CONTAINER

An article of transport equipment (lift-van, movable tank or other similar structure):(i) fully or partially enclosed to constitute a compartment  intended for containing goods, (ii) of a permanent character and accordingly strong enough to be suitable for repeated use, (iii) specially designed to facilitate the carriage of goods, by one or more modes of transport, without intermediate reloading, (iv) designed for ready handling, particularly when being transferred from one mode of transport to another, (v) designed to be easy to fill and to empty, and (vi) having an internal volume of one cubic metre or more. “Container” shall include the accessories and equipment of the container, appropriate for the type concerned, provided that such accessories and equipment are carried with thecontainer. The term “container” shall not include vehicles,  accessories or spare parts of vehicles, or packaging or pallets. “Demountable bodies” shall be regarded as containers

کانتینر (بارگُنج)
ادوات حمل ونقل (اتاق یا صندوق، مخزنهای قابل انفصال یا سایر ادوات مشابه):
متشکل از یک بخش که به طور کامل یا مجزا بسته است و به منظور جا دادن کالاها در نظر گرفته شده است، دارای خصوصیت دائمی بوده و به همین جهت به اندازه کافی برای استفاده مکرر مناسب می باشد، به طور خاص برای تسهیل حمل کالاها از طریق یک یا چند روش حمل، بدون بارگیری مجدد بین راهی طراحی شده است، به نحوی طراحی شده است که گذاشت و برداشت آن به ویژه به هنگام انتقال از یک روش حمل ونقل به روش دیگر به آسانی انجام شود، به صورتی در نظر گرفته شده است که به آسانی پر و خالی شود، و دارای حجم داخلی حداقل یک متر مکعب یا بیشتر باشد. «بارگنج» شامل لوازم جانبی و تجهیزات بار گنج برحسب نوع آن می شود مشروط بر اینکه لوازم جانبی و تجهیزات مزبور با بارگنج حمل شوند. اصطالح «بارگنج» شامل وسایل نقلیه، لوازم جانبی یا لوازم یدکی وسایل نقلیه یابسته بندی ها یا بارکف ها (پالت ها) نمی شود. «بدنه های قابل پیاده شدن» باید همانند بارگنج تلقی شوند.

کانتینر، که در فارسی به آن بارگُنج نیز گفته می شود، به یک ساختار استاندارد و مقاوم اطلاق می شود که برای حمل و نقل کالاها در مقیاس بزرگ و در سطح بین المللی طراحی شده است. کانتینرها به عنوان بخشی حیاتی از زنجیره تأمین جهانی، به منظور بهینه سازی و تسریع در جابجایی کالاها بین مرزهای کشورها به کار می روند و نقش اساسی در صنعت حمل و نقل ایفا می کنند.

مشخصات فنی و ساختاری کانتینر
این محفظه ها عمدتاً از مواد با دوام مانند فولاد، آلومینیوم یا در برخی موارد کامپوزیت های فایبرگلاس ساخته می شوند تا مقاومت لازم در برابر شرایط محیطی و فیزیکی مختلف را داشته باشند. کانتینرها براساس استانداردهای تعیین شده توسط سازمان بین المللی استاندارد (ISO)، به گونه ای طراحی می شوند که با سیستم های حمل و نقل مختلف از جمله کشتی های باری، قطارها، کامیون ها و هواپیماهای باری سازگاری داشته باشند.

ابعاد استاندارد کانتینرها شامل:
کانتینر ۲۰ فوتی (TEU): با ابعاد تقریبی ۶ متر طول، ۲.۴ متر عرض و ۲.۶ متر ارتفاع، که معادل یک واحد کانتینر استاندارد است.
کانتینر ۴۰ فوتی (FEU): با ابعاد تقریبی ۱۲ متر طول، ۲.۴ متر عرض و ۲.۶ متر ارتفاع، که معادل دو واحد کانتینر ۲۰ فوتی است.

انواع مختلف کانتینرها و کاربردهای آن ها
براساس نوع کالا و نیازهای حمل و نقل، کانتینرها به انواع مختلفی تقسیم می شوند:
کانتینرهای خشک (Dry Containers): این نوع کانتینرها برای حمل کالاهای غیرحساس به شرایط محیطی مانند محصولات خشک، لوازم الکترونیکی و منسوجات به کار می روند.
کانتینرهای یخچالی (Reefer Containers): این کانتینرها مجهز به سیستم های سرمایشی هستند و برای حمل کالاهایی که نیاز به دمای کنترل شده دارند، مانند مواد غذایی فاسدشدنی و داروها، مورد استفاده قرار می گیرند.
کانتینرهای تانکری (Tank Containers): برای حمل مایعات و گازهای مایع طراحی شده اند و دارای ساختار مقاوم در برابر فشار هستند.
کانتینرهای مسطح (Flat Rack Containers): برای حمل کالاهایی با ابعاد غیرمعمول یا وزن زیاد مانند ماشین آلات سنگین، تجهیزات صنعتی و وسایل نقلیه مناسب هستند.

کاربرد کانتینر در تجارت بین المللی
۱. نقش کانتینرها در لجستیک بین المللی:
کانتینرها به عنوان ابزارهای استاندارد حمل و نقل در سطح جهانی، نقشی اساسی در بهینه سازی فرآیندهای لجستیکی و تسهیل جریان کالاها در تجارت بین المللی ایفا می کنند. استانداردسازی ابعاد و ویژگی های ساختاری کانتینرها، امکان انتقال یکپارچه محموله ها را بین وسایل حمل و نقل مختلف مانند کشتی ها، کامیون ها و قطارها فراهم می سازد. این استانداردسازی منجر به کاهش چشمگیر نیاز به جابه جایی و دستکاری کالاها در طول مسیر می شود، که به طور مستقیم بر کاهش زمان توقف و بهبود بهره وری کلی زنجیره تأمین تاثیر می گذارد. این ویژگی به ویژه در حمل و نقل چندوجهی، که کالاها نیازمند انتقال مکرر بین وسایل نقلیه مختلف هستند، اهمیت ویژه ای دارد.

۲. ارتقای بهره وری و کاهش هزینه های عملیاتی:
استفاده از کانتینرها به طور قابل توجهی به افزایش بهره وری و کاهش هزینه های مرتبط با عملیات حمل و نقل کمک می کند. زمان لازم برای بارگیری و تخلیه محموله ها به دلیل استفاده از تجهیزات تخصصی مانند کرین های کانتینری و سیستم های بارگیری اتوماتیک به حداقل می رسد. علاوه بر این، طراحی مقاوم و محافظت فیزیکی کانتینرها، خطر آسیب دیدن کالاها در طول حمل و نقل را به شدت کاهش می دهد. کاهش نرخ آسیب دیدگی کالاها به طور مستقیم باعث کاهش هزینه های بیمه و خسارت می شود و منافع اقتصادی بیشتری را برای شرکت های حمل و نقل و صاحبان کالا فراهم می کند.

۳. حفظ و نگهداری از کالاها:
کانتینرها با ویژگی های محافظتی منحصر به فرد، به عنوان یک سپر مقاوم در برابر عوامل محیطی خارجی عمل می کنند. این ساختارها با ارائه حفاظت کامل در برابر آب، رطوبت، گرد و غبار و ضربه، تضمین می کنند که کالاهای حساس و ارزشمند در شرایط بهینه به مقصد نهایی می رسند. برخی از کانتینرها نیز به سیستم های پیشرفته کنترل دما و رطوبت مجهز شده اند که امکان حمل کالاهای حساس به شرایط محیطی مانند مواد غذایی فاسدشدنی، داروها و محصولات الکترونیکی را با حداکثر ایمنی و کیفیت فراهم می سازد.

۴. تضمین امنیت محموله ها:
کانتینرها به منظور ارتقای سطح امنیت حمل و نقل، به سیستم های امنیتی پیشرفته ای مجهز شده اند. این سیستم ها شامل قفل های ایمنی، مهر و موم های گمرکی و حتی سیستم های ردیابی ماهواره ای (GPS) هستند که نظارت و کنترل دقیق بر موقعیت و وضعیت محموله ها را امکان پذیر می سازند. این تدابیر امنیتی نه تنها از سرقت و دستکاری محموله ها جلوگیری می کنند، بلکه به عنوان یک عامل بازدارنده در برابر تهدیدات امنیتی احتمالی نیز عمل می کنند. در مسیرهای حمل و نقل با ریسک بالا، این ویژگی ها به صاحبان کالا اطمینان خاطر بیشتری می بخشد.
کاربرد کانتینرها در تجارت بین المللی فراتر از یک ابزار حمل و نقل ساده بوده و به عنوان یکی از اجزای حیاتی در زیرساخت های لجستیکی جهانی مطرح است. این تجهیزات نه تنها با استانداردسازی و یکپارچه سازی فرآیندهای حمل و نقل، باعث افزایش کارایی و کاهش هزینه ها می شوند، بلکه با تضمین حفاظت و امنیت محموله ها، نقشی کلیدی در ارتقای کیفیت خدمات حمل و نقل بین المللی ایفا می کنند. کانتینرها به دلیل قابلیت اعتماد بالا و تطابق با نیازهای پیچیده تجارت جهانی، به عنوان یک انتخاب استراتژیک و ضروری برای تمامی فعالان حوزه تجارت بین المللی محسوب می شوند.

مزایا و اهمیت کانتینرها در حمل و نقل بین المللی
۱. استانداردسازی جهانی:
کانتینرها به واسطه طراحی استاندارد و یکنواخت خود، یکی از ابزارهای کلیدی در صنعت حمل و نقل بین المللی محسوب می شوند که امکان انتقال سریع، ایمن و بدون وقفه کالاها را بین وسایل حمل و نقل مختلف از قبیل کشتی ها، کامیون ها، قطارها و هواپیماها فراهم می سازند. این استانداردسازی جهانی که بر مبنای مقررات تعیین شده توسط سازمان بین المللی استاندارد (ISO) بنا نهاده شده است، موجب همسان سازی فرآیندهای حمل و نقل در سراسر جهان می شود. چنین همسان سازی منجر به کاهش زمان و هزینه های مربوط به عملیات بارگیری و تخلیه می شود، زیرا فرآیندهای لجستیکی با استفاده از کانتینرهای استاندارد، بهینه تر و کارآمدتر انجام می پذیرد. علاوه بر این، استانداردسازی ابعاد و ویژگی های فنی کانتینرها، نیاز به جابجایی و انتقال مکرر کالاها بین وسایل حمل و نقل مختلف را کاهش داده و در نتیجه خطرات و آسیب های ناشی از این جابجایی ها را به حداقل می رساند. این کاهش در مخاطرات جابجایی، باعث افزایش کارایی و کاهش هزینه های کلی در زنجیره تأمین جهانی می شود.

۲. حفاظت از کالاها:
کانتینرها به دلیل ساختار مهندسی شده و مقاوم خود، وظیفه حفاظت از محموله ها در برابر انواع تهدیدات محیطی و فیزیکی را بر عهده دارند. بدنه مقاوم کانتینرها که عمدتاً از فولاد یا آلومینیوم ساخته شده است، ضمن ایجاد محافظت فیزیکی در برابر ضربات و فشارهای وارده در طول حمل و نقل، کالاها را در برابر شرایط نامطلوب محیطی نظیر نفوذ رطوبت، گرد و غبار و تغییرات دمایی شدید نیز محافظت می کند. این حفاظت چندلایه به ویژه برای کالاهای حساس و ارزشمند، نظیر محصولات الکترونیکی، مواد دارویی، مواد شیمیایی خاص و سایر محموله های گران بها و حساس به شرایط محیطی، حائز اهمیت است. علاوه بر این، کانتینرها مجهز به سیستم های امنیتی نظیر قفل های ایمنی و مهر و موم های گمرکی هستند که از دسترسی غیرمجاز به محموله ها جلوگیری می کنند. در بسیاری از موارد، کانتینرها به سیستم های ردیابی پیشرفته GPS نیز مجهز هستند که امکان نظارت مستمر بر موقعیت و شرایط حمل و نقل را فراهم می سازند. این ویژگی ها به ویژه در مسیرهای حمل و نقل با ریسک بالا، از اهمیت بسزایی برخوردار است و امنیت کامل محموله ها را تضمین می کند.

کانتینرها به دلیل قابلیت های منحصر به فرد در استانداردسازی و حفاظت از کالاها، به یکی از ابزارهای حیاتی در بهینه سازی حمل و نقل بین المللی و تضمین امنیت محموله ها تبدیل شده اند. این واحدهای حمل و نقل استاندارد، با کاهش هزینه های عملیاتی، افزایش کارایی فرآیندهای لجستیکی و ارتقای سطح امنیت، نقش مهمی در تقویت زنجیره تأمین جهانی ایفا می کنند. بهره گیری از کانتینرها در حمل و نقل بین المللی، نه تنها ریسک های مرتبط با جابجایی کالاها را به حداقل می رساند، بلکه با ارائه حفاظت جامع از محموله ها، اعتماد و اطمینان فعالان تجاری را در سطح بین المللی افزایش می دهد.

الزامات استاندارد و مقررات بین المللی
مقررات مربوط به کانتینرها در سطح بین المللی شامل مجموعه ای از الزامات برای شناسایی، برچسب گذاری، بازرسی و مدیریت ایمنی آنهاست. این الزامات به منظور تضمین امنیت و کارایی در حمل و نقل بین المللی طراحی شده اند و از جمله مهم ترین آن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
شناسایی و ردیابی کانتینرها:
هر کانتینر باید دارای یک شماره شناسایی منحصر به فرد (Container Identification Number) باشد که بر اساس استانداردهای سازمان بین المللی استاندارد (ISO) و سیستم شناسایی بین المللی (BIC) تعیین می شود. این شماره شناسایی که به صورت بین المللی معتبر است، امکان ردیابی و پیگیری دقیق کانتینرها در طول مسیرهای حمل و نقل جهانی را فراهم می کند.

برچسب گذاری و اسناد گمرکی:
برچسب گذاری دقیق کانتینرها، اطلاعات حیاتی درباره محتوای بار، مبدا، مقصد و شرایط حمل را در اختیار مقامات گمرکی قرار می دهد. این اطلاعات نه تنها برای تسهیل بازرسی های گمرکی بلکه برای رعایت مقررات بین المللی ضروری است. همچنین، وجود اسناد کامل و صحیح، اطمینان از انطباق کالاها با قوانین و مقررات واردات و صادرات کشور مقصد را ممکن می سازد.

بازرسی های گمرکی:
کانتینرها به عنوان واحدهای بار مستقل، در هر مرز یا گمرک باید تحت بازرسی های دقیق قرار گیرند. این بازرسی ها شامل بررسی اسناد، ارزیابی محتوای کانتینر و اطمینان از انطباق محموله ها با مقررات ملی و بین المللی است. بسیاری از گمرکات از فناوری های پیشرفته نظیر دستگاه های اسکنر X-ray و سایر ابزارهای بازرسی غیرمخرب برای ارزیابی سریع و دقیق محموله ها استفاده می کنند، که این کار به کاهش زمان توقف و افزایش کارایی عملیات گمرکی کمک می کند.

مدیریت ایمنی و امنیت کانتینرها:
الزامات ایمنی کانتینرها شامل رعایت استانداردهای سخت گیرانه در ساخت، نگهداری و بهره برداری از آن ها می شود. این موارد شامل قفل های ایمنی، مهر و موم های گمرکی و در برخی موارد، سیستم های پیشرفته ردیابی GPS است که نظارت بر موقعیت و وضعیت کانتینرها را در طول مسیر حمل و نقل امکان پذیر می سازد. این تدابیر امنیتی از دسترسی غیرمجاز به محموله ها جلوگیری کرده و خطرات مربوط به سرقت و دستکاری را به حداقل می رسانند.

تعامل کانتینرها با سیستم های گمرکی
در محیط های گمرکی، کانتینرها به عنوان واحدهای باری مستقل شناخته می شوند که هر کدام به طور جداگانه تحت فرآیندهای بازرسی و ارزیابی قرار می گیرند. بررسی مدارک همراه کانتینر، ارزیابی دقیق محتویات و اطمینان از انطباق کالاها با قوانین و مقررات گمرکی کشور مقصد، از جمله وظایف کلیدی مأموران گمرکی است. با توجه به حجم بالای تجارت جهانی، استفاده از فناوری های پیشرفته در این فرآیندها به منظور افزایش دقت و کارایی ضروری است.
علاوه بر این، کانتینرها تحت پوشش کنوانسیون های بین المللی مرتبط با ایمنی و استانداردهای حمل و نقل قرار دارند، مانند "کنوانسیون ایمنی کانتینرها" (CSC) که معیارهای فنی و ایمنی خاصی را برای طراحی، ساخت و نگهداری کانتینرها تعیین می کند. رعایت این مقررات نه تنها برای تسهیل حمل و نقل بین المللی ضروری است، بلکه از سلامت و امنیت محموله ها در طول مسیر حمل و نقل اطمینان حاصل می کند.
کانتینرها به عنوان عناصر اصلی در حمل و نقل بین المللی، نقش بسزایی در ارتباط با سیستم های گمرکی و رعایت مقررات بین المللی دارند. استانداردها و الزامات تعیین شده برای مدیریت و استفاده از کانتینرها، تضمین کننده امنیت، کارایی و شفافیت در فرآیندهای تجاری بین المللی هستند. این تجهیزات نه تنها به تسهیل جریان کالاها میان کشورها کمک می کنند، بلکه با اطمینان از رعایت قوانین و مقررات، به عنوان یکی از ابزارهای کلیدی در تضمین امنیت و کارآمدی تجارت جهانی عمل می کنند.

مقررات و قوانین اجرایی مرتبط با کانتینر (بارگُنج) در گمرکات ایران
کانتینرها یا بارگُنج ها به عنوان ابزارهای اصلی در حمل و نقل بین المللی، نقش بسزایی در عملیات گمرکی ایران ایفا می کنند. این ابزارها که به منظور تسهیل تجارت جهانی به کار می روند، مشمول مجموعه ای از قوانین و مقررات دقیق و تخصصی هستند که توسط گمرک جمهوری اسلامی ایران تنظیم و نظارت می شوند. این مقررات بر اساس استانداردهای بین المللی و همچنین قوانین ملی تدوین شده اند و هدف آن ها تضمین کارآمدی، امنیت و شفافیت در فرآیندهای گمرکی است. در ادامه، این قوانین و مقررات به طور کامل و تخصصی تر توضیح داده شده است.

۱. ثبت و شناسایی کانتینرها:
هر کانتینر وارداتی یا صادراتی که وارد حیطه گمرکات ایران می شود، باید به طور رسمی ثبت و شناسایی گردد. این فرآیند شامل تخصیص کدهای شناسایی منحصر به فرد، نظیر شماره های ISO و BIC، به هر کانتینر است. این کدها به منظور ردیابی دقیق کانتینرها در سراسر زنجیره حمل و نقل بین المللی به کار می روند و اطلاعات مرتبط با آن ها باید در سامانه های گمرکی ایران ثبت گردد. این سیستم های شناسایی و ثبت، امکان نظارت دقیق بر تمامی کانتینرها را در طول فرآیند گمرکی فراهم می آورند.

۲. ارائه اسناد و مدارک:
برای ترخیص کانتینرها و محموله های موجود در آن ها از گمرکات ایران، ارائه مجموعه ای کامل و معتبر از اسناد و مدارک الزامی است. این اسناد شامل اظهارنامه های گمرکی، فاکتورهای تجاری، لیست عدل بندی (Packing List)، بارنامه ها (Bill of Lading) و سایر مدارک مرتبط با مالکیت و مشخصات محموله می باشند. ارائه صحیح و به موقع این مدارک، نه تنها به فرآیند ترخیص سرعت می بخشد، بلکه تضمین می کند که کالاها مطابق با مقررات واردات و صادرات ایران به درستی ارزیابی و مدیریت می شوند.

۳. بازرسی و کنترل کانتینرها:
کانتینرها در گمرکات ایران تحت بررسی ها و بازرسی های دقیق قرار می گیرند تا از انطباق محموله ها با قوانین گمرکی اطمینان حاصل شود. این بازرسی ها می تواند شامل ارزیابی محتوای کانتینر، بررسی اسناد همراه و استفاده از تکنولوژی های پیشرفته نظارتی مانند اسکنرهای X-ray باشد. هرگونه مغایرت بین محتوای کانتینر و مدارک ارائه شده می تواند منجر به توقیف محموله و انجام اقدامات قانونی گردد.

۴. پلمب (مهر و موم) کانتینرها:
یکی از اقدامات امنیتی حیاتی در گمرکات ایران، پلمب یا مهر و موم کردن کانتینرها است. این پلمب ها که معمولاً توسط گمرک یا شرکت های حمل و نقل مجاز نصب می شوند، اطمینان می دهند که محموله از لحظه پلمب تا رسیدن به مقصد نهایی دست نخورده باقی می ماند. هرگونه خرابی یا دستکاری در پلمب می تواند به عنوان تخلف تلقی شده و پیگرد قانونی داشته باشد.

۵. رعایت استانداردهای ایمنی و حمل و نقل:
کانتینرهایی که از گمرکات ایران عبور می کنند، باید مطابق با استانداردهای ملی و بین المللی ایمنی حمل و نقل باشند. این استانداردها شامل الزامات ساختاری مانند مقاومت در برابر فشار، ضربه، و همچنین ویژگی های فنی مانند مهر و موم های ضد نفوذ است. به ویژه در حمل کالاهای خطرناک، رعایت دقیق این استانداردها ضروری است. گمرکات و سایر نهادهای نظارتی در ایران مسئولیت ارزیابی و اطمینان از رعایت این استانداردها را بر عهده دارند.

۶. تخلیه و بارگیری در مناطق گمرکی:
عملیات تخلیه و بارگیری کانتینرها در مناطق گمرکی، نظیر اسکله ها و انبارهای گمرکی ایران، باید تحت نظارت مستقیم مأموران گمرک انجام شود. تمامی فعالیت های مرتبط با جابجایی و تخلیه بار باید منطبق بر مقررات گمرکی بوده و توسط مسئولین ذی صلاح مدیریت گردد. این اقدامات به منظور جلوگیری از تخلفات گمرکی و تضمین صحت عملیات بارگیری و تخلیه انجام می شوند.

۷. مالیات ها و عوارض گمرکی:
کانتینرهای وارداتی و کالاهای موجود در آن ها، مشمول پرداخت مالیات ها و عوارض گمرکی هستند. نرخ این عوارض و مالیات ها بسته به نوع کالا، ارزش آن و مقررات جاری گمرکی تعیین می شود. در مواردی که کانتینرها به صورت موقت و به منظور استفاده در حمل و نقل داخلی وارد کشور می شوند، ممکن است مشمول معافیت های خاصی از پرداخت عوارض شوند. این معافیت ها طبق شرایط مشخص و بر اساس توافقات بین المللی و قوانین ملی اعمال می گردد.

۸. تطابق با مقررات بین المللی:
کانتینرهایی که وارد گمرکات ایران می شوند، علاوه بر رعایت مقررات ملی، باید با کنوانسیون ها و استانداردهای بین المللی نیز مطابقت داشته باشند. این شامل کنوانسیون های سازمان جهانی گمرک (WCO) و کنوانسیون ایمنی کانتینرها (CSC) است. تطابق با این مقررات بین المللی برای تسهیل تجارت و حمل و نقل جهانی و همچنین برای تضمین امنیت و ایمنی کالاها ضروری است.

کانتینرها به عنوان ابزارهای اصلی حمل و نقل بین المللی، تحت مجموعه ای از قوانین و مقررات دقیق گمرکی در ایران قرار دارند. این مقررات که بر اساس استانداردهای ملی و بین المللی تدوین شده اند، تضمین کننده امنیت، کارایی و شفافیت در فرآیندهای تجاری و گمرکی هستند. رعایت این مقررات توسط واردکنندگان، صادرکنندگان و شرکت های حمل و نقل، نقش کلیدی در تسهیل فرآیندهای گمرکی و حمایت از تجارت قانونی و ایمن در ایران ایفا می کند.

بازگشت به فهرست