ترخیص گوشت، لبنیات و سایر محصولات حیوانی از گمرک به دلیل اهمیت بالای بهداشتی و پیچیدگی های قانونی یکی از حساس ترین و تخصصی ترین فرآیندهای گمرکی محسوب می شود. این دسته از محصولات به واسطه تأثیر مستقیم بر سلامت عمومی و نقش کلیدی که در زنجیره تأمین غذایی دارند، تحت نظارت شدید و دقیق سازمان های بهداشتی و گمرکی قرار می گیرند. به همین دلیل، آگاهی کامل از مراحل ترخیص، نکات فنی و تعرفه های مربوطه، و نیز درک شرایط خاص واردات و صادرات این محصولات برای هر شرکتی که در این حوزه فعالیت می کند، امری حیاتی است.
معرفی محصولات و اهمیت آن ها در تجارت بین الملل
گوشت:
شامل انواع گوشت قرمز مانند گوشت گاو، گوسفند، شتر، و گوشت سفید مانند مرغ، بوقلمون، و ماهی است. این محصولات به دلیل پروتئین بالای خود، بخش عمده ای از نیازهای تغذیه ای انسان را تامین می کنند و از این رو، تجارت آن ها اهمیت بالایی دارد.
لبنیات:
محصولاتی مانند شیر، پنیر، کره، و ماست را شامل می شود که از شیر حیوانات مختلف تهیه می شوند. این محصولات نیز به دلیل ارزش غذایی بالا، بخش مهمی از سبد غذایی خانواده ها را تشکیل می دهند و تقاضای زیادی در بازارهای جهانی دارند.
محصولات حیوانی:
این دسته شامل محصولاتی مانند تخم مرغ، عسل، چرم، پشم، و سایر مواد جانبی است که هر یک کاربردهای خاصی در صنایع مختلف از جمله پوشاک، بهداشت و سلامت، و صنایع غذایی دارند.
مراحل و نکات تخصصی در فرآیند ترخیص
اخذ مجوزهای بهداشتی و قانونی
واردات و صادرات محصولات حیوانی و لبنی نیازمند دریافت مجوزهای بهداشتی از سازمان های مرتبط مانند سازمان دامپزشکی و وزارت بهداشت است. این مجوزها تضمین می کنند که محصولات وارداتی یا صادراتی با استانداردهای بهداشتی کشور مقصد مطابقت دارند. به عنوان مثال، گوشت باید از نظر وجود عوامل بیماری زا مانند باکتری ها و ویروس ها آزمایش شود و گواهی سلامت از کشور مبدأ صادر گردد.
تعرفه‌های گمرکی و HS کدها
تعرفه‌های گمرکی و HS کدها (سیستم هماهنگ‌شده جهانی) به عنوان ابزارهای کلیدی در تجارت بین‌المللی، نقشی اساسی در دسته‌بندی، شناسایی، و تعیین حقوق و عوارض گمرکی برای کالاهای وارداتی و صادراتی دارند. در حوزه ترخیص محصولات حیوانی و لبنی، تسلط بر این کدها و تعرفه‌ها برای بازرگانان و شرکت‌های فعال در این زمینه از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. به دلیل حساسیت‌های بهداشتی و ارزش بالای این محصولات، قوانین دقیق و تعرفه‌های خاصی برای آن‌ها وضع شده است. در ادامه به بررسی دقیق‌تر این کدها و تعرفه‌ها پرداخته می‌شود:
۱. گوشت‌های قرمز و سفید
HS کد:
گوشت‌های قرمز نظیر گوشت گاو، گوسفند، و بز عمدتاً در دسته‌بندی HS کدهای 0201 تا 0206 قرار می‌گیرند که هر یک به نوع خاصی از گوشت اختصاص دارد:
0201: گوشت گاو تازه یا سرد شده
0202: گوشت گاو منجمد
0203: گوشت خوک تازه، سرد یا منجمد
0204: گوشت گوسفند یا بز تازه، سرد یا منجمد
0206: جگر و سایر اعضای داخلی از حیوانات مذکور
گوشت‌های سفید نظیر مرغ و بوقلمون نیز تحت HS کد 0207 قرار می‌گیرند که به گوشت و احشاء خوراکی پرندگان اختصاص دارد.
تعرفه‌های گمرکی:
نرخ‌های تعرفه گمرکی برای گوشت‌های قرمز و سفید بسته به نوع محصول، کشور مبدأ و سیاست‌های تجاری می‌تواند متغیر باشد. به طور کلی، تعرفه‌ها بین 5 تا 20 درصد نوسان دارند و عوامل متعددی مانند توافقات تجاری، حمایت‌های داخلی و شرایط بازار می‌توانند در تعیین این تعرفه‌ها مؤثر باشند.
۲. محصولات لبنی
HS کد:
محصولات لبنی نظیر شیر، پنیر، کره و مشتقات دیگر شیر تحت HS کدهای 0401 تا 0406 دسته‌بندی می‌شوند:
0401: شیر و خامه، غلیظ نشده و بدون افزودن قند یا شیرین‌کننده‌ها
0402: شیر و خامه، غلیظ شده یا همراه با افزودن قند یا شیرین‌کننده‌ها
0403: شیر و خامه ترش شده، ماست، کفیر و سایر فرآورده‌های تخمیر شده یا اسیدی شده
0404: آب پنیر و سایر محصولات مشتق از شیر
0405: کره و سایر چربی‌های مشتق از شیر؛ دیریواس
0406: پنیر و کشک
تعرفه‌های گمرکی:
تعرفه‌های گمرکی برای محصولات لبنی بسته به نوع محصول و سیاست‌های تجاری بین 5 تا 15 درصد متغیر است. در برخی موارد، واردات محصولاتی مانند شیر خشک و پنیر با تعرفه‌های پایین‌تری انجام می‌شود، به‌ویژه در چارچوب توافقات تجارت آزاد یا ترجیحات تعرفه‌ای.
۳. محصولات جانبی حیوانی
HS کد:
محصولات جانبی حیوانی مانند پشم، چرم، و سایر مواد مشتق از حیوانات تحت HS کدهای متنوعی قرار دارند:
0504: روده، مثانه، و معده حیوانات (به‌جز ماهی)، تازه، سرد، منجمد، نمک‌زده یا خشک شده
4101: پوست خام گاو یا گوساله، تازه یا نمک‌زده
4102: پوست خام گوسفند یا بره، تازه یا نمک‌زده
4103: سایر پوست‌های خام، به‌جز پوست‌های خزدار
تعرفه‌های گمرکی:
تعرفه گمرکی برای این محصولات بسته به میزان فرآوری و نوع استفاده نهایی متغیر است. معمولاً تعرفه‌ها در محدوده 5 تا 20 درصد قرار دارند. در مواردی که این محصولات به عنوان مواد اولیه وارد می‌شوند، تعرفه‌های پایین‌تری ممکن است اعمال شود، به‌ویژه در چارچوب توافقات تجاری و ترجیحات تعرفه‌ای.
۴. عوامل مؤثر بر تعرفه‌ها و نوسانات آن‌ها
تعرفه‌های گمرکی برای محصولات حیوانی و لبنی تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار می‌گیرند:
توافقات تجاری بین‌المللی: توافقات تجاری بین کشورها می‌تواند منجر به تعیین تعرفه‌های ترجیحی یا حتی حذف تعرفه‌ها شود.
سیاست‌های حمایتی داخلی: دولت‌ها ممکن است برای حمایت از تولیدکنندگان داخلی، تعرفه‌های بالاتری را برای محصولات وارداتی تعیین کنند.
شرایط اقتصادی و نوسانات ارزی: تغییرات اقتصادی و نوسانات نرخ ارز می‌تواند بر تعرفه‌های گمرکی تأثیرگذار باشد.
محدودیت‌ها و تحریم‌های تجاری: تحریم‌ها و محدودیت‌های تجاری نیز می‌توانند به افزایش یا کاهش تعرفه‌های گمرکی منجر شوند.
رعایت شرایط نگهداری و حمل و نقل
محصولات حیوانی و لبنی به دلیل فسادپذیری بالا نیازمند شرایط خاص نگهداری و حمل و نقل هستند. استفاده از کانتینرهای یخچال دار و رعایت دمای مناسب برای حمل این محصولات ضروری است. هرگونه نقص در این فرآیند ممکن است منجر به از بین رفتن کیفیت و سلامت محصول و حتی بازگشت آن به کشور مبدأ شود.
آزمایش های کنترل کیفیت و بهداشت
محصولات وارداتی و صادراتی در گمرک تحت آزمایش های دقیق کنترل کیفیت و بهداشت قرار می گیرند. این آزمایش ها شامل بررسی عوامل بیماری زا، کیفیت تغذیه ای، و مطابقت با استانداردهای بهداشتی است. عدم موفقیت در این آزمایش ها ممکن است منجر به توقیف، مرجوع یا تخریب کالا شود.
شرایط خاص واردات و صادرات محصولات حیوانی
واردات به ایران
حجم واردات:
ایران به عنوان یکی از مصرف کنندگان گوشت و محصولات لبنی در منطقه، سالانه حجم قابل توجهی از این محصولات را وارد می کند. نیاز داخلی به گوشت و لبنیات به دلیل افزایش جمعیت و تغییرات در الگوهای مصرفی، همواره در حال رشد است. این نیازها به ویژه در زمان هایی که تولید داخلی نمی تواند به تقاضا پاسخ دهد، از طریق واردات تأمین می شود. این واردات بیشتر از کشورهایی مانند برزیل، استرالیا، هلند، و نیوزیلند صورت می گیرد.
عوامل مؤثر بر واردات:
شرایط اقتصادی: نوسانات اقتصادی و تغییرات نرخ ارز می تواند بر حجم واردات تأثیرگذار باشد. افزایش هزینه های ارزی ممکن است منجر به کاهش واردات و در مقابل، ثبات اقتصادی می تواند موجب افزایش واردات شود.
تغییرات در سیاست های تجاری: سیاست های حمایتی از تولید داخلی و تعرفه های وارداتی نقش مهمی در تنظیم میزان واردات دارند. کاهش تعرفه ها و تسهیل واردات می تواند منجر به افزایش حجم واردات شود.
تقاضای فصلی: برخی از واردات گوشت و محصولات لبنی با توجه به تقاضای فصلی در بازار صورت می گیرد. به عنوان مثال، در ماه های خاصی از سال مانند ماه رمضان، نیاز به گوشت و لبنیات افزایش می یابد و این امر منجر به افزایش واردات در این دوره ها می شود.
صادرات از ایران
حجم صادرات:
ایران به دلیل کیفیت بالای محصولات لبنی خود، به یکی از صادرکنندگان برجسته در منطقه تبدیل شده است. صادرات محصولات لبنی از ایران به ویژه به کشورهای همسایه مانند عراق، افغانستان، کشورهای حاشیه خلیج فارس، و در برخی موارد به روسیه و آسیای مرکزی انجام می شود. به طور کلی، ایران سالانه حدود ۵۰۰ هزار تن محصولات لبنی به این کشورها صادر می کند.
عوامل مؤثر بر صادرات:
کیفیت و استانداردهای بین المللی: محصولات لبنی ایران به دلیل رعایت استانداردهای بهداشتی و کیفیت بالا در تولید، در بازارهای بین المللی از جایگاه ویژه ای برخوردار هستند. این امر موجب افزایش تقاضا برای محصولات ایرانی در بازارهای منطقه ای شده است.
پیمان های تجاری و تعرفه های ترجیحی: امضای پیمان های تجاری با کشورهای منطقه و کاهش تعرفه های گمرکی برای محصولات ایرانی، صادرات این محصولات را تسهیل کرده است.
شرایط سیاسی و اقتصادی کشورهای مقصد: شرایط اقتصادی و سیاسی در کشورهای مقصد می تواند تأثیر مستقیمی بر میزان صادرات داشته باشد. تغییرات در سیاست های تجاری و تعرفه ای کشورهای واردکننده می تواند بر حجم صادرات ایران تأثیر بگذارد.
کشورهای برتر صادرکننده:
ایالات متحده آمریکا: یکی از بزرگترین صادرکنندگان گوشت و محصولات لبنی در جهان است. صادرات گوشت گاو، مرغ، و لبنیات این کشور به سراسر جهان، به ویژه به کشورهای آسیایی و اروپایی، انجام می شود.
برزیل: به عنوان بزرگترین صادرکننده گوشت گاو و مرغ در جهان شناخته می شود. محصولات برزیلی به دلیل قیمت رقابتی و کیفیت مناسب، در بسیاری از بازارهای جهانی مورد استقبال قرار می گیرند.
اتحادیه اروپا: کشورهای عضو اتحادیه اروپا مانند هلند، آلمان، و فرانسه از صادرکنندگان عمده لبنیات و محصولات گوشتی در جهان محسوب می شوند. این کشورها به دلیل داشتن صنایع پیشرفته و استانداردهای بالا، محصولات خود را به بسیاری از کشورهای جهان صادر می کنند.
نیوزیلند: به عنوان یکی از بزرگترین صادرکنندگان محصولات لبنی به شمار می آید. این کشور به ویژه در صادرات شیر خشک، پنیر، و کره به بازارهای آسیایی و خاورمیانه فعالیت گسترده ای دارد.
کشورهای برتر واردکننده:
چین: به عنوان بزرگترین واردکننده گوشت و لبنیات در جهان شناخته می شود. افزایش تقاضای داخلی برای محصولات گوشتی و لبنی به دلیل رشد اقتصادی و افزایش سطح درآمدها، منجر به افزایش واردات از کشورهای مختلف شده است.
روسیه: یکی از واردکنندگان عمده گوشت و محصولات لبنی به شمار می آید، به ویژه پس از اعمال تحریم ها بر محصولات اروپایی، واردات از کشورهای دیگر مانند برزیل و ترکیه افزایش یافته است.
کشورهای خاورمیانه: کشورهای حاشیه خلیج فارس به دلیل شرایط اقلیمی و محدودیت در تولید داخلی، وابستگی بالایی به واردات گوشت و لبنیات دارند. این کشورها عمدتاً از کشورهای اروپایی، استرالیا، و نیوزیلند محصولات مورد نیاز خود را تأمین می کنند.
خدمات کارگزاری صبا در زمینه ترخیص گوشت، لبنیات و محصولات حیوانی
کارگزاری صبا با تکیه بر تجربه و تخصص در زمینه ترخیص کالاهای حساس و استراتژیک، به ویژه در حوزه گوشت، لبنیات و محصولات حیوانی، خدمات جامع و کاملی را به مشتریان خود ارائه می دهد. این خدمات شامل موارد زیر است:
مشاوره تخصصی: ارائه مشاوره در زمینه انتخاب بهترین راهکارهای ترخیص و مطابقت با قوانین و مقررات بهداشتی و گمرکی.
اخذ مجوزهای لازم: پیگیری و اخذ تمامی مجوزهای بهداشتی و قانونی مورد نیاز برای واردات و صادرات.
مدیریت فرآیند ترخیص: انجام تمامی مراحل ترخیص از گمرک، از جمله تهیه و تکمیل اسناد و مدارک، هماهنگی با سازمان های بهداشتی و کنترل کیفیت، و حمل و نقل کالا.
کنترل کیفیت و بهداشت: انجام آزمایش ها و کنترل های لازم برای اطمینان از سلامت و کیفیت محصولات و رعایت استانداردهای ملی و بین المللی.
حمل و نقل مطمئن: هماهنگی برای حمل و نقل محصولات با استفاده از تجهیزات مناسب مانند کانتینرهای یخچال دار برای حفظ سلامت و کیفیت کالا.
با انتخاب کارگزاری صبا، شما می توانید از سرعت، دقت، و حرفه ای بودن خدمات در فرآیند ترخیص کالاهای خود اطمینان حاصل کنید و به بهترین شکل ممکن از ظرفیت های تجاری خود بهره برداری کنید.
برای کسب اطلاعات بیشتر با کارشناسان ما در ارتباط باشید.
