیرساخت های حمل ونقل و لجستیک، از جمله تجهیز ناوگان حمل ونقل به سیستم های پیشرفته سرمایشی و توسعه انبارهای مجهز به فناوری های مدرن، می تواند به بهبود مدیریت زنجیره سرد کمک شایانی کند. کشورها و شرکت ها باید به توسعه این زیرساخت ها به عنوان یک اولویت استراتژیک نگاه کنند تا از هرگونه تأخیر یا اختلال در زنجیره تأمین جلوگیری شود و کیفیت کالاهای فاسدشدنی در تمام مراحل حفظ گردد.

مدیریت اثربخش و کارآمد کالاهای فاسدشدنی در تجارت بین المللی، به ویژه در حفظ و نگهداری زنجیره سرد، مستلزم توجه ویژه به الزامات خاص و بهره گیری از فناوری های پیشرفته است. رعایت استانداردهای بین المللی، استفاده از فناوری های نوین، آموزش و ارتقاء دانش فنی، و توسعه زیرساخت های حمل ونقل از جمله راهکارهایی است که می تواند به بهبود کارایی و کاهش ریسک های مرتبط با تجارت این کالاها کمک کند. با اجرای این تدابیر، می توان از فساد و کاهش کیفیت کالاهای فاسدشدنی جلوگیری کرده و ارزش اقتصادی و بهداشتی این اقلام را در بازارهای جهانی حفظ نمود.

نقش سازمان جهانی گمرک (WCO) در مدیریت کالاهای فاسدشدنی:
سازمان جهانی گمرک (WCO) به عنوان یک نهاد بین المللی که مسئول تنظیم و هماهنگی استانداردها و رویه های گمرکی در سطح جهانی است، نقش محوری و بی بدیلی در مدیریت و نظارت بر تجارت کالاهای فاسدشدنی ایفا می کند. این سازمان با هدف تسهیل تجارت جهانی و تضمین ایمنی و کیفیت کالاها، به ویژه کالاهای حساس نظیر محصولات فاسدشدنی، چارچوب ها، استانداردها و دستورالعمل هایی را تدوین و ارائه کرده است که کشورهای عضو را در بهینه سازی و هماهنگ سازی رویه های گمرکی و ارتقاء کارایی زنجیره تأمین یاری می دهد.

تدوین استانداردهای بین المللی و رویه های گمرکی:
WCO از طریق انتشار کنوانسیون ها، دستورالعمل ها و استانداردهای بین المللی، کشورها را در پیاده سازی و اجرای رویه های بهینه گمرکی برای مدیریت کالاهای فاسدشدنی هدایت می کند. این اسناد نه تنها به هماهنگی قوانین و مقررات گمرکی میان کشورهای مختلف کمک می کنند، بلکه موانع تجاری را کاهش داده و به تسریع در فرآیندهای ترخیص کالاهای فاسدشدنی کمک می نمایند. در زیر به برخی از مهم ترین استانداردها و چارچوب های تنظیم شده توسط WCO اشاره می شود:

کنوانسیون کیوتو (Kyoto Convention):
کنوانسیون کیوتو یکی از اسناد بنیادی و کلیدی است که توسط WCO تدوین شده و هدف اصلی آن، تسهیل و هماهنگی رویه های گمرکی در سطح جهانی است. این کنوانسیون به طور ویژه بر تسهیل فرآیندهای گمرکی مرتبط با کالاهای فاسدشدنی تأکید دارد، به گونه ای که فرآیندهای گمرکی را به شیوه ای ساده، سریع و کارآمد تنظیم می کند تا از هرگونه تأخیر غیرضروری در ترخیص این کالاها جلوگیری شود. اجرای این کنوانسیون به طور مستقیم به کاهش ریسک فساد کالاها و حفظ کیفیت آن ها کمک می کند.

چارچوب SAFE:
چارچوب SAFE با هدف تضمین امنیت و تسهیل تجارت جهانی تدوین شده و نقش حیاتی در استفاده از فناوری های اطلاعاتی و ارتباطاتی در مدیریت زنجیره سرد کالاهای فاسدشدنی ایفا می کند. این چارچوب از کشورهای عضو می خواهد که از سیستم های پیشرفته ردیابی و نظارت استفاده کنند تا از ایمنی و سلامت کالاها در طول مسیر حمل ونقل اطمینان حاصل شود. به کارگیری فناوری های نوین در این چارچوب، شفافیت و کارایی زنجیره تأمین را افزایش داده و به کاهش خطر فساد کالاهای فاسدشدنی کمک می کند.

دستورالعمل های خاص برای حمل ونقل هوایی:
با توجه به حساسیت زمانی بالای کالاهای فاسدشدنی، حمل ونقل هوایی به عنوان یکی از روش های اصلی جابجایی این کالاها در سطح بین المللی مورد استفاده قرار می گیرد. WCO دستورالعمل های خاصی را برای حمل ونقل هوایی این کالاها تدوین کرده است که شامل الزامات دقیق بسته بندی، کنترل دما، رطوبت و شرایط نگهداری می شود. این دستورالعمل ها به گونه ای طراحی شده اند که از هرگونه نوسانات نامطلوب محیطی جلوگیری کرده و اطمینان حاصل شود که کالاهای فاسدشدنی با رعایت بالاترین استانداردهای کیفی به مقصد نهایی می رسند.

ارتقاء همکاری بین المللی و آموزش:
یکی از وظایف اساسی و کلیدی WCO، ارتقاء همکاری های بین المللی میان گمرکات کشورهای عضو و دیگر ذینفعان در زنجیره تأمین کالاهای فاسدشدنی است. این همکاری ها نقش حیاتی در کاهش ریسک ها و بهبود کارایی در مدیریت این کالاها دارند.

WCO با برگزاری دوره های آموزشی و کارگاه های تخصصی، به آموزش و توانمندسازی کارکنان گمرکات در کشورهای مختلف کمک می کند. این برنامه های آموزشی به منظور آشنا کردن کارکنان با جدیدترین استانداردها، فناوری ها و روش های مدیریت زنجیره سرد تدوین شده اند. موضوعاتی نظیر مدیریت بهینه دما و رطوبت، بسته بندی مناسب، استفاده از فناوری های ردیابی و نظارت، و اصول ترخیص سریع و ایمن کالاهای فاسدشدنی از جمله مواردی هستند که در این آموزش ها پوشش داده می شوند.

علاوه بر این، WCO با ایجاد بسترهایی برای تبادل تجربیات و به اشتراک گذاری بهترین شیوه ها میان کشورهای عضو، به ترویج راهکارهای موفق و مؤثر در مدیریت کالاهای فاسدشدنی کمک می کند. این رویکرد همکاری محور، کشورها را قادر می سازد تا از تجربیات و دانش یکدیگر بهره مند شده و با چالش های مشترک در زمینه مدیریت کالاهای فاسدشدنی به شکل هماهنگ و کارآمدی مقابله کنند.

ازمان جهانی گمرک (WCO) با تدوین و ترویج استانداردها، چارچوب ها و دستورالعمل های بین المللی، نقشی بی بدیل در تسهیل و بهبود فرآیندهای گمرکی مرتبط با کالاهای فاسدشدنی ایفا می کند. این سازمان با ارتقاء همکاری های بین المللی و ارائه آموزش های تخصصی به کشورهای عضو، به جلوگیری از فساد کالاها، حفظ کیفیت و افزایش کارایی زنجیره تأمین جهانی کمک شایانی می کند. تلاش های WCO در این زمینه، علاوه بر کاهش ریسک های مرتبط با تجارت کالاهای فاسدشدنی، به تضمین سلامت و ایمنی کالاهای حساس و بهبود عملکرد زنجیره تأمین جهانی منجر شده است.

مقررات و قوانین اجرایی گمرکات ایران در خصوص کالاهای فاسدشدنی (Perishable Goods):
در نظام گمرکی ایران، کالاهای فاسدشدنی به عنوان اقلامی شناخته می شوند که به دلیل حساسیت زمانی و نیاز به نگهداری تحت شرایط خاص، به مراقبت های ویژه ای در فرآیندهای واردات، صادرات و ترخیص نیاز دارند. گمرکات ایران، با درک اهمیت این کالاها و به منظور جلوگیری از فساد و حفظ کیفیت آن ها، مجموعه ای از مقررات و رویه های خاص را برای مدیریت و تسهیل ترخیص این اقلام تدوین کرده است.

مقررات و قوانین گمرکی مرتبط با کالاهای فاسدشدنی در ایران
اولویت در ترخیص گمرکی:
یکی از اصول کلیدی در گمرکات ایران، اولویت دهی به ترخیص کالاهای فاسدشدنی است. این اولویت بندی به منظور جلوگیری از هرگونه تأخیر در فرآیند ترخیص و کاهش ریسک فساد کالاها اعمال می شود. مطابق این مقررات، کالاهای فاسدشدنی بلافاصله پس از ورود به کشور باید به سرعت و در کوتاه ترین زمان ممکن ترخیص شوند. این امر به ویژه در شرایطی که کالاها در دمای کنترل شده نگهداری می شوند، از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است.

کنترل های بهداشتی و قرنطینه ای:
کالاهای فاسدشدنی وارداتی به ایران تحت کنترل های سخت گیرانه بهداشتی و قرنطینه ای قرار می گیرند تا اطمینان حاصل شود که این اقلام عاری از هرگونه آلودگی، بیماری یا عوامل مضر دیگر هستند. نهادهای مسئول از جمله سازمان دامپزشکی، سازمان غذا و دارو، و سازمان حفظ نباتات، مسئولیت انجام این کنترل ها را بر عهده دارند. علاوه بر این، کالاهای فاسدشدنی باید دارای گواهینامه های بهداشتی معتبر از کشور مبدأ باشند و در مواردی نیاز به انجام آزمایش های تکمیلی در داخل کشور دارند.

تعرفه های گمرکی ویژه:
برای برخی از کالاهای فاسدشدنی، تعرفه های گمرکی خاص و ویژه ای در نظر گرفته شده است. این تعرفه ها می توانند شامل تخفیف ها یا معافیت هایی باشند که به منظور حمایت از واردات این اقلام و تسهیل دسترسی آن ها در بازارهای داخلی وضع شده اند. تعیین تعرفه های گمرکی برای کالاهای فاسدشدنی بر اساس معیارهایی نظیر نوع کالا، حساسیت زمانی آن، و وضعیت بازار صورت می گیرد.

الزامات ویژه حمل ونقل و نگهداری:
بر اساس مقررات گمرکی ایران، کالاهای فاسدشدنی باید تحت شرایط حمل ونقل و نگهداری ویژه ای جابجا شوند. این الزامات شامل استفاده از وسایل حمل ونقل مجهز به سیستم های پیشرفته کنترل دما و رطوبت، انبارهای سردخانه ای مناسب، و بسته بندی های تخصصی است که از حفظ کیفیت کالاها در طول فرآیند ترخیص و انتقال به مقصد نهایی اطمینان حاصل می کنند.

رویـه های خاص صادرات:
در فرآیند صادرات کالاهای فاسدشدنی از ایران، مقررات خاصی وضع شده است که شامل الزام به اخذ گواهینامه های بهداشتی و رعایت استانداردهای بین المللی می شود. صادرکنندگان ملزم به رعایت قوانین و مقررات کشور مقصد و اخذ مجوزهای لازم از نهادهای مربوطه هستند تا از بروز هرگونه مشکل در ترخیص کالاها در کشورهای مقصد جلوگیری شود.

تسهیلات ویژه برای ترخیص فوری:
گمرک ایران تسهیلات خاصی را برای ترخیص فوری کالاهای فاسدشدنی فراهم کرده است. این تسهیلات شامل کاهش مراحل اداری، اولویت دهی به این اقلام در صف های ترخیص و استفاده از رویه هایی نظیر ترخیص نسیه یا موقت تا زمان تکمیل اسناد است. این تدابیر با هدف کاهش زمان توقف کالاها در گمرک و جلوگیری از هرگونه خطر فساد اتخاذ شده است.

بهره گیری از سامانه های الکترونیکی:
گمرک ایران با استفاده از سامانه های الکترونیکی پیشرفته مانند سامانه جامع امور گمرکی (EPL) و سامانه جامع تجارت، فرآیند ترخیص کالاهای فاسدشدنی را تسهیل کرده است. این سامانه ها امکان ثبت و پیگیری الکترونیکی مدارک، تسریع در فرآیندهای ترخیص، و کاهش زمان توقف کالاها در گمرک را فراهم می کنند. استفاده از این فناوری ها به افزایش شفافیت و کارایی در فرآیندهای گمرکی منجر شده و از فساد کالاها جلوگیری می کند.

در ایران، کالاهای فاسدشدنی به دلیل ماهیت حساس و آسیب پذیر خود، تحت نظارت و مقررات ویژه ای قرار دارند که هدف آن ها تسهیل و تسریع فرآیندهای واردات، صادرات و ترخیص این اقلام است. اولویت در ترخیص، کنترل های بهداشتی دقیق، تعرفه های ویژه، الزامات حمل ونقل خاص، و استفاده از سامانه های الکترونیکی از جمله تدابیری هستند که گمرکات ایران برای مدیریت بهینه این کالاها اتخاذ کرده اند. این اقدامات نه تنها به حفظ کیفیت و ایمنی کالاهای فاسدشدنی کمک می کنند، بلکه نقش مهمی در کاهش ریسک های مرتبط با تجارت این اقلام و تأمین به موقع نیازهای بازار داخلی ایفا می کنند.

بازگشت به فهرست