اگر محموله شما با کانتینر از مبدأ حمل شده باشد شماره کانتینر باید روی بارنامه درج گردد. هر تعداد کانتینر که در یک بارنامه حمل شده است باید شماره آنها روی بارنامه به درستی قید گردند.
کانتینر دارای ۴ حرف و ۶ رقم و یک چک دیجیت است که به حروف آن می گویند PREFIX که نشان دهنده مالک کانتینر است و به شماره های آن می گویند CONTAINER NUMBER و هفتمین شماره یعنی CHECK DIGIT که بعد از شماره های کانتینر می آید.
این شماره توسط خطوط کشتیرانی جهت کنترل و چک کردن اصالت و صحت کانتینرهایشان استفاده می شود.
برای مثال شماره یک کانتینر شرکت کشتیرانی هپگ لوید کشور آلمان اینگونه است:
HLXU۳۶۵۱۷۸-۰
شماره کانتینر یا CONTAINER NO از منظر سازمان جهانی گمرک (World Customs Organization - WCO) به عنوان یک شناسه یکتا و غیرتکراری برای هر کانتینر حمل و نقل بین المللی تعریف می شود. این شماره از چهار حرف و هفت رقم تشکیل شده است که به طور دقیق به شرح زیر توضیح داده می شود:
ساختار شماره کانتینر
کد مالک کانتینر (Owner Code):
این کد که متشکل از سه حرف الفبای لاتین است، به طور یکتا مالک کانتینر را شناسایی می کند. این مالک می تواند یک شرکت کشتیرانی، اجاره دهنده کانتینر یا هر نهاد دیگری باشد که مالکیت کانتینر را بر عهده دارد. این کد توسط دفتر بین المللی کانتینر (BIC) اختصاص داده می شود.
شناسه دسته بندی (Category Identifier):
این شناسه که معمولاً یک حرف است، نوع کانتینر را مشخص می کند. به عنوان مثال، حرف "U" برای کانتینرهای استاندارد (freight container)، حرف "J" برای تجهیزات قابل جداسازی (removable equipment)، و حرف "Z" برای قفسه ها و پلتفرم ها (trailers and chassis) به کار می رود.
شماره سریالی (Serial Number):
این بخش شامل شش رقم است که به صورت یکتا و متوالی توسط مالک کانتینر به هر کانتینر اختصاص داده می شود. این شماره به گونه ای طراحی شده است که هر کانتینر در سطح جهانی به صورت یکتا شناسایی شود.
رقم کنترل (Check Digit):
این رقم، یک عدد واحد است که به منظور تایید صحت کل شماره کانتینر از طریق یک الگوریتم محاسباتی خاص تعیین می شود. الگوریتم محاسبه رقم کنترل به گونه ای است که خطاهای احتمالی در وارد کردن شماره کانتینر را شناسایی کند.
الگوریتم محاسبه رقم کنترل
رقم کنترل با استفاده از یک فرآیند ریاضی دقیق محاسبه می شود:
هر حرف در کد مالک به یک عدد خاص تبدیل می شود بر اساس استاندارد ISO ۶۳۴۶ (برای مثال، A=۱۰, B=۱۲,... Z=۳۸).
اعداد متناظر با حروف و ارقام شماره سریالی در وزن های معین ضرب می شوند.
مجموع این اعداد محاسبه می شود و باقیمانده تقسیم این مجموع بر ۱۱، رقم کنترل را تعیین می کند.
اهمیت شماره کانتینر CONTAINER NO
شماره کانتینر، یا CONTAINER NO، از منظر سازمان جهانی گمرک (World Customs Organization - WCO) به عنوان یک شناسه یکتا و غیرقابل تکرار برای هر کانتینر حمل و نقل بین المللی شناخته می شود. این شماره که از چهار حرف و هفت رقم تشکیل شده است، نقشی اساسی در بهینه سازی فرآیندهای گمرکی و مدیریت زنجیره تأمین ایفا می کند. در ادامه به طور دقیق تر به اهمیت و کاربردهای تخصصی این شماره پرداخته می شود:
شناسه منحصر به فرد (Unique Identifier)
شماره کانتینر به عنوان یک شناسه یکتا عمل می کند که شناسایی و پیگیری دقیق هر کانتینر را در سطح جهانی ممکن می سازد. این شناسه شامل موارد زیر است:
ردیابی و شناسایی دقیق: استفاده از یک شناسه یکتا به شرکت های حمل و نقل، گمرکات و سازمان های مرتبط این امکان را می دهد تا کانتینرها را با دقت و بدون اشتباه شناسایی و ردیابی کنند. این ویژگی به خصوص در زنجیره تأمین جهانی که حجم عظیمی از محموله ها در حال جابجایی است، حیاتی است.
جلوگیری از اشتباهات و تقلب: با استفاده از یک شناسه منحصر به فرد، احتمال بروز اشتباهات انسانی در فرآیندهای ثبت و شناسایی محموله ها کاهش می یابد و امکان سوءاستفاده و تقلب به حداقل می رسد.
تسهیل در فرآیندهای گمرکی (Facilitation of Customs Processes)
شماره کانتینر به طور قابل توجهی فرآیندهای گمرکی را تسهیل می کند. جزئیات این تسهیل گری شامل موارد زیر است:
افزایش سرعت و دقت بازرسی: شماره کانتینر به مأموران گمرک این امکان را می دهد که اطلاعات مرتبط با محموله ها را به سرعت و با دقت از سیستم های اطلاعاتی دریافت کرده و فرآیندهای بازرسی و ترخیص کالا را کارآمدتر انجام دهند.
تبادل الکترونیکی اطلاعات: استفاده از شماره کانتینر در سیستم های الکترونیکی تبادل اطلاعات گمرکی، ارتباط سریع و کارآمد بین گمرکات مختلف و سازمان های مرتبط را تسهیل می کند. این امر منجر به کاهش زمان ترخیص کالا و هزینه های مرتبط می شود.
مدیریت زنجیره تأمین (Supply Chain Management)
شماره کانتینر نقش حیاتی در مدیریت و بهینه سازی زنجیره تأمین ایفا می کند:
ردیابی و مدیریت موجودی: شرکت های حمل و نقل و مدیریت زنجیره تأمین می توانند با استفاده از شماره کانتینر، موقعیت جغرافیایی کانتینرها و وضعیت محموله ها را در هر لحظه ردیابی کنند. این اطلاعات برای بهینه سازی فرآیندهای حمل و نقل و مدیریت موجودی بسیار حیاتی است.
افزایش کارایی و برنامه ریزی دقیق تر: دسترسی به اطلاعات دقیق و به روز از موقعیت و وضعیت کانتینرها به شرکت ها امکان می دهد تا برنامه ریزی بهتری برای حمل و نقل و توزیع کالاها داشته باشند، و در نتیجه بهره وری عملیاتی خود را افزایش دهند.
حفاظت و امنیت (Security and Protection)
شماره کانتینر به طور قابل توجهی به امنیت حمل و نقل بین المللی کمک می کند:
کنترل و نظارت مؤثرتر: شماره کانتینر امکان نظارت و کنترل دقیق تر بر حرکت و جابجایی کانتینرها را فراهم می کند، که این امر به کاهش ریسک های امنیتی نظیر سرقت و قاچاق کمک می کند.
هماهنگی بین المللی: استفاده از استانداردهای جهانی برای شماره گذاری کانتینرها (مانند ISO ۶۳۴۶) باعث هماهنگی و همکاری بین المللی در نظارت و کنترل محموله ها می شود، که این امر به ارتقای امنیت در تجارت بین المللی کمک می کند.
کاربرد در اسناد تجاری و لجستیکی (Application in Commercial and Logistical Documents)
شماره کانتینر به طور گسترده ای در اسناد تجاری و لجستیکی مورد استفاده قرار می گیرد:
یکپارچگی اطلاعات: شماره کانتینر در اسناد مختلف تجاری مانند بارنامه ها، اظهارنامه های گمرکی و فاکتورها ثبت می شود. این یکپارچگی اطلاعاتی به تسهیل فرآیندهای تجاری و کاهش مغایرت ها و خطاها کمک می کند.
پیگیری محموله ها: شماره کانتینر به خریداران، فروشندگان و دیگر ذینفعان زنجیره تأمین این امکان را می دهد تا محموله ها را از مبدا تا مقصد نهایی پیگیری کنند و از وضعیت حمل و نقل آن ها مطلع شوند.
شماره کانتینر به عنوان یک شناسه یکتا و استاندارد جهانی، نقش کلیدی در تسهیل تجارت بین المللی، بهبود کارایی زنجیره تأمین و افزایش امنیت و دقت در فرآیندهای گمرکی دارد. این شماره با فراهم آوردن امکان ردیابی و مدیریت دقیق کانتینرها، به شرکت ها و سازمان های مرتبط کمک می کند تا عملکرد بهتری در حوزه های مختلف لجستیک و تجارت داشته باشند.
این ساختار و استانداردهای مرتبط با شماره گذاری کانتینرها به منظور اطمینان از یکپارچگی و کارایی در سطح جهانی تدوین شده اند و رعایت دقیق آن ها برای تحقق اهداف گمرکی و تجاری بسیار حائز اهمیت است.
استانداردهای بین المللی
استاندارد ISO ۶۳۴۶
سازمان جهانی استاندارد (ISO) استاندارد ISO ۶۳۴۶ را برای شماره گذاری کانتینرهای حمل و نقل تعیین کرده است. این استاندارد شامل روش ها و دستورالعمل هایی است که به طور دقیق نحوه شماره گذاری، قالب بندی شماره ها و محاسبه رقم کنترل را تعریف می کند. جزئیات این استاندارد به شرح زیر است:
قالب بندی شماره کانتینر
شماره کانتینر، مطابق با استاندارد ISO ۶۳۴۶، از چهار حرف و هفت رقم تشکیل شده است:
کد مالک کانتینر (Owner Code):
شامل سه حرف الفبای لاتین است که به صورت یکتا مالک کانتینر را شناسایی می کند. این کد توسط دفتر بین المللی کانتینر (BIC) تخصیص داده می شود و تضمین می کند که هر کد منحصر به فرد است.
مثال: کد "MAEU" که به شرکت مرسک (Maersk) اختصاص دارد.
شناسه دسته بندی (Category Identifier):
شامل یک حرف است که نوع کانتینر را مشخص می کند. این حرف می تواند "U" برای کانتینرهای استاندارد، "J" برای تجهیزات قابل جدا شدن، و "Z" برای قفسه ها و پلتفرم ها باشد.
مثال: "U" برای یک کانتینر استاندارد حمل بار.
شماره سریالی (Serial Number):
این بخش شامل شش رقم است که به طور یکتا توسط مالک کانتینر به هر کانتینر اختصاص داده می شود. این شماره به گونه ای طراحی شده است که هر کانتینر را در سطح جهانی به صورت یکتا شناسایی کند.
مثال: "۱۲۳۴۵۶"
رقم کنترل (Check Digit):
این یک عدد واحد است که به منظور تایید صحت کل شماره کانتینر از طریق یک الگوریتم محاسباتی خاص تعیین می شود.
کاربرد استاندارد ISO ۶۳۴۶
استاندارد ISO ۶۳۴۶ به طور گسترده ای در صنعت حمل و نقل بین المللی به کار می رود و چندین مزیت کلیدی را فراهم می کند:
یکپارچگی و سازگاری جهانی: این استاندارد تضمین می کند که تمامی کانتینرها در سطح جهانی به طور یکتا و استاندارد شناسایی می شوند، که به بهبود همکاری و هماهنگی بین المللی کمک می کند.
کاهش خطا و افزایش دقت: با استفاده از این استاندارد، احتمال بروز خطاهای انسانی در شناسایی و ردیابی کانتینرها کاهش می یابد، که منجر به افزایش دقت و کارایی در فرآیندهای گمرکی و لجستیکی می شود.
تسهیل ردیابی و مدیریت: استاندارد ISO ۶۳۴۶ به شرکت های حمل و نقل و مدیریت زنجیره تأمین این امکان را می دهد که به طور دقیق و کارآمد کانتینرها را ردیابی و مدیریت کنند، که این امر به بهبود بهره وری و کاهش هزینه ها کمک می کند.
کاربرد شماره کانتینر در سیستم های اطلاعاتی
شماره کانتینر به عنوان یک شناسه یکتا، در سیستم های مختلف اطلاعاتی مورد استفاده قرار می گیرد که هر کدام نقش حیاتی در مدیریت و پیگیری محموله های بین المللی دارند. در ادامه به توضیح دقیق تر این کاربردها پرداخته می شود:
سیستم های ردیابی و پیگیری (Tracking and Tracing Systems)
شماره کانتینر به سیستم های ردیابی و پیگیری این امکان را می دهد تا موقعیت جغرافیایی دقیق کانتینر و محموله های داخل آن را در هر لحظه مشخص کنند. این سیستم ها از فناوری های مختلفی مانند GPS، RFID و سیستم های ماهواره ای بهره می برند تا اطلاعات لحظه ای در مورد حرکت و وضعیت کانتینرها را فراهم کنند. استفاده از این شماره باعث می شود تا هرگونه تغییر در مسیر حمل و نقل به سرعت شناسایی و مدیریت شود، که این امر به بهبود کارایی زنجیره تأمین و کاهش زمان تحویل کالاها کمک می کند.
سیستم های مدیریت گمرکی (Customs Management Systems)
در فرآیندهای گمرکی، شماره کانتینر به عنوان یک عنصر کلیدی برای شناسایی و ترخیص محموله ها استفاده می شود. این شماره در سیستم های مدیریت گمرکی ثبت می شود تا اطلاعات مرتبط با هر محموله به سرعت قابل دسترسی و بررسی باشد. سیستم های مدیریت گمرکی از این شماره برای تطابق اطلاعات موجود در اظهارنامه های گمرکی با محموله های واقعی استفاده می کنند، که این امر به کاهش خطاها و افزایش دقت در بازرسی ها و ترخیص کالاها کمک می کند. همچنین، امکان تبادل الکترونیکی اطلاعات بین گمرکات مختلف از طریق شماره کانتینر، تسهیل می شود.
سیستم های حمل و نقل (Transportation Management Systems)
شرکت های حمل و نقل از شماره کانتینر برای مدیریت لجستیک و برنامه ریزی حمل و نقل استفاده می کنند. این سیستم ها به کمک شماره کانتینر می توانند برنامه ریزی دقیق تری برای مسیرها، زمان بندی ها و تخصیص منابع انجام دهند. اطلاعات مرتبط با شماره کانتینر در این سیستم ها به منظور پیگیری موقعیت و وضعیت محموله ها، مدیریت ظرفیت و بهره وری بهتر از تجهیزات و منابع، و همچنین بهینه سازی هزینه های حمل و نقل به کار می رود.
کاربرد شماره کانتینر در اسناد تجاری
شماره کانتینر در بسیاری از اسناد تجاری مرتبط با حمل و نقل بین المللی به عنوان یک شناسه مهم و ضروری ذکر می شود. این اسناد شامل موارد زیر هستند:
بارنامه ها (Bill of Lading)
بارنامه ها اسنادی هستند که توسط شرکت های حمل و نقل صادر می شوند و نشان دهنده قرارداد حمل و نقل بین شرکت حمل و نقل و فرستنده کالا هستند. شماره کانتینر در بارنامه ها ذکر می شود تا مشخصات دقیق محموله و کانتینر حمل آن روشن باشد. این اطلاعات به فرستنده، گیرنده و سایر ذینفعان کمک می کند تا محموله را در طول مسیر حمل و نقل پیگیری کنند.
اظهارنامه های گمرکی (Customs Declarations)
اظهارنامه های گمرکی اسنادی هستند که اطلاعات دقیق در مورد کالاهای وارداتی یا صادراتی را به مقامات گمرکی ارائه می دهند. شماره کانتینر در این اسناد ثبت می شود تا مقامات گمرکی بتوانند محموله ها را با دقت شناسایی و بازرسی کنند. این امر به کاهش زمان ترخیص کالا و افزایش دقت در فرآیندهای گمرکی کمک می کند.
فاکتورهای تجاری (Commercial Invoices)
فاکتورهای تجاری اسنادی هستند که توسط فروشنده به خریدار ارائه می شوند و شامل جزئیات دقیق کالاهای فروخته شده و شرایط معامله هستند. شماره کانتینر در این فاکتورها ذکر می شود تا اطلاعات حمل و نقل و وضعیت محموله برای خریدار و سایر ذینفعان روشن باشد.
شماره کانتینر از دیدگاه سازمان جهانی گمرک و سایر سازمان های مرتبط با تجارت بین المللی، به عنوان یک ابزار اساسی برای تسهیل و تسریع فرآیندهای تجاری و گمرکی در سطح جهانی شناخته می شود. این شماره با فراهم آوردن امکان شناسایی و پیگیری دقیق محموله ها، نقش حیاتی در بهبود کارایی زنجیره تأمین، افزایش امنیت حمل و نقل، و کاهش هزینه ها و زمان ترخیص کالاها ایفا می کند. استانداردهای بین المللی نظیر ISO ۶۳۴۶ تضمین می کنند که استفاده از شماره کانتینر به صورت یکپارچه و هماهنگ در سراسر جهان انجام می شود، که این امر به بهبود همکاری های بین المللی و افزایش کارایی در تجارت جهانی کمک می کند.
بازگشت به فهرست
