BOARDING AND SEARCH OF MEANS OF TRANSPORT
The operations under which means of transport are visited by the Customs for
collection of information from the person responsible for the means of transport and examination of commercial, transport or other documents
concerning the means of transport, the cargo, stores, crew and passengers; and
inspection, examination and search of the means of transport
collection of information from the person responsible for the means of transport and examination of commercial, transport or other documents
concerning the means of transport, the cargo, stores, crew and passengers; and
inspection, examination and search of the means of transport
ورود به وسایط نقلیه و بازرسی آنها
عملیاتی است که تحت آن، وسایط نقلیه، توسط گمرک، به منظورهای ذیل، مورد بازدید قرار میگیرد:
الف)جمع آوری اطالعات از شخص مسئول وسایط نقلیه و بررسی اسناد تجاری، حمل و نقل یا سایر اسناد مربوط بهوسایل حمل و نقل، محموله، انبارها، خدمه، مسافران؛ و
ب) بازرسی، معاینه (ارزیابی) و جستجوی وسایط نقلیه.
ورود به وسایط نقلیه و بازرسی آنها یکی از فرآیندهای اساسی و حیاتی در عملیات گمرکی است که به منظور تضمین تطابق با قوانین و مقررات گمرکی انجام می شود. این عملیات شامل ورود به انواع وسایل نقلیه نظیر کشتی ها، هواپیماها، کامیون ها و قطارها و اجرای بازرسی های جامع جهت پیشگیری و شناسایی تخلفات گمرکی است. این فرآیند تحت چارچوب ها و اصول تعیین شده توسط سازمان جهانی گمرک (WCO) صورت می گیرد.
تعریف و مفهوم
ورود به وسایط نقلیه و بازرسی آنها فرآیندی است که طی آن مأموران گمرکی به وسایل نقلیه بین المللی وارد شده و بازرسی های لازم را جهت شناسایی و پیشگیری از تخلفات گمرکی انجام می دهند. این فرآیند شامل مراحل زیر است:
تعیین و انتخاب وسایط نقلیه:
بر اساس تحلیل ریسک: انتخاب وسایل نقلیه با توجه به تحلیل داده ها و اطلاعات جهت شناسایی وسایل نقلیه با پتانسیل تخلف بالاتر.
استفاده از تحلیل های اطلاعاتی: بهره گیری از داده های جمع آوری شده از منابع مختلف برای پیش بینی و شناسایی تهدیدات بالقوه.
انتخاب تصادفی: انتخاب تصادفی وسایل نقلیه به منظور حفظ اثر بازدارندگی و اطمینان از شفافیت در عملیات گمرکی.
ورود به وسایط نقلیه:
دریافت مجوز: مأموران گمرکی باید مجوز لازم از مقامات مسئول و خدمه وسیله نقلیه را کسب کنند.
رعایت مقررات قانونی: ورود به وسایل نقلیه باید کاملاً مطابق با قوانین ملی و بین المللی باشد.
بازرسی و جستجو:
بازرسی دقیق بار: بررسی محتویات بار وسایل نقلیه برای شناسایی کالاهای غیرمجاز یا قاچاق.
بازرسی مدارک: بررسی اسناد و مدارک حمل ونقل، نظیر بارنامه ها، فاکتورها و اسناد گمرکی دیگر.
شناسایی تخلفات گمرکی: جستجو برای شناسایی کالاهای قاچاق، ممنوعه و سایر تخلفات گمرکی.
مستندسازی و گزارش دهی:
ثبت نتایج بازرسی: ثبت دقیق تمامی یافته ها و نتایج بازرسی.
گزارش دهی تخلفات: گزارش دهی هرگونه تخلف شناسایی شده به مقامات مسئول.
اهداف و اهمیت
ورود به وسایط نقلیه و بازرسی آنها دارای اهداف و اهمیت فراوانی است که به صورت جامع تری به شرح زیر است:
پیشگیری از قاچاق:
شناسایی کالاهای قاچاق: از طریق بازرسی های دقیق و استفاده از تکنولوژی های پیشرفته مانند اسکنرهای اشعه ایکس و دستگاه های تشخیص مواد شیمیایی، مأموران گمرکی قادر به شناسایی کالاهای قاچاق پنهان شده در وسایط نقلیه می شوند.
جلوگیری از ورود و خروج غیرقانونی کالاها: با انجام بازرسی های منظم و دقیق، گمرک می تواند از ورود و خروج کالاهایی که بدون پرداخت تعرفه های گمرکی یا به صورت غیرقانونی حمل می شوند، جلوگیری کند.
کاهش انگیزه قاچاق: افزایش ریسک شناسایی و دستگیری، می تواند انگیزه قاچاقچیان برای حمل کالاهای غیرقانونی را کاهش دهد.
تطبیق با مقررات گمرکی:
اجرای صحیح قوانین: از طریق بازرسی ها، مأموران گمرکی می توانند اطمینان حاصل کنند که تمامی مقررات و قوانین گمرکی به درستی اجرا می شوند، از جمله قوانین مربوط به واردات، صادرات و ترانزیت.
حفظ شفافیت و اعتماد: اطمینان از تطبیق با مقررات گمرکی، باعث حفظ شفافیت در معاملات تجاری و افزایش اعتماد بین تجار و مقامات گمرکی می شود.
ارتقاء استانداردهای بین المللی: با رعایت کامل مقررات گمرکی، کشورها می توانند استانداردهای بین المللی تجارت و بازرگانی را ارتقاء دهند و در نتیجه به بهبود وضعیت تجاری خود کمک کنند.
حفاظت از امنیت ملی:
جلوگیری از ورود مواد مخدر: بازرسی های گمرکی شامل استفاده از سگ های مواد یاب و تجهیزات پیشرفته برای شناسایی و ضبط مواد مخدر است.
ممانعت از ورود تسلیحات غیرمجاز: کنترل و بازرسی های دقیق برای جلوگیری از ورود تسلیحات و مواد انفجاری که می توانند تهدیدی برای امنیت ملی باشند.
شناسایی و پیشگیری از تهدیدات زیستی و شیمیایی: بازرسی های گمرکی می توانند شامل تجهیزات و تکنیک هایی برای شناسایی تهدیدات زیستی و شیمیایی که ممکن است از طریق وسایط نقلیه وارد کشور شوند، باشد.
حفاظت از اقتصاد ملی:
تضمین ورود کالاهای قانونی: با بازرسی های دقیق، گمرک می تواند اطمینان حاصل کند که تنها کالاهای قانونی و مطابق با مقررات وارد کشور می شوند.
جمع آوری صحیح تعرفه های گمرکی: از طریق بازرسی های دقیق و مستندسازی کامل، گمرک می تواند تعرفه ها و مالیات های گمرکی را به درستی جمع آوری کند و از فرار مالیاتی جلوگیری نماید.
حمایت از صنایع داخلی: با کنترل دقیق واردات، می توان از ورود کالاهای تقلبی و غیرمجاز که ممکن است به صنایع داخلی آسیب برسانند، جلوگیری کرد و بدین ترتیب از تولیدات داخلی حمایت نمود.
ورود به وسایط نقلیه و بازرسی آنها، نه تنها به پیشگیری از قاچاق و تطبیق با مقررات گمرکی کمک می کند، بلکه نقش حیاتی در حفاظت از امنیت ملی و اقتصاد کشور ایفا می نماید. این فرآیند، از طریق اجرای بازرسی های دقیق و استفاده از فناوری های پیشرفته، تضمین می کند که تمامی کالاهای وارداتی و صادراتی با مقررات گمرکی مطابقت دارند و تمامی عوارض و مالیات های مربوطه به درستی پرداخت شده اند. از این رو، بازرسی های گمرکی به عنوان یکی از ابزارهای کلیدی در حفظ یکپارچگی و امنیت زنجیره تأمین در تجارت بین المللی محسوب می شوند.
کاربرد در تجارت بین المللی
در زمینه تجارت بین المللی، ورود به وسایط نقلیه و بازرسی آنها نقش حیاتی در حفظ یکپارچگی و امنیت زنجیره تأمین ایفا می کند. این فرآیند که تحت نظارت و قوانین سازمان جهانی گمرک (WCO) انجام می شود، شامل بازرسی دقیق انواع وسایل نقلیه حمل ونقل بین المللی نظیر کشتی ها، هواپیماها، کامیون ها و قطارها است. اهداف و اهمیت این بازرسی ها در تجارت بین المللی به شرح زیر است:
تضمین قانونی بودن ورود و خروج کالاها:
کنترل تطابق با قوانین بین المللی: بازرسی وسایط نقلیه، اطمینان از انطباق کالاها با مقررات بین المللی و توافق نامه های تجاری را فراهم می کند.
مدیریت دقیق اسناد و مدارک: بررسی بارنامه ها، فاکتورها و سایر اسناد گمرکی جهت اطمینان از تطبیق با قوانین تجاری و گمرکی بین المللی.
پرداخت صحیح تعرفه ها و مالیات ها:
محاسبه و جمع آوری تعرفه های گمرکی: بازرسی دقیق وسایط نقلیه، امکان محاسبه صحیح تعرفه های گمرکی و جلوگیری از فرار مالیاتی را فراهم می کند.
شفافیت در مالیات های تجاری: اطمینان از پرداخت تمامی مالیات ها و عوارض مربوط به واردات و صادرات کالاها، که منجر به افزایش شفافیت مالی و اقتصادی می شود.
حفظ امنیت و یکپارچگی زنجیره تأمین:
جلوگیری از ورود کالاهای غیرمجاز: بازرسی های گمرکی از ورود کالاهای قاچاق، مواد مخدر، تسلیحات و سایر اقلام غیرمجاز جلوگیری می کند.
شناسایی کالاهای تقلبی: تشخیص و جلوگیری از ورود کالاهای تقلبی که می توانند به اقتصاد کشورها آسیب برسانند و سلامت عمومی را به خطر بیندازند.
حفاظت از محیط زیست و سلامت: جلوگیری از ورود کالاهای مضر برای محیط زیست یا سلامت انسان، مانند مواد شیمیایی خطرناک.
افزایش کارایی و شفافیت در تجارت بین المللی:
بهبود فرآیندهای تجاری: تسریع در فرآیندهای ترخیص کالا از گمرک و کاهش زمان توقف وسایل نقلیه از طریق بازرسی های کارآمد و دقیق.
افزایش اعتماد بین المللی: اطمینان از رعایت استانداردهای بین المللی و مقررات گمرکی، باعث افزایش اعتماد بین تجار و مقامات گمرکی در کشورهای مختلف می شود.
استفاده از فناوری های پیشرفته: بهره گیری از فناوری های نوین مانند اسکنرهای اشعه ایکس، سیستم های ردیابی و مدیریت داده ها برای افزایش دقت و سرعت بازرسی ها.
حمایت از تجارت قانونی و منصفانه:
حمایت از تولیدکنندگان داخلی: جلوگیری از ورود کالاهای تقلبی و غیرمجاز به بازار، حمایت از تولیدکنندگان داخلی و افزایش رقابت پذیری آنها.
تضمین کیفیت کالاهای وارداتی: اطمینان از ورود کالاهای با کیفیت و مطابقت آنها با استانداردهای ملی و بین المللی.
ورود به وسایط نقلیه و بازرسی آنها، به عنوان یکی از فرآیندهای کلیدی در تجارت بین المللی، نقش اساسی در تضمین قانونی بودن معاملات تجاری، حفاظت از امنیت و سلامت عمومی، و حمایت از اقتصاد ملی ایفا می کند. این بازرسی ها از طریق اجرای دقیق و بهره گیری از فناوری های پیشرفته، اطمینان می دهند که تمامی کالاهای وارداتی و صادراتی با مقررات گمرکی تطابق دارند و تمامی تعرفه ها و مالیات های مربوطه به درستی پرداخت شده اند. به این ترتیب، این فرآیند نه تنها به حفظ یکپارچگی و امنیت زنجیره تأمین کمک می کند، بلکه به بهبود کارایی و شفافیت در تجارت بین المللی نیز منجر می شود.
مقررات و قوانین اجرایی در ایران
در ایران، فرآیند ورود به وسایط نقلیه و بازرسی آنها بر اساس مجموعه ای جامع از قوانین و مقررات که توسط نهادهای ذی صلاح تدوین و اجرا می شوند، تنظیم می گردد. این مقررات با هدف ایجاد نظم و اطمینان از رعایت الزامات گمرکی، به تفصیل در قوانین زیر آمده است:
قانون امور گمرکی:
چارچوب قانونی فعالیت های گمرکی: قانون امور گمرکی، به عنوان ستون فقرات تمامی عملیات گمرکی در ایران، چارچوبی قانونی برای ورود، بازرسی و کنترل وسایط نقلیه فراهم می کند. این قانون تمامی جنبه های عملیاتی مربوط به ورود به وسایط نقلیه و انجام بازرسی های گمرکی را پوشش می دهد.
مقررات ورود و بازرسی: این قانون شامل مقررات تفصیلی درباره شرایط و الزامات ورود مأموران گمرکی به وسایط نقلیه و انجام بازرسی های مربوطه است. همچنین حقوق و تعهدات مأموران گمرکی در هنگام انجام بازرسی ها را تعیین می کند.
تعریف تخلفات و جرائم گمرکی: قانون امور گمرکی انواع تخلفات از جمله قاچاق کالا، فرار از پرداخت تعرفه های گمرکی و ارائه اطلاعات نادرست را تعریف کرده و مجازات های مربوط به هر یک از این تخلفات را مشخص می کند.
آیین نامه اجرایی قانون امور گمرکی:
دستورالعمل های اجرایی دقیق: آیین نامه اجرایی قانون امور گمرکی جزئیات و دستورالعمل های دقیق اجرایی برای اعمال این قانون را فراهم می کند. این آیین نامه شامل رویه های انتخاب و بازرسی وسایط نقلیه، روش های بازرسی فیزیکی و مستندسازی نتایج است.
تعیین روش های عملیاتی: آیین نامه نحوه انتخاب وسایط نقلیه برای بازرسی، روش های انجام بازرسی ها و مستندسازی دقیق نتایج بازرسی را به طور کامل تعیین می کند.
بهره گیری از فناوری های پیشرفته: این آیین نامه به کارگیری فناوری های نوین نظیر اسکنرهای اشعه ایکس، سیستم های ردیابی الکترونیکی و تجهیزات پیشرفته بازرسی را در فرآیندهای گمرکی ترویج می کند.
دستورالعمل ها و بخشنامه های داخلی گمرک:
اجرای عملیاتی قوانین: سازمان گمرک جمهوری اسلامی ایران از طریق صدور دستورالعمل ها و بخشنامه های داخلی، نحوه اجرای قوانین و مقررات گمرکی را در سطوح مختلف عملیاتی مشخص و ابلاغ می کند.
آموزش و توانمندسازی مأموران گمرکی: این دستورالعمل ها شامل برنامه های آموزشی و توانمندسازی مأموران گمرکی برای ارتقاء سطح دانش و مهارت های تخصصی آنها هستند.
تدوین و اجرای رویه های نظارتی: دستورالعمل ها همچنین شامل رویه های نظارت و کنترل بر اجرای صحیح و کامل قوانین و مقررات گمرکی، از جمله فرآیندهای بازرسی و مستندسازی هستند.
مقررات و قوانین اجرایی در ایران، به ویژه در زمینه ورود به وسایط نقلیه و بازرسی آنها، نقش اساسی در حفظ امنیت و یکپارچگی زنجیره تأمین و تجارت بین المللی دارند. این مقررات با تکیه بر اصول و استانداردهای گمرکی، تضمین می کنند که تمامی عملیات گمرکی با دقت، شفافیت و کارایی بالا انجام شود. اجرای صحیح این قوانین و مقررات، علاوه بر اطمینان از پرداخت دقیق تعرفه ها و مالیات ها، به جلوگیری از ورود کالاهای غیرمجاز و حمایت از تولیدات داخلی کمک می کند و در نهایت موجب تقویت امنیت و پایداری اقتصادی کشور می شود.