اماکن گمرکی

اماکن گمرکی به مناطقی و مراکزی اطلاق می شود که برای انجام تشریفات گمرکی تعیین شده اند یا به عبارتی به تمامی مکان هایی که تحت نظارت گمرک فعالیت می کنند گفته میشود. این اماکن می توانند شامل بنادر، فرودگاه ها، پایانه های مرزی، انبارهای گمرکی و سایر نقاطی باشند که توسط مقامات گمرکی مشخص شده اند.
اماکن گمرکی به طور کلی به دو دسته اصلی تقسیم می شوند:
اماکن گمرکی داخلی و اماکن گمرکی خارجی که برای انجام تشریفات گمرکی و انبار کردن محصولات تجاری ایجاد شده اند، گفته می شود.

اماکن گمرکی داخلی:
این اماکن شامل مناطق داخلی کشور می شوند که تشریفات گمرکی در آنها انجام می گیرد. از جمله:
انبارهای گمرکی: این انبارها محلی هستند که کالاها پیش از ترخیص نهایی در آنها نگهداری می شوند.
مناطق آزاد تجاری: مناطقی با قوانین گمرکی ویژه و تسهیلات خاص برای واردات و صادرات.
مناطق ویژه اقتصادی: مناطقی که برای تسهیل تولید و تجارت بین المللی ایجاد شده و مقررات گمرکی در آنها ساده تر شده است.

اماکن گمرکی خارجی:
این اماکن شامل نقاط ورود و خروج کالاها به کشور می شوند. از جمله:
بنادر: نقاط دریایی که از طریق آنها کالاها وارد یا صادر می شوند.
فرودگاه ها: فرودگاه های بین المللی که کالاها از طریق هوا وارد یا خارج می شوند.
پایانه های مرزی: نقاط مرزی که از طریق آنها کالاها به صورت زمینی وارد یا صادر می شوند.

وظایف اماکن گمرکی چیست؟
 اماکن گمرکی با وظایف و مسئولیت‌های گسترده‌ای که بر عهده دارند، نقش اساسی در تسهیل و نظارت بر فرآیندهای تجاری بین‌المللی و داخلی ایفا می‌کنند. برخی از وظایف کلیدی این اماکن شامل موارد زیر است:
کنترل و نظارت بر واردات و صادرات کالاها: اماکن گمرکی تضمین می‌کنند که تمامی کالاهای وارداتی و صادراتی با قوانین و مقررات گمرکی ملی و بین‌المللی سازگار باشند. این نظارت شامل بازرسی فیزیکی، بررسی اسناد و مطابقت با استانداردهای قانونی است.

اخذ حقوق و عوارض گمرکی: یکی از وظایف اصلی اماکن گمرکی، جمع‌آوری دقیق مالیات‌ها و عوارض گمرکی است. این فعالیت نه تنها به عنوان یک منبع درآمد حیاتی برای دولت محسوب می‌شود بلکه به تنظیم و کنترل تجارت بین‌المللی نیز کمک می‌کند.

بازرسی و بررسی کالاها: اماکن گمرکی مسئولیت انجام بازرسی‌های جامع فیزیکی و اسنادی بر روی کالاها را بر عهده دارند. این بازرسی‌ها به منظور تأیید صحت اطلاعات اظهارنامه‌ها و جلوگیری از ورود کالاهای قاچاق یا تقلبی انجام می‌شود.

ارزیابی ارزش و تعیین تعرفه‌های گمرکی: ارزیابی دقیق ارزش کالاها برای تعیین تعرفه‌ها و عوارض گمرکی یکی دیگر از وظایف مهم اماکن گمرکی است. این ارزیابی‌ها باید به گونه‌ای انجام شوند که محاسبات تعرفه‌ای به درستی و عدالت صورت گیرد.

رعایت قوانین و مقررات تجاری: اماکن گمرکی با نظارت دقیق بر رعایت قوانین تجاری ملی و بین‌المللی، اطمینان حاصل می‌کنند که تمامی فعالیت‌های تجاری با استانداردهای قانونی سازگار باشند. این نظارت شامل بررسی توافقات تجاری، مقررات واردات و صادرات، و الزامات بهداشتی و ایمنی می‌شود.

پیشگیری از قاچاق کالا: اتخاذ تدابیر مؤثر برای جلوگیری از ورود و خروج غیرقانونی کالاها یکی از وظایف حیاتی اماکن گمرکی است. این اقدامات شامل اجرای برنامه‌های پیشگیرانه، استفاده از فناوری‌های پیشرفته نظارتی، و همکاری با دیگر نهادهای دولتی و بین‌المللی است.

تسهیل تجارت: اماکن گمرکی با ایجاد شرایط و امکانات مناسب برای تسهیل و تسریع فرآیندهای تجاری، به روان‌سازی جریان تجارت کمک می‌کنند. این شامل بهره‌گیری از فناوری‌های پیشرفته، ساده‌سازی رویه‌های گمرکی، و ارائه خدمات الکترونیکی به تاجران و واردکنندگان است.

اجرای موثر این وظایف توسط اماکن گمرکی، نه تنها به حفظ امنیت اقتصادی کشور و حمایت از تولید داخلی کمک می‌کند، بلکه نقشی اساسی در تسهیل تجارت بین‌المللی و تقویت روابط اقتصادی جهانی دارد.

انبار:
یکی از اجزای کلیدی در اماکن گمرکی، انبارهای گمرکی هستند. این انبارها محلی برای نگهداری محموله های تجاری وارداتی و صادراتی هستند تا مراحل ترخیص کالا تکمیل شود. پس از اتمام این مراحل و صدور اجازه خروج، صاحبان محموله ها می توانند کالاهای خود را از انباردار تحویل گرفته و از گمرک خارج کنند.

انبارهای گمرکی بر اساس نوع محموله به دسته های مختلفی تقسیم می شوند، از جمله:
انبارهای سرپوشیده
انبارهای سوله ای
انبارهای سرباز
انبارهای یخچالی برای کالاهای فاسدشدنی
انبارهای مخصوص مواد شیمیایی خطرناک و قابل اشتعال
انبارهای کالاهای فله ای
انبارهای مخصوص محموله های ضبط شده
انبارهای کالاهای قاچاق

اسکله:
اسکله، که به عنوان بارانداز نیز شناخته می شود، مکانی است که کشتی های باربری در آن پهلو می گیرند یا توقف می کنند. این مکان ها به طور ویژه برای پهلوگیری کشتی های باربری طراحی شده اند و مجهز به جرثقیل های عظیم برای تخلیه و بارگیری محموله های تجاری وارداتی و صادراتی هستند.

فرودگاه:
فرودگاه ها به عنوان یکی از مهم ترین اماکن گمرکی، نقش اساسی در جابه جایی محموله های تجاری ایفا می کنند. علاوه بر خدمت رسانی به مسافران بین شهرها و کشورهای مختلف، فرودگاه ها با ارائه تسهیلات ویژه برای حمل و نقل هوایی کالاها، بخش حیاتی از زنجیره تأمین تجارت بین المللی را تشکیل می دهند.

ایستگاه های راه آهن:
ایستگاه های راه آهن نیز جزء اماکن گمرکی به شمار می روند که مسئولیت جابه جایی محموله های تجاری را بر عهده دارند. اگرچه عمدتاً برای حمل و نقل داخلی کالاها استفاده می شوند، اما در برخی موارد، نقشی کلیدی در تجارت بین المللی نیز ایفا می کنند. این ایستگاه ها با فراهم کردن خدمات باربری ریلی، به افزایش کارآمدی و سرعت در انتقال کالاها کمک شایانی می کنند.